جنگ جهانی اول در سال 1914م/1332ق به وقوع پیوست. گرچه این جنگ در اروپا آغاز شد ولی دامنه ی آن به تدریج سایر نقاط جهان از جمله آسیا و به ویژه ایران را در برگرفت. با این که دولت ایران بی طرفی همه جانبه اش را در جنگ اعلام کرده بود؛ این بی طرفی از سوی دولت های درگیر در جنگ نقض گردید. این جنگ از طرف گروه های فکری، فرهنگی و سیاسی در ایران با واکنش های متفاوتی مواجه شد. در این میان، جنگ جهانی بازتاب در...

در فایل اصل مقاله موجود است.

در فایل اصل مقاله موجود است.

برخی برهه­های زمانی دربردارندۀ تحولاتی اساسی و مهم در عرصۀ اندیشه و عمل هستند؛ به گونه­ای که ساختار جامعه براساس آن تحولات، دچار تحول می­شود. عصر صفویه و سپس عصر انقلاب مشروطه را می­توان به عنوان درخشان­ترین ادوار تاریخ ایران نام برد. عصر صفویه به علت ارتقای شیعه دوازده امامی به دین رسمی و در واقع در آمیختن عملی ایران و تشیع در قالب مذهبی ـ ایرانی یکی از نقاط بارز در تاریخ سیاسی ـ مذهبی ایران ا...

چاپ نخست تصحیح جدید تاریخ بیهقی، اثر ابوالفضل بیهقی، که یکی از پایه های نثر فارسی به شمار می رود، در اواخر سال 1388 خورشیدی، به کوشش آقایان دکتر محمّدجعفر یاحقّی و مهدی سیّدی منتشر شد. پیش از این، استادان بنامی چون ادیب پیشاوری، سعید نفیسی، دکتر قاسم غنی و دکتر علی اکبر فیّاض به تصحیح این اثر برجسته همّت گمارده بودند، امّا تصحیح و پژوهش تازه ای که انجام گرفته، از لونی دیگر است؛ چرا که افزون بر مقابله...

چکیده ناصرخسرو قبادیانی (394-481) شاعر، جهانگرد، متکلم و مبلغ فرقه اسماعیلیه، آثار متعددی به نثر و نظم از خود به جا گذاشته است. دیوان او از نظر مباحث کلامی، اجتماعی، تاریخی و ادبی قابل توجه و مطالعه است. در مجموع می توان دیوان این شاعر را یکی از آثار نشان دهنده فرهنگ توانای ایرانی ـ اسلامی در سده پنجم به شمار آورد. این دیوان به دلیل مسائلی همچون کهنگی زبان و نبود نسخه قابل اعتماد نزدیک به دورا...

تحوّلات اجتماعی که بعد از ظهور و استقرار مشروطیّت در ایران به وجود آمد در همه ی جنبه های زندگی موثّر واقع شد و سراپای اجتماع را دگرگون ساخت. این تغییرات نه تنها در افکار، عقاید و آداب و رسوم ایرانیان، بلکه در اشعار شاعران نیز رسوخ کرد. در این راستا اشعار ادیب الممالک، با محتوای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، انقلابی، نیز از این تحوّلات بی نصیب نبوده است. از آنجائی که آثار ادبی می تواند دربردارنده ی عناصر ...

فرهنگ اشارات و تلمیحات، امثال و باورهای عامیانه ی دیوان ادیب الممالک فراهانی چکیده آگاهی ادیب الممالک از ادب ، تاریخ ، معارف اسلامی و قصص سبب شده است که شعرش سرشار از اشارات ادبی و تلمیحات و تضمین های گوناگون باشدکه دریافت مفهوم شعر او مستلزم آگاهی از آنهاست. شعر ادیب نسبتاً پیچیده و دشوار است. بخشی از این پیچیدگی و دشواری، از یک سو به واسطه ی فراوانی اشارات و تلمیحات او به اشخاص، اقوا...

چکیده رئالیسم به عنوان یکی از مکاتب ادبی در سال «1830م» در فرانسه ظهور کرد. هدف رئالیسم آن بود که ادبیات را در خدمت انسان قرار دهد و آن را زمانی ارزشمند می شمارد که به انسان و مشکلات او توجه کرده، نیاز های او را در جامعه به زیبایی بیان کند. نویسندگان رئالیستی به حوادث تصادفی و خیالی به عنوان مسائل دور از ذهن و غیر ممکن توجه نمی کنند، آن ها می کوشند با استفاده از تأثیر محیط و جامعه، معایب سیاسی...