در عصر حاضر، اعتماد بر حجت‏هاى ظنى همچون خبر واحد، در اثبات گزاره‏هاى اصول فقهى، مورد تسالم است و معمولاً به بررسى آن نمى‏پردازند. اما در میان پیشینیان اصولى، از زمان سید مرتضى)ره( تا زمان نزدیک به دوره صاحب معالم، شهرت یا حتى تسالم را مى‏توان بر عدم اعتبار ظنون در اصول فقه، تلقى کرد. از بازخوانى اقوال و ادله در این موضوع، روشن مى‏شود که براى قضاوت در »امکان اعتبار ادله ظنى« در اثبات یا ردّ مسائل...

در این مقاله روش فقهى شیخ بهایى را بررسى خواهیم کرد; در بخش اول روش شیخ در استنباط و تقریر احکام را مورد تحلیل قرار مى‏دهیم تا معلوم شود که شیخ چه سبکى را در نگارش فقه به کار بسته، و چه نوع ادله‏اى را در استنباط حکم شرعى دخیل مى‏داند; و در بخش دوم به ویژگى آثار فقهى و اصولى ایشان مى‏پردازیم و نکات مهم و دقیق فقهى و اصولى و بعضاً رجالى، که شیخ در خلال استنباطهاى فقهى و استخراج احکام شرعى اشاره کر...

این مقاله، پس از تعریف اصل و بیان ضرورت آن در مباحث تعلیم و تربیت، به ویژگى هاى حاکم بر اصول تربیتى مى پردازد، و سپس اصولى از قبیل: خدامحورى، تعبدمدارى، متربى محورى، زندگى محورى، فردمحورى، عمل گرایى، اخلاق مدارى، سعى محورى، اعتدال گرایى، محبت محورى، نظارت مدارى، خوف و رجا، مرگ اندیشى، آخرت اندیشى و آرمان گرایى را مورد بررسى قرار مى دهد و در پایان به دست آوردهاى تربیتى این اصول مى پردازد.

عقل از منابع مهم احکام فقهى به شمار مى رود که علماى شیعه اعم از اصولى و اخبارى در حدود و ابعاد حجیت آن اختلاف نظر دارند. این مقاله چهار قول مهم درباره ابعاد حجیت عقل را تحلیل مى کند و سپس به این سوال مى پردازد که چرا با وجود حضور بسیار کم رنگ عقل در فقه و اصول, اخباریان به اصولیان خرده هاى فراوان گرفته و فقه آنان را به عقلانى بودن متهم ساخته اند؟ در ادامه دو جهت مهم به عنوان عامل هاى اصلى معرفى...

 شیخ بهایى(ره) دانشمندى است عمیق و داراى ابعاد مختلف فقهى، اصولى، تفسیرى، حدیثى، ریاضى، معمارى و غیره.شاهکارهاى او در هر یک از این ابعاد نیازمند پژوهش‏هاى متعدد و متنوع است. این مقاله درآمدى است بر فقه پژوهى.او در چند بعد: ساختار فقه، نقش قرآن و حدیث و رابطه این دو در فقه، نقش اصول فقه، جایگاه علوم حدیث به ویژه رجال.و در نهایت، نوع توجه او به اقوال فقها. پس از این پنج محور، نگاهى به یک نمونه از...

امروزه در جهان اسلام، اهالى شهرها بیشتر مسلمان هستند. اختلاف طبقاتى شدید، آسیب هاى اجتماعى، آشفتگى جوامع و نظایر آن ها نیز حاکى از این موضوع است. این موضوع به خاطر عدم بکارگیرى مبانى ناب اسلامى و همچنین احاطه فرهنگ غرب بر زندگى مسلمانان است. دین اسلام داراى اصولى است که مبناى هر حرکتى در جهان که م ىتوانند به « نبوت، امامت، عدل، توحید و معاد » اسلام است. این اصول عبارتند از منظور دستیابى به چهار...

 بر خلاف آنچه که برخى گمان برده‏اند، اصولى بودن و نفى اخبارى‏گرى به معناى رد اعتبار عمومى روایات شیعه نبوده است. برخى از ایشان، گرچه قطعیت روایات را نپذیرفته‏اند، اما ادله اخبارى‏ها را در قطعیت اعتبار پذیرفته‏اند. به همین دلیل نیز خود را از بررسى‏هاى رجالى جز در موارد تعارض و موارد مشابه، بى‏نیاز دانسته‏اند. در میان فقهاى سده اخیر شاید هیچ فقیهى به اندازه سید کاظم یزدى(ره)، به صراحت در این باره...

اغلب امارات اصولى و قواعد فقهى از بناهاى عقلایى به شمار مى روند. بناى عقلا بنابر قول مشهور, رفتار جمعى عقلاى عالم است و بدون تقریر معصوم واقعیتى را ثابت نمى کند. نوشتار حاضر بر این باور است که تمام بناهاى عقلایى منشأ حقیقى داشته و به عقل اضطرارى باز مى گردد و دلیل شیوع و عمومیت آن نیز اضطرار عقلا در زندگى است. بنابراین حجیت آن به عقل باز مى گردد و از این نظر علم اصول و قواعد فقه, قابلیت تحلیل ع...

به بررسى علل بروز این مشکل پرداخت و با نقد آن راهى به سوى مفهوم جدیدى از توسعه به نام توسعه درون زا مى گشاید. همچنین در ارتباط با این مفهوم راه حل توانمندسازى درونى را براى حل معضل اسکان غیر رسمى و مشکلات مترتب بر آن معرفى نموده است. توانمندسازى درونى متأثر از توسعه درون زا است که در ارتباط با مفاهیم برگرفته از توسعه پایدار متضمن به کارگیرى توان ها و قابلیت هاى بالقوه ساکنان غیر رسمى شهرها به م...

امروزه در جهان اسلام، اهالى شهرها بیشتر مسلمان هستند. اختلاف طبقاتى شدید، آسیب هاى اجتماعى، آشفتگى جوامع و نظایر آن ها نیز حاکى از این موضوع است. این موضوع به خاطر عدم بکارگیرى مبانى ناب اسلامى و همچنین احاطه فرهنگ غرب بر زندگى مسلمانان است. دین اسلام داراى اصولى است که مبناى هر حرکتى در جهان که م ىتوانند به « نبوت، امامت، عدل، توحید و معاد » اسلام است. این اصول عبارتند از منظور دستیابى به چهار...