ارزش های اجتماعی در جوامع انسانی تأثیر بسیار دارد و معیارهای فرهنگی هستند که مردم با توجه به آنها خوبی و بدی، زیبایی و جذابیت و مطلوبیت پدیده ها و اشخاص را ارزیابی می کنند. در این جستار تلاش کرده ایم تحول معیار ارزش های اجتماعی را در مدایح شاعران ایرانی ـ عربی و پارسی گوی ـ از قرن اول تا نیمه دوم قرن پنجم هجری نشان دهیم. به همین منظور با بررسی مدایح این دوره، معیار ارزش های اجتماعی را دسته بندی...

مدیحه سرایی به تقلید از اعراب در میان شاعران ایران زمین، در قالب قصیده رواج یافت. البته این بدان معنا نیست که ایرانیان تا پیش از آن از هنر و ادب عاری بوده اند، بلکه به دلیل هجوم اعراب، رواج خط و زبان عربی و تشابهاتی که میان این دو قوم بود، ایرانیان این گونه از شعر را با ذوق و اندیشه ی خود پرورش دادند. در پی آن نخستین اشعار ثبت شده در تذکره ها در مدح پادشاهان و امرا بوده است و بیش ترین بخش آثار ...

چکیده: یکی از مهمترین اغراض شعری در دوره ی جاهلی مدح می باشد . مدح در این دوره غالباً با احساسات و عواطف صادقانه و به دور از هر گونه مبالغه و تمجید دروغین به بیان واقعیت های موجود در ممدوح و نیز جامعه ی آن زمان پرداخته است . مدح در این دوره از ابواب مستقل شعری بوده و موضوع آن پیرامون فخر به ارزش های حاکم عصر جاهلی می باشد . مدح در شعر جاهلی معمولا به منظور سپاس و قدردانی است که شاعرانی همچو...

ستایش پیامبر دارای تاریخچه ای طولانی وممتد است که در دوران حیات آن حضرت شروع و بعد از وفات ایشان نیز ادامه پیدا کرده است. استمرار این نوع ستایش بدین معناست که پیامبر در زندگی هر مسلمانی حضور معنوی دارد حضوری که می توان آن را به جاودانه بودن رسالتش، وادامه یافتن راه ورسم او تعریف نمود. چنین ستایشی در آثار خیل عظیمی از شاعران مسلمان با ملیّتهای مختلف تجلی نموده است. در این میان شاعران فارسی زبان ه...

مدیح نبوی یکی از زمینه‌های شعری است که محور اصلی آن شخصیت حضرت محمد(ص) است. در این هنرِ شعری، شاعر به توصیف ابعاد مختلف شخصیت پیا‌مبر می‌پردازد، او را به لحاظ شکل ظاهری و منش اخلاقی می‌ستاید و زبان به ذکر معجزات آن حضرت و هر  آن‌چه که در ارتباط با رسالت اوست می‌گشاید. سخن شاعران در این باب از قلبی برآمده که سرشار از اخلاص و صداقت است و بر عاطفه‌ای متکی است که  ایمان به رسالت پیا‌مبر و عشق به ‌اخ...

مدیح نبوی یکی از زمینه های شعری است که محور اصلی آن شخصیت حضرت محمد(ص) است. در این هنرِ شعری، شاعر به توصیف ابعاد مختلف شخصیت پیا مبر می پردازد، او را به لحاظ شکل ظاهری و منش اخلاقی می ستاید و زبان به ذکر معجزات آن حضرت و هر  آن چه که در ارتباط با رسالت اوست می گشاید. سخن شاعران در این باب از قلبی برآمده که سرشار از اخلاص و صداقت است و بر عاطفه ای متکی است که  ایمان به رسالت پیا مبر و عشق به اخل...

ادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسة خاقانی شروائی  شاعر ایرانی  و جاندان   شاعر انگلیسی  دو ادیب بزرگ از دو کشور و دو دورة متفاوت با دو فرهنگ گونه گون مبادرت کنیم. با وجود فاصلة زمانی و مکانی موجود میان این...

ادبیات سنجشی، شاخه ای از ادبیات است که ما را قادر م یسازد با وجود گسست های مکانی و زمانی موجود بین فرهن گها و ملل مختلف، به مانندگی هایی میان اندیشمندان و ادیبان این سرزمین ها پی ببریم. همین مسئله ما را بر آن داشت تا به مقایسة خاقانی شروائی  شاعر ایرانی  و جاندان   شاعر انگلیسی  دو ادیب بزرگ از دو کشور و دو دورة متفاوت با دو فرهنگ گونه گون مبادرت کنیم. با وجود فاصلة زمانی و مکانی موجود میان این...

زهیر بن ابی سلمی ربیعه بن رباح المزنی،  در عصر جاهلی، حکیم‌الشّعراء و در میان ائمّۀ عرب، افضل شاعران بود. او در مدیح و حکمت برجسته بود و وظیفۀ شعر را تعلیم و هدایتگری می‌دانست. زهیر عمر خود را در دلسوزی و پند و اندرز و حق‌گویی و خیرخواهی گذراند و در اشعارش مفاهیم تعلیمی و اخلاقی به‌ویژه در معانی نکوهش و زهد سخت آشکار است. زهیر با تأثیر از محیط زندگی و شخصیت خود، برترین معیارهای اخلاقی و انسانی را...