حد قذف یکی از حدود شرعی است که در مواد قانونی نیز بدان پرداخته شده و در ماده­ی 260 ق.م.ا مصوب 1392 بحث ارث­رسیدن حد قذف به ورثه مقذوف و استثناء زوجین از ارث بردن حد قذف مطرح شده است. باتوجه به اینکه فقها و قانونگذار جمهوری اسلامی ایران زوجین را از ارث بردن قذف محروم دانسته­اند هدف اصلی این پژوهش بررسی ادلّه فقهی استثناء­شدن زوجین از ارث بردن حد قذف است؛ البته به عنوان نکته مقدماتی دیدگاه فقها در...

موارد انحلال نکاح را با توجه به منابع فقه شیعه و قانون مدنی در پنج مورد خلاصه کرده که عبارتند از: طلاق، فسخ، انفساخ، بذل مدت در عقد انقطاع و موت. در این پژوهش نگارنده بر آن شده تا به موضوع انفساخ به عنوان یکی از طرق انحلال نکاح بپردازد و مباحث پیرامون آن از جمله موارد و مصادیق انفساخ نکاح و آثار آن در مهریه ، نفقه، حضانت فرزند،عده و ارث را بررسی نماید. همچنین با جمع آوری موارد سکوت قانون مدنی...

به رغم نظر غیر مشهور فقهی که ارث بردن حق قصاص را برای زوجین در عِداد سایر ورثه محفوظ می داند قانونگذار در ماده 351 ق.م.ا زوجین را از این حق محروم دانسته است. به نظر می‌رسد اکثر فقهای امامیه تنها با استناد و تکیه بر دلیل اجماع و بدون درنظر گرفتن این که احکام امضایی، متأثر از جامعۀ عرب پیش از اسلام نیز بوده‌اند ، حکم به این محرومیت داده‌اند. تحقیق حاضر ضمن نقد دلیل اجماع مورد ادعا و سایر ادل...

فاعده لا ضرر از جمله قواعدی است که پویائی و جامعیت سیستم حقوقی اسلام را تامین کرده است و می تواند راهگشای مشکلات نو پیدا باشد. در طول تاریخ فقاهت این قاعده همواره مورد توجه فقها بوده است و اجمالا تشریع بسیاری از احکام عبادی و معاملی بر اساس ان صورت گرفته است.همچنین تاثیر این قاعده در در قوانین مدنی ایران غیر قابل انکار است. با این وجود تا کنون پژوهش مستقلی جهت احصاء احکام و قوانینی که مبتنی ب...

نگارنده در این مقاله به طور کلی وراثت را بر دو نوع تقسیم کرده است: (1)وراثت به فرض و (2) وراثت به قرابت. ارث بردن زوجین از یکدیگر بنابر نوع اول از وراثت تعیین می‌گردد. در این مقاله، ابتدا، دربارة میراث زوجات متعدد از زوج و میراث زوجه‌ای که تنها وارث زوج است به سه قول استناد می‌شود. در ادامه، متعلقات ارث زوجه که در سه موضوع می‌گنجد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد: این سه موضوع عبارتند از...

تشکیل زندگی مشترک زن و مرد ریشه در حکمت خالق هستی دارد. نکاح همسران برای آرامش ،؛ مهربانی ، رشد و تعالی است و سر منشاء آن صداقت در گفتار و رفتار از ابتدای راه تا انتهاست و هرجا صدق و راستی در رفتار متقابل دستخوش انحطاط شود زندگی را در پرتگاه تیرگی و سقوط میبرد ازدواج بنیادی نیست که کسی در تفکر سود و زیان مادی آن باشد لیکن با اولین بحران در روابط زوجین حقوق طرفین در جایگاه تنازع اصلی قرار میگی...

Subject of this article is the deprivation that relate to wives and their portion in patrimony of their husband. As most Imamiah’s jurists state wives are deprived from possessing all estates in the case of husband’s death. In the other hand, some jurists mentioned that wives are same as other and that deprivation is not acceptable. Some states that in case of Imam's absence surplus of patrimon...

پیشرفت علم پزشکی در درمان ناباروری با وجود امیدواری به زوجین نابارور در رسیدن به آرزوی فرزنددارشدن، چالش های فقهی و حقوقی بسیاری به وجود آورده است. از جمله این مسائل می توان به ارث جنین منجمد در باروری پس از مرگ به عنوان موضوع جدید اشاره کرد و این پرسش اصلی را مطرح نمود که در فرض استفاده توسط صاحبان، جنین منجمد می تواند پس از مرگ پدر سهم الارثی از ترکه او داشته باشد؛ در مقاله حاضر سعی بر آن شده...

در فقه شیعه و در خصوص ردّ مازاد ترکه به زوجین چهار نظر مطرح گردیده؛ برخی سهمی بیش از 2/1 را برای زوج و 4/1 را برای زوجه در نظر نگرفته و مابقی ترکه را در حکم مال بلا وارث قرار داده اند. برخی دیگر مازاد ترکه زوجه را به زوج ردّ می کنند ولی در حالت عکس اعتقادی به ردّ ندارند و عده ای دیگر ضمن پذیرش ردّ مازاد به زوج، در خصوص زوجه استحقاق او را مقید به عدم حضور امام معصوم نموده اند. در این میان دسته ای نی...

تغییر جنسیت در جامعه کنونی موجب پیدایش مسائل جدید فقهی و حقوقی شده است. در این مقاله سعی شده است به این پرسش اساسی و مهم پاسخ داده شود که، سهم الارث افراد پس از تغییر جنسیت از دیدگاه فرق اسلامی و حقوق ایران چگونه محاسبه می‌شود؟ در مورد تغییر جنسیت افراد، اکثر فقهای شیعه قائل به مشروعیت مطلق می‌باشند و در مقابل، تمام فقهاء و حقوق دانان اهل‌سنت قائل به ممنوعیت مطلق هستند؛ در حالی که، اکثر ح...