این مقاله در زمینة کلام اسلامی به بررسی دلالت آیة «أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ» (نساء /59) بر عصمت انبیاء می‌پردازد. این آیه یکی از مهم‌ترین آیات قرآنی است که از آن برای اثبات عصمت انبیاء، به ویژه نبی مکرم اسلام، و صاحبان امر استفاده شده است. استدلال به این صورت است که چون خداوند به‌طور مطلق دستور به اطاعت از رسول خود داده است، این دلالت بر عصمت او از خطا و گناه می‌کند؛ چرا که...

بر اساس آیۀ شریفۀ «لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ» زوجه حقوقی بر عهدۀ زوج دارد؛ همانند وظایفی که نسبت به وی بر دوش می‌کشد. فقیهان دربارۀ جزییات این حقوق و تکالیف، بر اساس ادلۀ نقلی و عقلی، نظریات متفاوتی را مطرح کرده‌اند. این نوشتار اظهارات ایشان در حوزۀ وظایف زن در قبال شوهر را، در پنج دیدگاه تحت عناوین «وجوب اطاعت مطلق»، «وجوب اطاعت در موارد محصور در روایات»، «وجوب اطاعت در استمتاعات و خروج از م...

از جمله ادله مشروعیت اطاعت در حوزه مرجعیت دینی و سیاسی، دلالت آیه 59 سوره نساء بر اطاعت از اولی الامر می باشد. فریقین (شیعه و سنی) درباره تعبیر اولی الامر و اطاعت از وی دیدگاه یکسانی ندارند. دانشمندان شیعی با استناد به اطلاقی در آیه و شواهدی از آیات دیگر و نیز روایات متواتر معنوی (یا لا اقل متظافر) مصداق اولی الامر را تنها پیشوایان معصوم می دانند و در این نظر متفق ا لقولند. برخی از مفسران اهل ...

چکیده با نگاهی اجمالی به تاریخ بشر، مشاهده می‌‌شود پیروان برخی رهبران بدون هیچ زور و اجباری، با رضایت کامل و داوطلبانه به فرمانبرداری مطلق از آن‌ها روی می‌آورند. در این پژوهش، ضمن بررسی دلایل این نوع از اطاعت، تلاش شده ‌است اسماعیلیان در دوران رهبری حسن صباح، مورد بررسی تفسیری و گزارشی قرار‌ گیرند. از این‌رو، در ابتدا با استفاده از روش اقدام‌پژوهی تاریخی، دلایل اطاعت محض اسماعیلیان از حسن صباح...

آیة اولی‌الامر (نساء: 59)، از مهم‌ترین ادله مشروعیت اطاعت در حوزه مرجعیت دینی و سیاسی در قرآن است که به مسئله اجتماعی یعنی رهبری امت اسلامی و اطاعت مطلق همه مسلمانان از آنان اختصاص دارد. مفسران و دانشمندان فریقین در طول تاریخ از جهات مختلفی درباره این آیه بحث و گفتگو کرده‌اند، یکی از جنبه‌هایی که به آن پرداخته نشده است، ارتباط بینامتنی آیه اطاعت با دیگر آیات امامت، ولایت و فضائل اهل‌بیت (ع) است...

پژوهش حاضر در صدد مقایسۀ تفسیر المنار و المیزان در زمینۀ تفسیر آیۀ «اولی الامر»(نساء/ 59ا) است. تفسیر المیزان مصداق «اولی الامر» را در این آیه، امامان معصوم دانسته و امر به اطاعت از پیامبر و «اولی الامر» را در این آیه، دارای وزان واحد، مطلق و بی قید و شرط تلقی کرده و این آیه را اثبات کنندۀ عصمت رسول (ص) و «اولی الامر» به شمار آورده است و علت تکرار «اطیعوا» را تفاوت قلمرو اطاعت محسوب کرده است و ...

به اعتقاد ریچارد ‌‌سوئین‌برن - فیلسوف دین معاصر - بر این باور است که فرمان‌های الهی بی‌ارتباط با مسائل اخلاقی نیستند؛ از آنجا که خداوند بزرگ‌ترین ‌‌‌مُنعم ماست، اگر کاری از ما بخواهد‌‌‌‌، انجام آن وظیفۀ ما خواهد بود، اما روشن است که او نمی‌تواند هیچ گاه سبب شود تا کاری که وظیفۀ ما نیست‌‌‌‌، وظیفۀ ما گردد.او،‌ در واقع، خداوند را ‌‌‌‌‌‌منشاء تکالیف اخلاقی دانسته و البته، با تفکیک میان احکام اخلاقیِ...

نظریه‌‌ی اطاعت از حاکم اسلامی، یکی از دیدگاه‌‌های برجسته‌‌ در اندیشه‌‌ی سیاسی دیوبندیان حنفی مذهب است. از جمله ویژگی‌‌های گستره‌‌ی فرمان‌‌برداری از حاکم در نگاه دیوبندیان می‌‌توان به مشروط ‌‌بودن این فرمانبری در مواردی چون: "متابعت از حاکم در نیکی‌‌ها"، "عدم اطاعت از حاکم در معاصی و گناهان" و "خروج و قیام علیه حاکمیت در صورتی که از او عصیان و نافرمانی صادر شود" اشاره کرد. این پژوهش به تحلیل دلا...

زمینه و هدف: لزوم اذن زوج برای خروج زن از منزل، در فقه امامیه امری مسلم است در همین راستا، این سوال مطرح می‌شود که آیا در صورت نشوز مرد، حق قوامیت و امر و نهی برای وی ثابت بوده و زن همچنان موظف به تمکین و اطاعت از مرد است؟ یافته­ها: برخی معتقدند ادله‌ای که وظایف زن را بیان کرده مطلق است، به گونه‌ای که اگر شوهر تکلیف خود را انجام نداد، زن نمی‌تواند از وظایف واجبش سرپیچی نماید. این قول صحیح نیست...

رسول و امت هر یک مسئولیتی دارند؛ رسول مسئول تبلیغ آیات و احکام الهی است و امت اسلامی مسئول فهم و پذیرش دعوت الهی اند، درواقع حقیقت اطاعت، کوشش برای رسیدن به هدف والای رسول است.   مسئولیت خاتم پیامبران بلاغ آشکار است و در مقابل، وظیفۀ مؤمنان قراردارد که اطاعت است. اطاعت مؤمنان از رسول اکرم موجب هدایت، قبولی اعمال، وحدت و دوری از گناه می شود و اطاعت نکردن باعث عذاب دنیوی و اخروی است. بنابراین اط...