اواخر هزاره چهارم و اوائل هزاره سوم ق.م یکی از مهّم ترین هزاره های تأثیر گذار نه تنها در تاریخ ایران بلکه در تاریخ خاور نزدیک است. در این دوران بشر برای نخستین بار شروع به استفاده از نوعی نگارش ساده عددی کرد. در اواسط و اواخر هزاره چهارم ق.م نخستین بارقه های پیدایش شهرهای نخستین در خاور نزدیک و فلات ایران زده شد که نتیجه آن شکل گیری اولین شهرهای باستان در عصر مفرغ بود. این دوره مهّم در پیش از تار...

مهرها واثر مهرها از جمله مدارک ارزشمند جهت مطالعۀ ساختار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دورۀ سلوکی محسوب می­شوند. به سبب کمبود مطالعه و پژوهش­های منسجم در این زمینه، مجموعه­های بزرگی از بایگانی­های اداری سلوکی ناشناخته باقی مانده­اند. از جمله محوطه­های شاخص دارای اثر مهر و اسناد بایگانی شده این دوره، می­توان به شهرهای قومس، شوش، اروک، نیپور، بابل، سلوکیه و کدش اشاره نمود که هزاران نمونة ارزشمند را در ...

مهرها واثر مهرها از جمله مدارک ارزشمند جهت مطالعۀ ساختار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دورۀ سلوکی محسوب می­شوند. به سبب کمبود مطالعه و پژوهش­های منسجم در این زمینه، مجموعه­های بزرگی از بایگانی­های اداری سلوکی ناشناخته باقی مانده­اند. از جمله محوطه­های شاخص دارای اثر مهر و اسناد بایگانی‌شده این دوره، می­توان به شهرهای قومس، شوش، اروک، نیپور، بابل، سلوکیه و کدش اشاره نمود که هزاران نمونة ارزشمند را در ...

مهرها می­توانند به شناسایی جنبه­های تاریکی از یک دورۀ فرهنگی کمک کنند.مهرها و گِل­مهرهای اشکانی علاوه بر نقش مهمی که در رابطه با تجارت جامعه داشته­اند، برای شناسایی هنر و فرهنگ این دوره نیز مهم می­باشند. صرفاً در معدودی از محوطه­های این دوران که گزارش آنها منتشر شده یا بر اساس آثار اندک آنها در مجموعه­ها و موزه­ها، معرفی مختصری از مهرهای این دوره به عمل آمده است. بنابراین هدف از پژوهش حاضرمعرفی م...

یک دسته از مواد فرهنگی دورۀ ساسانی که اطلاعات فراوانی در اختیار ما قرارمی‌دهند،  مهرها و گل­مهرها هستند. در موزۀ مقدم دانشگاه تهران تعدادی مهر و گل­­مهر مربوط به دوره­های مختلف وجود دارد که به طور شایسته­ای معرفی نشده‌اند. در این مقاله مهرهای دورۀ ساسانی این موزه با نقوش نمادین حیوانی معرفی می­شود. پس از تهیۀ اثر مهرها و عکس­برداری، مهرها با مجموعه­های مهم موزه­ای و خصوصی جهان و نیز مجموعة گل­م...

مهرها می­توانند به شناسایی جنبه­های تاریکی از یک دورۀ فرهنگی کمک کنند.مهرها و گِل­مهرهای اشکانی علاوه بر نقش مهمی که در رابطه با تجارت جامعه داشته­اند، برای شناسایی هنر و فرهنگ این دوره نیز مهم می­باشند. صرفاً در معدودی از محوطه­های این دوران که گزارش آنها منتشر شده یا بر اساس آثار اندک آنها در مجموعه­ها و موزه­ها، معرفی مختصری از مهرهای این دوره به عمل آمده است. بنابراین هدف از پژوهش حاضرمعرفی م...

شکل از جمله ویژگی های ظاهری مهرهای اسلامی محسوب می شود. این ویژگی یکی از وجوه مشترک میان حوزه های مختلف مهرشناسی نیز هست، اما مهم ترین تعریف آن را می توان چارچوب محیط اثر مهرها بر اسناد و مکتوبات دانست که درواقع از شکل صفحۀ هر مهر حاصل می شود.شکل یکی از نشانه های اعتبار دیوانی مهرها در اسناد بوده است و لااقل انتخاب آن در مهرهای رسمی پیرو قواعد مشخصی انجام می پذیرفته است.در مقالۀ پیش رو جایگاه ش...

در پژوهش حاضر تلاش شده، نقش مایه های مهرانگشترهای ایرانی- اسلامی مجموعه ناصر خلیلی مورد بررسی بصری قرار گیرد. روش این تحقیق از منظر پژوهش، کمی است و چون در آن، نقوش مهر انگشتر های ایرانی- اسلامی مجموعه ی ناصر خلیلی مورد تجزیه و تحلیل و بررسی بصری قرار گرفته، از نوع کمی غیر تجربی می باشد. جامعه ی هدف در این پژوهش، کل مهر انگشترهای ایرانی-اسلامی موجود در مجموعه ی ناصر خلیلی بوده اند. بنابراین روش...

ایلام، نام یکی از تمدن های باستانی و بومی سرزمین ایران است که پیش از تشکیل حکومت های آریایی ماد و پارس بر بخش وسیعی از غرب و جنوب غرب ایران حاکمیت داشت. این تمدن با مرکزیت شوش، از اواخر هزاره چهارم ق.م وارد عصر شهرنشینی شد و در اواخر سده هفتم ق.م. به دست آشوری ها از صحنه تاریخ کنار گذاشته شد. یکی از مهم ترین ویژگی های تمدن ایلام، مذهب و جهان بینی خاص آنان است که نقش بسیار مهمی در زندگی دنیوی ...

شکل از جمله ویژگی‌های ظاهری مهرهای اسلامی محسوب می‌شود. این ویژگی یکی از وجوه مشترک میان حوزه‌های مختلف مهرشناسی نیز هست، اما مهم‌ترین تعریف آن را می‌توان چارچوب محیط اثر مهرها بر اسناد و مکتوبات دانست که درواقع از شکل صفحۀ هر مهر حاصل می‌شود.شکل یکی از نشانه‌های اعتبار دیوانی مهرها در اسناد بوده است و لااقل انتخاب آن در مهرهای رسمی پیرو قواعد مشخصی انجام می‌پذیرفته است.در مقالۀ پیش رو جایگاه ش...