یکی از مهم ترین ویژگی های شعر متأخر ایران که به صورت خاصی در شعر دهه ی هفتاد ایران تجلی یافته مسأله ی ابهام در شعر و نسبت آن با زبان و مخاطب است. دراین متن کوشیده شده با ردیابی شعر بعد از نیما و حرکتی که از تصویرسازی به اهمیت دادن به زبانیت زبان کشیده شد دلایل این ابهام واکاوی شود. بسیاری از نظریه پردازان و منتقدان ادبی استدلال می کنند که ادبیات با نوعی ابهام در آمیخته به این معنا که زبان به هن...

هرمنوتیک در مفهوم عام‘ برداشت و رمز گشایی از پدیده ها و در مفهوم خاص تأویل و تفسیر الفاظ است. برای برداشت از یک متن عناصر مختلفی وجود دارند. که بی توجهی به آنها‘ ما را در فهم بهتر ناتوان می سازد . این عناصر عبارتند از : زمان ومکان پیدایش ‘ اجزای پیش و پس از متن‘ زمان ومکان منظور گوینده برای افاده معنی و ذهنیت گوینده ‘ معاصرین ومخاطبین مستقیم و غیر مستقیم زبان مرز درهمه جوامع وجود داشته است و در...

حسین ‍‍منزوی، از غزل سرایان برجستۀ معاصر و جزو حلقه های اصلی نوآوری در غزل امروز است. به دلیل احاطه بر ادبیات کهن فارسی و آشنایی با اساطیر مختلف ایرانی و غیر ایرانی، شعر منزوی جلوه گاه تلمیحات متعدد و متنوع حماسی، عرفانی، مذهبی و... است. او با استفاده از تلمیحات گوناگون، سخن خود را عمیق، اثرگذار، چندمعنا و گسترده ساخته است. با توجه به ضرورتبررسی شیوه ها و شگردهای عمق بخشی و اثرگذاری و توسع فکری...

مدتی است که کاربست نظریه های فلسفی/ادبی در ایران معمول گردیده، پژوهش های فراوانی بر اساس این نظریه ها انتشار یافته است؛ گسترش چنین پژوهش هایی دلایل متعددی مانند پیروزی تئوریک طرفداران کاربست نظریه ها بر سنت گرایان و ... دارد. هرچند که نمی توان نوآوری برخی از این پژوهش ها را انکار کرد اما چشم پوشیدن بر ضعف ها وکاستی های چنین پژوهش هایی نیز پسندیده نیست. مقالۀ حاضر با نقد و بررسی پژوهش های شالوده...

رولان بارت در سال 1968 در مقاله ای ـ که اکنون متن بسیار معروف و شناخته شده ای است ـ مرگ مؤلف را اعلام کرد. صراحت بیان این نظریه جسورانه باعث شد که برخی مفسرین آن را مرگ بر مؤلف تفسیر کنند. مرگ مؤلف یا مرگ بر مؤلف؟! آیا مؤلف بعد از خلق متن خود برای همیشه می میرد یا در نقش های تازه و تناسخ گونه به متنش بازمی گردد؟ به نظر می رسد بارت میان مفهوم مؤلف و مخاطب مانند دو مفهوم خلق و خوانش، ارتباطی دو س...

چکیده: نخستین بار شلایرماخر هرمنوتیک را، که در فارسی بیشتر به تأویل ترجمه می شود، در مورد کتاب مقدس به کار برد و سپس دامنه اش به تأویل تمام تجربه ها و شئونات بشری کشیده شد .این تحقیق با هدف کلی بررسی هرمنوتیک و دوره های تاریخی آن و دلالت های آن برای اهداف و روش های تربیتی تعلیم وتربیت می باشد. هرمنوتیک را نظریه یا علم تأویل دانسته اند. استفاده از این نظریه سابقه ای طولانی دارد و در گذشته از آن...

در ازدحام دگرگونی­های هنری سده­ی بیستم، آثار نقاشی نیز «عنوان»­های گوناگونی به خود پذیرفته­اند؛ در بررسی این عنوان­ها با گذر از علل انتخاب آنها، نقش عنوان در رویارویی­ با مخاطب و چگونگی تأثیر بر تأویل مخاطب مطرح می­گردد؛ که این پژوهش نیز از منظر هرمنوتیک ریکور قصد بررسی این تاثیرپذیری را دارد. در هرمنوتیک ریکور با مطرح شدن اثر هنری همچون گفتمان، مخاطب و متن، اهمیتی بیش از مؤلف آن می­یابند. اثر ...

هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متن، از زمان سقراط و افلاطون و به قولی پیشتر از آنان، دست مایه ی دانشمندان و فرزانگان بوده است. در کُل، در آثار یونانی، کُتُب و رساله هایی از بزرگانی چون افلاطون و ارسطو در این زمینه موجود است. هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متون مقدّس دینی از زمان قدّیس آگوستین (سده ی پنجم میلادی) تا زمان شلایر ماخر (سده ی هجدهم میلادی) به واسطه ی عالمان دینی آیین مسیح در راستای فهم...

مثنوی متنی است قاعده گریز و ساختارشکن که در سطوح مختلفِ صوری، زبانی، روایی و معنایی، ساختارهای ذهنی و زبانی خواننده و پیش فرض های متعارف و مقبول او را برهم می ریزد. اولین نکته ای که در برخورد با جهان قصه های مثنوی توجه مخاطب را جلب می کند، ساختار نوآیین قصه هاست. این مقاله پس از نگاهی اجمالی به شالوده شکنی، ضمن مقایسه متن اصلی قصه ها و حکایات مثنوی با مأخذ آنها، بدون توجه به گریزها و گسست های را...

مثنوی متنی است قاعده گریز و ساختارشکن که در سطوح مختلفِ صوری، زبانی، روایی و معنایی، ساختارهای ذهنی و زبانی خواننده و پیش فرض های متعارف و مقبول او را برهم می ریزد. اولین نکته ای که در برخورد با جهان قصه های مثنوی توجه مخاطب را جلب می کند، ساختار نوآیین قصه هاست. این مقاله پس از نگاهی اجمالی به شالوده شکنی، ضمن مقایسة متن اصلی قصه ها و حکایات مثنوی با مأخذ آنها، بدون توجه به گریزها و گسست های را...