اغلب دستورنویسان سنتی در شرح اضافه اقترانی از اضافه استعاری کمک می­گیرند، اما تفاوت زیادی بین این دو اضافه وجود دارد. مهم ترین این تفاوت­ها در ساختار تشبیهی اضافه استعاری است که اضافه اقترانی چنین ساختاری ندارد.  برخلاف نظر دستوریان که مضاف را در اضافه اقترانی قصد اصلی می­دانند، آنچه در اضافه اقترانی مدنظر است ترکیب مضاف و مضاف­الیه است نه هریک از آنها به تنهایی. در اغلب جمله هایی که در آنها اض...

اغلب دستورنویسان سنتی در شرح اضافه اقترانی از اضافه استعاری کمک می­گیرند، اما تفاوت زیادی بین این دو اضافه وجود دارد. مهم‌ترین این تفاوت­ها در ساختار تشبیهی اضافه استعاری است که اضافه اقترانی چنین ساختاری ندارد.  برخلاف نظر دستوریان که مضاف را در اضافه اقترانی قصد اصلی می­دانند، آنچه در اضافه اقترانی مدنظر است ترکیبِ مضاف و مضاف­الیه است نه هریک از آنها به‌تنهایی. در اغلب جمله‌هایی که در آنها ا...

ارسطو با معرفی سه شکل از قیاس اقترانی آغازگر مباحث پردامنه‌ای در این حوزه شده است. شکل چهارم بعدها به اشکال قیاس اقترانی اضافه شد. در سه قسم اول قیاس اقترانی اختلاف‌نظری دیده نمی‌شود بحث بر سر شکل چهارم قیاس و شرایط انتاج آن می‌باشد. در شکل چهارم قیاس سه اختلاف عمده دیده می‌شود: 1- جایگاه شکل چهار 2- شرایط انتاج 3- ضروب منتج. گروهی از متقدمان که منطق‌دانان قبل اثیر الدین ابهری را در بر می‌گیرد ...

چکیده نخستین دانشمند مسلمانی که به شکل جدی به ساختارهای شرطی پرداخت ، « ابن سینا » بود. در واقع او مبتکرنظری? « قیاس اقترانی شرطی » است . پس از او کسانی چون« ارموی » ،« قطب رازی » و « خواجه نصیر طوسی » این بحث را ادامه دادند .تحقیق حاضردر پی این است که نشان دهد ابن سینا و شارحان وی تا چه حد توانسته اند ساختار معتبر و منسجمی از استدلال های شرطی ارائه نمایند.در این پژوهش سعی شده با مطالع? کتابه...

چکیده در تاریخ منطق قدیم، «ابن سینا» اولین منطق دانی است که به قیاس های اقترانی شرطی پرداخته است و به همین جهت می توان وی را به عنوان مبدع این قیاس ها نامید. هرچند توسیع و تکمیل بحث توسط شاگردان و پیروان وی در «منطق سینوی» صورت گرفته است. در پژوهش حاضر به قیاس های اقترانی متصله ـ متصله که به عنوان یک قسم از این قیاس ها مورد توجه قرار می گیرد پرداخته شده و در ضمن مقایسه ای میان منطق دانان در ای...

منطق ارسطویی (منطق حملی) از طریق ترجمه مستقیم و بی واسطه آثار ارسطو، و منطق رواقی ـ مگاری (منطق شرطی) با ترجمه غیرمستقیم و به واسطه برخی متون لاتینی جالینوس، اسکندر افرودیسی و بوئتیوس مربوط به نخستین سده های میلادی  به جهان اسلام راه یافت. پس از دو قرن تلاش برای ترجمه، شرح، تقریر و تفهیم میراث منطقی یونانیان، با ظهور  ابن سینا «دوره ابداع و نوآوری» فرا رسید. ابداعات منطقی و منطق های ابداعی ابن ...

پارادوکس کَرول بنیادی‌ترین مفهوم منطق، یعنی مفهوم استنتاج را به چالش می‌کشد و چنین می‌نمایاند که در هیچ استنتاجی نمی‌توان از مقدّمات به نتیجه رسید. مقاله‌ی پیش رو این پارادوکس را بر سه اندیشمند بزرگ، ویتگنشتاین، ابن‌سینا، و خواجه نصیر، عرضه می‌کند و می‌کوشد تا راه‌حلّی را از سخنان آنان فرا چنگ آورد. ویتگنشتاین از یک وضع مقدّم «بیان‌ناپذیر» ولی «نشان‌دادنی» در همه‌ی استنتاج‌ها سخن می‌گوید که سرانجام...

شیخ اشراق با بیان تحییل همه قضّایای شرطی، همه حملیهای سالبه و همه حملی های جزئیصه به کلیه و همه میجهات غیر ضروری به میجبه کلیه ضروریه مدعی منطق اشصراقی در حصیز ه منطق صیرت است. او با روش افتراض، تمام ضروب جزئیه را بصه کلیصه و بصا روش عصدول ، تمام سالبه ها را به میجبه معدوله و با روش اشراب میجهات در محمیل تمام میجهصات را بصه ضروریه بر گرداند. طبق این روش هر شکلی تنها یک ضرب بیشصتر نخیاهصد داشصت. ...