در حیطه چیستی فرهنگ، تاکنون فراوان سخن گفته شده، اما کمتر از مبانی رفیع فلسفه و عرفان اسلامی در هستی شناسی این مقوله اجتماعی استفاده شده است. شاید یکی از علل آن اعتباری بودن حیات اجتماعی و فاصله مبانی فرااعتباری فلسفه و عرفان اسلامی از چنین امور اعتباری است. اما به نظر می رسد ساحاتی از اجتماع، به ویژه ابعاد فرهنگی آن، ساحاتی کاملاً فرااعتباری هستند و در نتیجه، می توانند مدخل خوبی برای ورود عمیق ...

مقاله حاضر که مقدمه ای است بر شکل گیری پیمان برادری در مدینه, به بررسی و تحلیل بینش اخوانی و آیین برادری اسلامی در صدر اسلام می پردازد و تلاش داشته ضمن بررسی مبانی فکری و فلسفی اندیشه اخوت دینی, نقش این بینش و نگرش وحیانی را در ایحاد وحدت در پیکره اجتماعی جامعه صدر اسلام بیان کند. برای تإمین این منظور موضوع فراخوانی قرآن به اخوت دینی, سیره و عمل پیامبر در ارتقای بینش اخوانی ـ نسبی جامعه عرب به ...

در جریان انقلاب مشروطه، گروه های اجتماعی گوناگونی اعم از روشنفکران، علماء، اصناف و صوفیان نقش آفرینی کردند. برخی از اعضای این گروه ها، در پی انقلاب مشروطه به صف هواداران انقلاب پیوستند و برخی دیگر هم یا به جبهه مخالفان گرویدند و یا مشی کاملاً بی طرفانه ای برگزیدند. صوفیان و درویشان نیز از جمله طیف هایی بودند که در این حادثه نقش داشتند. شعب مختلف نعمت اللهیه از جمله صوفیانی بودند که در جریان انقل...

از موضوعاتی که در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) قابل توجه است، وحدت اسلامی است، از آنجایی که این مفهوم می تواند مورد بازخوانی، قرائت و تفسیر خاصی قرار گیرد و در هر گفتمان خاص، معنایی خاص به خود داشته باشد، لذا مهم­تر از هر چیز ماهیت آن در زبان و اندیشۀ اندیشمند و نظریه پرداز مدافع آن است  اما در ک چیستی و ماهیت هر امری پیش از هر چیز به ویژگی های معرفتی، هستی شناسانه وارزشی وابسته است که بدان معنا...

از موضوعاتی که در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) قابل توجه است، وحدت اسلامی است، از آنجایی که این مفهوم می تواند مورد بازخوانی، قرائت و تفسیر خاصی قرار گیرد و در هر گفتمان خاص، معنایی خاص به خود داشته باشد، لذا مهم­تر از هر چیز ماهیت آن در زبان و اندیشۀ اندیشمند و نظریه پرداز مدافع آن است  اما در ک چیستی و ماهیت هر امری پیش از هر چیز به ویژگی های معرفتی، هستی شناسانه وارزشی وابسته است که بدان معنا...

اخوت انسانی بر اساس مؤلفه­ های مشترک و فراگیرِ فطری میان آدمیان شکل می گیرد؛ بنابراین می­تواند نوعی اخلاق حداقلی به وجود آورد که در عین حال، در عرصهٴ عام جهانی مؤثر باشد. برادری میان انسان­ها، نوعی ازخودگذشتگی (self-sacrifice) در روابط انسانی را در پی دارد و همزیستی جهانی را تسهیل می کند. علاوه بر این، برادری، روابط انسانی میان ابنای بشر را قوام می بخشد و با تمهید مؤلفه­های انسانی، زمینه را برای...

چکیده انجمن اخوت، از انجمن­ها و نهادهای متعددی است، که در ایران عهد ناصری شکل گرفت و از نخستین جلوه­های تحرک مدنی و بازتاب آغاز جریان بیداری اجتماعی در لایه های مختلف جامعه ایران بود. انجمن اخوت به عنوان یکی از اولین نهادهای مدنی دوره قاجار، فعالیت رسمی خود را از سال 1317ق، آغاز کرد. این انجمن بوسیله ظهیرالدوله قاجار، نخست در تهران و سپس در دیگر مناطق ساماندهی شد. انجمن اخوت به دنبال ایجاد فضای...

This article has no abstract.

در نوشتار حاضر، ابعاد مختلف وحدت اسلامی و آثار و برکات آن برای جامعه مسلمین و ضررهای اختلاف و تفرقه بین مسلمانان بحث و بررسی شده است. نویسنده با توجه به آموزه های اسلامی، ضمن تحلیل اصول کلی وحدت بین جوامع مسلمان؛ اهمیت وحدت اسلامی و سفارش مکرر بزرگان دین را در این زمینه منعکس نموده و راهکارهای وحدت و موانع پیش روی آن را تبیین و در سه فصل، مباحث اساسی وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب اسلامی را مطرح...

متصوفه در قبال دگرگونی های عصر قاجار، دو رویه در پیش گرفتند؛ گروهی روال و سنت خود را ادامه دادند و گروهی تصمیم به انجام اصلاحات و تغییر گرفتند؛ بیان نسبت انجمن اخوت با تصوف و فتوت از یک سو و با فراماسونری از سوی دیگر، در رویکردی تاریخی هدف اصلی نوشته حاضر است. پژوهش این مدعا را مطرح می کند که قصد ظهیرالدوله؛ موسس انجمن اخوت در اولویت نخست، نه صوفی سازی بلکه تربیت نخبگان به منظور ترقی و بهبود زن...