مطالعه تاریخ جوامع اسلامی در مواجهه با "مصائب جهان اسلام" در چند دهه اخیر نشان دهنده نوعی "گذار تاریخی" از مواجهه "سخت افزارانه" به نوعی چاره جویی نرم و علمی مبتنی بر "دانش و آموزش" است که از آن به عنوان "اسلامی سازی دانش" یاد می شود. با توجه به اهمیت این "گذار تاریخی" و نیز ابتنای آن بر نقد علم و دانش مبتنی بر مدرنیته غربی، حتی در درون جوامع اسلامی نیز در مورد چرایی و ماهیت آن سئوالاتی ایجاد ش...

هدف: «محمدنقیب العطاس» یکی از موافقان و نظریه پردازان ایدۀ اسلامی سازی دانش در نیمۀ دوم قرن بیستم است. هدف این پژوهش، گزارش و ارزیابی فرایند تحقق علوم اجتماعی اسلامی از دیدگاه عطاس است. روش: در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و در بررسی آن از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافته ها:           1. دیدگاه عطاس تنها شامل تهذیب و تکمیل علوم موجود نیست، بلکه در بر دارندۀ دو مرحلۀ تهذیب و تکمیل ع...

هدف از این نگاشته، تبیین فرایند دانش دینی در المعهد العالمی للفکر الاسلامی است. نگارنده در این نگاشته، ابتدا به دیدگاه اسماعیل فاروقی و سپس به دیدگاه طه جابر العلوانی در باب اسلامی‌سازی دانش می‌پردازد. چیستی اسلامی سازی معرفت و مسأله عقب ماندگی مسلمانان و  استعمار غرب و مبانی و اصول هستی شناختی و روش شناسی دانش اسلامی و نیز فرایند عملیاتی شدن این حقیقت از دیدگاه این دو شخصیت، بخش مهمی از این نگ...

موضوع اسلامی سازی دانش، یکی از دغدغه های مهم عمده جوامع اسلامی است که البته مسبوق به سابقه نیز است. اگرچه تاکنون روش ها و الگو های فراوانی درباره چگونگی اسلامی سازی دانش و ضرورت آن توسط اندیشمندانی همچون سید حسین نصر، الفاروقی، العطاس، ضیاءالدین سردار و غیره بیان شده است، اما تدوین آن در چارچوبی فرانظری (متاتئوریک) که از یکسو بتواند به طور منسجم به مبانی فلسفی هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناس...

سازماندهی اطلاعات، راه­کار مناسب و مقبولی برای مدیریت اطلاعات و تمهیدی برای مدیریت دانش به شمار می آید. علوم اسلامی در بین سایر علوم بشری بخاطر توجه فراوان مسلمانان و حتی غیر مسلمانان به آن، نیاز مبرم به سازماندهی اطلاعات و بالاتر از آن، مدیریت محتوایی آن دارد. نمایه کردن منابع علوم اسلامی گام مؤثری در سازماندهی اطلاعات آن می باشد. اما نمایه های رایج فعلی اطلاعات، که برای سازماندهی سایر علوم به...

سابقة تاریخی پرداختن به ابعاد نظری سیاست در ایران به پیش از اسلام بازمی گردد؛ اما سیاست به عنوان یک علم وارداتی در دورة قاجار در ایران شناخته شد. این دانش با تاریخ مواجهة گسترة تفکر ایرانی با تجدد هم داستان بوده است. از این رو محتوا، روش و سؤالات این دانش نیز متناسب با ضرورت های تاریخی و عینی محل تولد و توسعة آن یعنی مغرب زمین، در ایران مطرح شد. وقوع انقلاب اسلامی ایران موجب شد تا انقلابی نیز د...

نوشتار پیش روی ارائه تجربیاتی است که در طی سال ها کار نظری و عملی در حوزه تدوین اصطلاحنامه های علوم اسلامی بدست آمده است. تمرکزاصلی این مقاله بر چالش های فراروی بکارگیری اصطلاحنامه های علوم اسلامی به منظور مدیریت دانش اسلامی بخصوص در بخش شناخت صحیح اصطلاحات یک شاخه از شاخه های علوم و معارف اسلامی و پرهیز از خلط میان نگاتشت اصطلاحنامه ی علوم و نمایه سازی متون است. از این رو، پس از تبیین ارتباط م...

پژوهش حاضر تلاش می‌کند تحلیلی از آینده کارکرد آموزش عالی جمهوری اسلامی، در تأمین اهداف انقلاب اسلامی براساس اسناد بالادستی ازجمله سند چشم انداز، نقشه جامع علمی کشور و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت و روش روند شناسی و ظرفیت شناسی، تأثیرات آینده کارکرد آموزش عالی در چهار بخش تولید علم و فناوری، انتقال دانش و ارزش، نشر و اشاعه دانش و ارزش و جامعه پذیری و فرهنگ سازی را در منطقه و جهان ارائه دهد. مهمت...