ادب فارسی که بر دو سبک خراسانی ( شرقی ) و عراقی ( غربی ) یا جبالی منقسم است ، اشکال یا انواع آنها صبغه اقلیمی دارد ، که از جمله طرز یا شیوه «مناظره » متعلق به ادب مادستانی یا غربی است . منظومه پهلوی اشکانی درخت آسوریک که یک مناظره ادبی است ، خود متأثر از شیوه ها یا طرز و سبک «مناظره »های ادبی سومری باستان و بابلی است؛ قومی که از نواحی شمالی ایران زمین به جنوب میانرودان (عراق کنونی ) کوچیدند ، و...

زبان بلوچی یکی از زبان های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. زبان و ادب فارسی از قرن ها پیش بر زبان و ادب بلوچی، تأثیر فراوانی گذاشته است. مردم بلوچ، فارسی را زبانی مقدس میدانستهاند و این زبان چندین قرن، مستقیم و نیرمستقیم بر ادب و اجتماع بلوچستان تأثیرگذار بوده است. این تأثیر و جایگاه سبب شده است که ارتباط واژگانی بلوچی با فارسی ارتباتی تنگاتنگ باشد. البته به دلیل همسایگی بلوچان با سرزمین خراسا...

در این رساله به بررسی اشعار مدح شاعران خراسانی از خلال کتاب دمیه القصر باخرزی می پردازیم و مهم ترین مضامینی را که شاعران خراسانی در مدح سروده اند را ذکر می کنیم. برای نیل به این مقصود در بخش اول این تحقیق به بیان تعریفی اجمالی از سرزمین خراسان، حدود جغرافیایی، تاریخ سیاسی و اوضاع اجتماعی و فرهنگی آن پرداخته، در بخش دوم به کنکاشی پیرامون واژه مدح در لغت و اصطلاح ادبی پرداخته و با مضامین مدح در ا...

زبان بلوچی یکی از زبان های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. زبان و ادب فارسی از قرن ها پیش بر زبان و ادب بلوچی، تأثیر فراوانی گذاشته است. مردم بلوچ، فارسی را زبانی مقدس میدانستهاند و این زبان چندین قرن، مستقیم و نیرمستقیم بر ادب و اجتماع بلوچستان تأثیرگذار بوده است. این تأثیر و جایگاه سبب شده است که ارتباط واژگانی بلوچی با فارسی ارتباتی تنگاتنگ باشد. البته به دلیل همسایگی بلوچان با سرزمین خراسا...

ساختار شعر معاصر فارسی در طول حیات خویش از نفوذ زبانی و ادبی برکنار نمانده و خواسته یا ناخواسته تحت سیطره گذشته زبان فارسی و به طور مشخص زبان خراسانی در شعر بعضی از شاعران نوپرداز قرار گرفته‏است. شفیعی کدکنی از سرایندگانی است که با توجه به ارادتی که به زبان کهن خراسانی دارد، توانسته با بهره‏گیری از قریحه ذاتی و اکتسابی خود در به‏کارگیری امکانات آن زبان از یک طرف رونقی به زبان شاعری خویش بخشد و ...

چکیده اسطوره از مهم ترین عناصر زندگی بشری به حساب می آید که از ازل تا به ابد با او همراه بوده، هست و خواهد بود و قدمت آن به حیات آدمی می رسد. اسطوره به دلیل پیوند عاطفی با انسان به شعر و ادب نیز راه یافته است و از عناصر جدایی ناپذیر شعر و ادب به حساب می آید. اساطیر در ادب فارسی کارکردهای گوناگونی دارند و هر شاعر از اساطیر با انگیزه های خاصی استفاده می کند که می توان از آنها با عنوان کارکرد یاد...

قطران تبریزی را به‎عنوان نخستین شاعری می شناسند که در سدۀ پنجم هجری در آذربایجان و ارّان سرودن شعر به زبان دری را آغاز کرد؛ چنان‎که او خود نیز در بیتی به این‏که سرسلسلۀ شاعران آذربایجان به شمار می آید، فخر نموده است. شعر او از همان قرن پنجم تاکنون، از زوایای گوناگون بررسی و در تذکره ها نیز همه جا از وی به عنوان شاعری توانا تمجید شده که شاعران پس از خود را متأثّر کرده است. شعر قطران، از یک زاویۀ د...

تقی دانش از فضلا و ارباب قلم و از شعرای گمنامِ صاحب سبکِ سنت­گرای اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی است که تحت تأثیر اشعار و افکار شعرای سبک­ های: خراسانی، آذربایجانی، عراقی، مکتب واسوخت و بخصوص سبک هندی قرار گرفته است. در اشعار و غزلیات تقی دانش، با تأسی از شعرای نامدار سبک هندی، دو نوع اندیشه و نگرش متضاد از هم (موافق­ خوانی و مخالف­ خوانی(آشنایی­ زادیی و هنجارشکنی) به چشم می­خورد، یعنی: زمانی نگرشش ...

تأمل و تفکر در تاریخ بارور و نگارین زبان و ادب فارسی نشانه‌هایی از نفوذ ادب اقوام و ملتهای مختلف را در زمانهای متفاوت بر ما آشکار می‌سازد. کلیله و دمنه که از شاهکارهای ادب تمثیلی فارسی است، نسب نامه‌ای هندی دارد و رهاورد هند است. با پذیرش آیین باشکوه اسلام در ایران، زبان و ادب تازی با قوتی وصف‌ناشدنی در هاله‌ای از تقدس به عرصة ادب فارسی راه یافت و با آن عجین شد؛ تا جایی که تفکیک معانی و مضامین ...

داستان‌پردازی و روایت درباره ابومسلم خراسانی و قیام وی همواره محل بحث ادیبان و مورخان و دیگر صاحبنظران بوده و هر کس به فراخور گرایش فکری و مسلک خویش درباره آن سخن‌سرایی کرده‌اند. در این میان دو تن از صاحبنظران ادب عربی و فارسی؛ جرجی‌زیدان و ابوطاهر طرسوسی با نگرشی خاص به مسأله ابومسلم و قیام وی پرداخته‌ و مفاهیم متفاوت و گاه متناقضی از وی ارائه کرده‌...