یکی از ضروریات دین اسلام، حکم وجوب نماز جمعه بوده و این امر مورد اجماع همه مسلمان است. لکن گروهی از امامیه قائل به وجوب تخییری نماز جمعه در زمان غیبت به دلیل اشتراط وجوب عینی به حضور امام(ع) یا نایب ایشان شدهاند. فیض کاشانی ضمن ردّ ادعای قائلین به اشتراط و پاسخ به شبهات آن ها، با استفاده از کتاب، سنّت نبوی(ص)، روایات ائمه(ع)، اجماع و دلیل عقلی، وجوب عینی نماز جمعه را اثبات میکند.

نوشته حاضر با الهام از روش هرمنوتیک قصدگرای اسکینر، پس از توصیفی اجمالی از زمینه ها و شرایط سیاسی و اجتماعی و بستر فکری شیعه در چارچوب فقه سیاسی، و معرفی فقهای معروف شیعه در این دوره به بررسی آرای سیاسی ایشان در متون فقهی شکل گرفته در فضای سیاسی متکثر ناشی از حاکمیت ایلخانان مغول و محیط فرهنگی نسبتاً مناسب برای طرح آموزه های فقهی - سیاسی مذاهب مختلف از جمله تشیع پرداخت است.

«عدالت در فقه سیاسی» از ابعاد گوناگون قابل توجه است. آنچه در این مقاله بررسی می‏شود، آن است که: آیا عدالت در زمامداری اصالت دارد یا در زمامدار؟ و به عبارت دیگر، عدالت وصف حکومت است یا حاکم؟ هرچند عدالت یکی از شرایط بسیاری از منصب‏های اجتماعی و سیاسی است، فلسفه این شرط‏گذاری، برقراری عدالت در جامعه است. در همین راستا شش دلیل بر «اصالتِ عدالت در زمامداری» ارائه شده است تا ثابت شود عدالت در زمامدار...

غیبت امام دوازدهم و کوتاه دستی جامعه شیعی از نظام مطلوب خود از سویی، و ضرورت حفظ حداقل هایی از سازماندهی، امکانات، موقعیت ها و فرصت ها برای شیعیان در حکومت های غیرشیعی از سوی دیگر، همکاری علمای شیعه با حکومت های موجود را ضروری می کرد. با وجود آن که در طول غیبت صغرا بیشتر همّت علما صرف اثبات امامت و غیبت امام مهدی 7 گردید، اما با شروع غیبت کبرا و اوج گیری جایگاه علما در میان شیعیان، بحث همکاری آن...

غیبت امام دوازدهم و کوتاه دستی جامعه شیعی از نظام مطلوب خود از سویی، و ضرورت حفظ حداقل هایی از سازماندهی، امکانات، موقعیت ها و فرصت ها برای شیعیان در حکومت های غیرشیعی از سوی دیگر، همکاری علمای شیعه با حکومت های موجود را ضروری می کرد. با وجود آن که در طول غیبت صغرا بیشتر همّت علما صرف اثبات امامت و غیبت امام مهدی 7 گردید، اما با شروع غیبت کبرا و اوج گیری جایگاه علما در میان شیعیان، بحث همکاری آن...

میزان تأثیر دو قرن حکومت به نام تشیع بر مشروعیت حکومت در عصر غیبتو دستاورد اصلی حکومت صفویه برای حکومتهای بعدی در ایران دو سؤال اساسی مقالهحاضر است. نویسنده در پی آن است تا با تبیین دورههای گفتمانی اندیشه سیاسی شیعه،« پارادایم جدید » نشان دهد که مهمترین پیامد بلند مدت حاکمیت صفویه علاوه بر ایجاددر فلسفه سیاسی شیعه، تأثیر آن بر جایگاه حکومت شیعه در عصر غیبت است. ادعایبنیانگذار صفویه مبنی بر ارتب...

پس از آنکه حکومت قطب شاهیان در سال 918 ق. به دست سلطان قلی قطب شاه تأسیس شد، چندین مرحله متفاوت را پشت سر گذاشت . دوره طلایی حکومت قطب شاهیان در حکومت سلطان محمد قلی و سلطان محمد قطب شاه معاصر شکل گرفت . قطب شاهیان در آغاز جنگهایی با همسایگان شان از  جمله با عادل شاهیان داشتند . پس از پایان این جنگ، دو فرد اخیر با استفاده از موقعیت ایجاد شده به دست حکام قبلی سلسله قطب شاهی و همچنین  به رهگیری ا...

این رساله شامل یک مقدمه و سه فصل می باشد. فصل اول، این مطلب که نماز جمعه در تاریخ اسلام چه سیری داشته و آیا منعقد می شده یا نه ؟ و در صورت اقامه چه کسانی متصدی آن بوده اند، مسئله ای است که روشن شدن آن به فهم مواضع فقهی علماء اسلامی و چگونگی اتخاذ وتدوین آن مواضع کمک میکند . فصل دوم، یکی از مباحث مهمی که در مورد نماز جمعه وجود دارد و تقریبا عامل عمده ای است که مواضع فقهی علماء امامیه و اهل سنت ر...

صرف نظر از دوره آغازین عصر غیبت کبری که رای غالب فقهاء مبتنی بر عدم مشروعیت دولت و نفی هر گونه همکاری با آن استوار بود، در دوره های بعد این نگرش منفی بتدریج تغییر یافت . تاسیس دولت آل بویه، منجر به تعدیل تاریخی دیدگاه فقهای شیعه و بازنگری در مبنای فکری دولت گردید. فقهای این دوره همکاری با سلطان را مطرح کردند و فتوی به همکاری با سلطان عادل یا جائری که اقامه حدود می کند، دادند. با روی کار آمدن صف...