در آفرینش هنری باطن هنرمند هویدا می‌شود و اثر همچون آینه نمایانگر صاحب اثر است، لذا مظهریّت زیبایی‌های درون با تحلّی به اسماءالله مؤدّی خلق اثری زیباست. پژوهش حاضر با تبیین نسبت وجودی هنر و زیبایی انسان و اسماءالله و هدف ارائه خط مشی جدید به هنرمند معاصر در فرایند خلق اثری زیبا و جاودانه برآمده از زیبایی‌های وجود خود که تجلّی اسمای حق است. این جُستار به شیوه توصیفی-تحلیلی سامان یافته است. نتایج پژوه...

در متون صوفیانه و عارفانه و در آموزه‌های عارفان، مبحث اسماءالله جایگاه ویژه‌ای دارد که می‌توان گفت تقریباً از سایر مباحث عرفانی گسترده‌تر و بااهمیت‌تر است. به‌خصوص بحث در باب اسماء جمالی و جلالی پروردگار، چگونگی جلوۀ آن‌ها و آثار خاصی که هریک در روح انسان به‌جا می‌گذارند، بخش اعظمی از آثار عرفانی را به خود اختصاص داده است و نویسندگان صوفی‌مسلک به طرح نظریات خویش در این زمینه پرداخته‌اند. در این ...

چکیده: موضوع انسان کامل از جمله مباحث ریشه دار عرفانی و از جهتی فلسفی است. که در طول تاریخ مطمح نظر اندیشمندان در عرصه های عرفانی و فلسفی بوده است. ابن عربی در عرفان نظری علاوه بر مسله توحید، موضوع انسان کامل را مورد توجه قرار داده است و ویژگی ها و ضرورت او در نظام هستی را در بخش عظیمی از کتاب های فصوص و فتوحات ذکر می کند. ابن عربی انسان کامل را آیینه تمام نما ی حق و الگو و معیاری برای افراد ا...

فردید فلسفه تاریخِ مدنظرِ خود را علم­الاسماء تاریخی نام می­نهد. در تفکر فردید اندیشة تاریخی که حاصل تجلّی و غیاب اسماءالله در عرفان ابن‌عربی ــ آن­گونه که در کتاب فصوص‌الحکم و در آثار شارحان او آمده است ــ به همراه حوالت تاریخی در فلسفة هیدگر، فیلسوف شهیر قرن بیستم آلمان است درهم‌آمیخته می‌شود و با نوآوری­هایی  به‌صورت علم­الاسماء تاریخی درمی‌آید. بسیاری از اندیشمندان، جمعِ اندیشة تاریخی ابن‌عربی و...

آثار هنر معماری ایران، در طول سده های مختلف تاریخی، انعکاس دهنده اندیشه ها و دیدگاه های آیینی و مذهبی بوده اند. در این میان آثار دو سلسله سلجوقی و صفوی، از اعصار طلایی هنر ایران، که در این سرزمین حکومت های مستقل و یکپارچه ای ایجاد نمودند، به جهت نوع گرایش های مختلف مذهبی، حائز اهمیت بسیاری هستند. از آثار به جا مانده از دو دوره مذکور در شهر قزوین بناهای مسجد حیدریه، مسجد جامع مربوط به دوره سلجوق...

قرآن کریم حقیقت لفظی و کتبی عالم وجود است و به همین نسبت، عالم هستی نیز حقیقت عینی و تکوینی قرآن می باشد. بدین لحاظ «بسم الله الرحمن الرحیم» سرآغاز کلمات خداوند در کتاب آسمانی و سرسلسله کلمات وجودی حق در نظام تکوینی عالم است. از این رو بسیاری از عرفا به تبیین و تفسیر عرفانی این آیه شریفه پرداخته اند. در این پژوهش به اجمال، نظرات مهمترین این عرفا مرور و به تفصیل، آراء امام خمینی(س) و عبدالکریم ...

در این مقاله برآنیم تا به بررسی جایگاه سخنان عارفانه ومفاهیم اخلاقی در اشعار هوشنگ ابتهاج (1306) بپردازیم. انسان کامل ازنظر ابتهاج آن عاشقی است که به تعبیر او ایمان خلیلی دارد. از مرگ نمی‌هراسد و در بلای عشق وپیمانی که روز الست با او بسته اند، ثابت قدم وصبور باشد. تجلّی خداوند متعال در همة پدیده ها ودریافت اسم اعظم در هر موجودی، نکته ای است که در سخنان ابتهاج یافت می شود. این گفته نشان دهندة آ...

چکیده علامه آملی از حکیمان عارفی است که مدارج علمی و عرفانی و مراتب حکمی و معنوی وی گره­خوردگی و آمیختگی بلافصلی با موضوع معرفت نفس و خودشناسی دارد. به نظر وی مبحث نفس ناطقة انسانی، قلب جمیع معارف ذوقیه و قطب قاطبة مسایل حکمیه و محور استوار کل مطالب علوم عقلیه و نقلیه و اساس پایدار همة خیرات و سعادتها است و معرفت آن اشرف معارف است و پس از معرف حق سبحانه، هیچ موضوعی در حکمت متعالیه به پایة آن ن...

در این مقاله برآنیم تا به بررسی جایگاه سخنان عارفانه ومفاهیم اخلاقی در اشعار هوشنگ ابتهاج (1306) بپردازیم. انسان کامل ازنظر ابتهاج آن عاشقی است که به تعبیر او ایمان خلیلی دارد. از مرگ نمی‌هراسد و در بلای عشق وپیمانی که روز الست با او بسته اند، ثابت قدم وصبور باشد. تجلّی خداوند متعال در همة پدیده ها ودریافت اسم اعظم در هر موجودی، نکته ای است که در سخنان ابتهاج یافت می شود. این گفته نشان دهندة آ...

در قرآن کریم و در عرف متکلمان مسلمان آنچه به‌عنوان جایگزین نام الله یا در وصف او به‌کار می‌رود، اسم (جمع آن اسماء) الله نامیده می‌شود. این که آیا می‌توان خداوند را با نام‌ها و اوصافی خطاب کرد که در قرآن، سنت و اجماع نیامده و یا آن‌که اسماءالله توقیفی است؛ یعنی مقید به ذکر آنها در منابع مذکور است، از جمله موارد اختلاف مهم اندیشمندان عالم اسلام، به‌ویژه متکلمان و فلاسفه مسلمان بوده است. اختلاف دی...