شعر بدون تصویرگری از اجزای طبیعت، مجموعه­ای بی­جان و بی­اثر است. در اشعار گیلکی مضامینی نظیر: قدرت و نقش طبیعت، رابطه­ی انسان با محیط زیست خود، فراورده­ها و تولیدات طبیعی، اخلاق زیست محیطی و مانند آن امکان وقوع می­یابند. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه‌ی  اشعار گیلکی شاعران گیلکی‌سرای امروز، به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش است که «درون مایه و مضمون اصلی اشعار گیلکی زیست­محیطی شاعران گیلکی­سرا  بر ...

شعر گیلکی که شاخهای ادبی و بازتابی اندیشهگرا از زبان گیلکی است، از قرن هشتم ه.ق به بعد نمود مکتوب یافته و پیش از این تاریخ، اشعار ثبت شدهی گیلکی بهدست نیامده است. ظهور جلوههای پایداری در شعر گیلکی، عموماً به سدهی اخیر و شکلگیری جنبشهای آزادی خواهانه، بهویژه نهضت مشروطه، نهضت جنگل، نهضت اسلامی و پس از آن، دفاع مقدّس برمیگردد. اشعار گیلکی در موضوعات پایداری، از نظر زبانی دارای بسندگیها و کژتابیهایی...

از دید شفیعی کدکنی، برجسته‌‌سازی در قلمرو موسیقایی و زبانی تعریف می‌‌شود که می‌توان آن را به دو گروه موسیقایی و زبانی تقسیم کرد. جفری لیچ، زبان‌‌شناس انگلیسی، معتقد است که فرایند برجسته‌‌سازی یا به‌شیوۀ هنجارافزایی و اِعمال قواعدی اضافی بر قواعد زبان هنجار یا به‌شیوۀ هنجارکاهی یا گریز از قواعد حاکم بر زبان هنجار و عدم مطابقت و هماهنگی صورت زبانی انجام می‌‌پذیرد. در این مقاله، تلاش شده هنجارکاهی‌...

طنز کلامی است هنری و خنده انگیز که ضمن انتقاد از شخص، تیپ اجتماعی، یا موضوعی خاص؛ هدفش اغلب اصلاح جامعه یا چون و چرا در یک اندیشه باشد. طنز ظریف است و ساخت آن هنر و استعدادی والا می طلبد. افراشته، شیون فومنی و مصطفی رحیم پور، سه شاعر موفق گیلکی سرا هستند که با محتوای عمیق اشعار خود، مخاطبان را به تفکّر و تأمل وامی دارند. اشعار گیلکی این سه شاعر ویژگی های مشترک بسیاری دارند که زمینه ای مناسب را ...

چکیده محمدعلی افراشته (1338 - 1287) شاعری است آزادی خواه که تمام دوران زندگیش را در راه دفاع از حقوق طبقات زحمتکش صرف کرد. وی اشعار گیلکی و فارسی فراوانی سروده است. افراشته از زبانی ساده و وزن کلاسیک برای سرودن اشعار خود استفاده کرد. زبان روان شعر او آن قدر با زبان مردم جوش خورده که بسیاری از گفته هایش، ضرب المثل و زبانزد خاص و عام شده است. درونمایه و محتوای اشعار افراشته، نموداری از وضع اجتم...

در این مقاله ابتدا دو نوع وزن عروضی (کمّی) و تکیه ای- هجایی در فارسی و گیلکی به صورت تطبیقی بررسی شده، سپس ویژگی های ترانه در آنها مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، به این نکته نیز اشاره شده است که گویش گیلکی به خاطر نداشتن گونة معیار و به علت ویژگی های خاص دستگاه مصوتی آن، اصولاً مناسب وزن عروضی نیست و اشعاری که به وزن عروضی در این گویش سروده شده، اصول شعر عروضی در آنها، معیار یا یک دست نش...

گیلکی از گویش­های شمال غربی ایران است که در کرانه‌های جنوب غربی دریای خزر در استان گیلان صحبت می‌‌شود و به همراه تالشی، مازندرانی و سمنانی گروه گویش­های خزر را تشکیل می‌دهد. این گویش گونه­های مختلفی در رشت، لاهیجان و لنگرود دارد، اما گونۀ کهن­تر و اصیل­تر آن؛ گالشی، گویش برخی کوه­نشینان شرق گیلان است. این گویش از زبان فارسی تأثیر زیادی گرفته‌است. تأثیر فارسی بر واژگان و ساخت آوایی گیلکی چنان اس...

گویش گیلکی از گویش­های ایرانی نو است که در ناحیۀ وسیعی از استان گیلان در حاشیۀ دریای خزر و نیز بخش­هایی از استان مازندران رواج دارد. این جستار اختصاص دارد به بررسی ریشه شناختی چند واژه از گویش گیلکی شرق گیلان. در هر مدخل، ابتدا ریشۀ ایرانی باستان و هندواروپایی واژه یا فعل مورد نظر و برابرهای آن در دیگر زبان­های ایرانی را آورده ایم، سپس به بررسی ساخت اشتقاقی آنها در گویش گیلکی، فرایندهای واجی و ...

از پیشینه ی آثار مکتوب به گویش گیلکی، چندان اتلاع دقیقی در دست نیست. بیشتر آثار گیلکی از دوره ی مشروته به بدد نوشته شده است. گویا دانشمندان زیادی در قرون سوم و چهارم هجری به زبان های گیلکی و تبری بر قرآن تفاسیری نوشته اند. در عهد دیالمه نیز ن ر دیلمی متداوی بود و قدیمی ترین شاعران گیلکی زبان در عهد آی بویه بوده اند. پیر شرفشاه دولائی، قاسم انوار، قدیمی ترین شاعرانی هستند که به گویش گیلکی شدر سر...

از پیشینه ی آثار مکتوب به گویش گیلکی، چندان اتلاع دقیقی در دست نیست. بیشتر آثار گیلکی از دوره ی مشروته به بدد نوشته شده است. گویا دانشمندان زیادی در قرون سوم و چهارم هجری به زبان های گیلکی و تبری بر قرآن تفاسیری نوشته اند. در عهد دیالمه نیز ن ر دیلمی متداوی بود و قدیمی ترین شاعران گیلکی زبان در عهد آی بویه بوده اند. پیر شرفشاه دولائی، قاسم انوار، قدیمی ترین شاعرانی هستند که به گویش گیلکی شدر سر...