با توجه به نیازهای اساسی انسان در ابعاد مختلف اجتماعی ، عاطفی ، هوشی و جسمی، اما محیط یادگیری امروزی از دستیابی به فضای زنده و فعال ، مکان برای مواجهه ، تجربه کردن و ... دور است. مطالعات مختلف نشان می دهد حس جمعی، بیشترین میزان تاثیر را در مشارکت افراد در عملکرد محیط دارد. حس جمعی امری چند بعدی است که مکان باید بستری برای حس جمعی بین کاربران باشد. بر اساس ادبیات موجود، الگوی پنج بعدی غنای مکان،...

بررسی شهرهای جدید به عنوان آفریده ی اندیشه های معماری مدرن که ساختار آن ها از پیش برنامه ریزی شده اند با «کمرنگ بودن ارتباطات اجتماعی» و «عدم شکل گیری حیات مدنی» در این شهرها را نشان می دهد. نتیجه این دو عامل از بین رفتن بسترهای زندگی جمعی و کاهش حضور گروه های اجتماعی در عرصه های همگانی بوده است. از این رو فرد در شهر جدید بیش از آن که خود را شهروند شهر بداند خود را ساکن در شهر می داند و در این ...

چکیده فضاهای جمعی شهری و آنچه در آن ها اتفاق می افتد آیینه ی تمام نمای فرهنگ شهروندی محسوب می شود. فضاهای جمعی شهری کارآمد و یا به عبارتی دیگر موفق، فضاهایی هستند که افراد با ویژگی های مختلف سنی، جنسی و فرهنگی می توانند با حضور در این فضاها خواسته های خود را محقق ساخته و فعالیت های متنوع مورد نیازشان را برآورده نمایند. از این رو برای ایجاد جامعه ای سرزنده تر و فعال تر، باید فضاهای جمعی به گونه...

چکیده زیستگاه­های انسانی آکنده از خاطراتی هستند که ساکنان از گذشته­های خویش در ذهن دارند. این خاطرات گاه فردی و شخصی بوده و گاه از ماهیت جمعی برخوردارند. هدف از نوشتار حاضر، بررسی نقش خاطرات جمعی در باززنده­سازی و  احیای بافت­های شهری است. در این نوشتار، ضمن اتخاذ روش توصیفی-تحلیلی، کنکاشی نظری در خصوص مفاهیم خاطره جمعی و باززنده­سازی شهری صورت گرفته و ایجاد یا ارتقای "حس تعلق"، "انسجام اجتماع...

عملکردگرایی دیدگاههای مدرنیستی توسعه، انسان و شهر ومعماری را از معنا بیگانه و از حس تهی ساخته، و با تولید انبوه فضاهای بی هویت و بی معنا انسان را در بی مکانیplacelessness و بی هویتی رها کرده اند. الگوهای توسعه شهری پایدار، از یک زاویه پاسخی به بی تفاوتی های خسارت بار نسبت به هویت و تاریخ و حس و روح در دیدگاه های مدرنیستی توسعه نیز تلقی می شوند. هدف پژوهش های مکان محور در بافتهای شهری، فرا تر از...

در دهه های اخیر ابعاد انسانی و کیفیت اجتماعی مکان مورد توجه برنام هریزان و طراحان قرار گرفته است؛ اما ارتباط میان فضاهای جمعی مختلف کمتر بررسی شده است. در این مقاله با بررسی ارتباط متقابل فضاهای جمعی در تعامل پذیری و تقویت حس مکان، ابتدا با اشاره به روند نزولی حس مکان و تعامل گریزی در فضاهای جمعی معاصر، اهمیت موضوع بر اساس نظریه های زبانشناسی و روانشناسی محیط تبیین شده است. مباحث زبانشناختی با ...

بازار یکی از عناصر مهم و تأثیرگذار در شهرهای اسلامی است. در طول شکل گیری شهرهای اسلامی بازارها دارای عملکردهای متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کالبدی و فرهنگی بوده اند. این مقاله بر آن است تا با مطالعه بازار سنتی، ضمن تبیین جایگاه محیط به بررسی مولفه های اثرگذار در ایجاد معنا در محیط بپردازد؛ لذا شناخت مؤلفه های اثرگذار در القا حس مکان، خاطره جمعی و حس تعلق و ارزیابی چگونگی پاسخ فضاهای سنتی به ن...

امروزه مفهوم حس‌مکان به عنوان ابزاری برای سنجش و تبیین کیفیت فضا به کار می‌رود؛ با این حال این ابزار در فضاهایی با زمینۀ حافظۀ جمعی، نمی­تواند معتبر باشد. لذا تدوین چارچوبی که به ابعاد معنوی فضا توجه کند، ضروری است و توجه به تدوین راهبرد سنجش حس معنوی مکان ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این تحقیق بیان مولفه­ هایی است که بتواند نواقص نظری حس‌مکان در فضاهای مذهبی آرامگاهی را برطرف کند. مهم‌ترین فضا...

فضای خودمانی فضایی است که فرد ساکن محله در آن احساس تعلق می­کند، فضا را از آن خود دانسته و خود را نیز جزئی از فضا می­داند. چنانچه  انسان در فضا احساس راحتی و تعلق داشته باشد، حضور وی در فضا پررنگ­تر شده و زمینه خاطره­سازی برای وی فراهم می­شود. گذر گلچینان که در بافت تاریخی شهر یزد قرار دارد به­دلیل مداخلات صورت گرفته، بخشی از خودمانی بودنش را از دست داده است. اما به دلیل قدمت تاریخی هنوز قابلیت...