در بحث مشارکت اجتماعی زنان برای جواز یا محدود کردن این مشارکت، به ادله ای که قوامیت مرد را بیان می کند، استدلال می شود که دراین میان آیه قوامون و آیه درجه از اهمیت بیشتری برخوردارند. این پژوهش با بررسی این ادله می کوشد به این پرسش پاسخ گوید که آیا می توان قوامیت را به عنوان دلیلی عام در مباحث اجتماعی زنان اثبات کرد. برای پاسخ به این پژوهش پس از گزارشی از آرای مختلف درباره قلمرو قوامیت، ادله موا...

 آیه قوامیت یکی از بحث برانگیزترین آیات قرآن است که تاکنون تفاسیر متعددی درباره آن نوشته شده است. این تفاسیر از برخی جهات، سر آشتی و وفاق می جویند و از بعضی جهات، رویاروی هم قرار می گیرند. پاره ای از مفسرین دلیل قوامیت مردان و زنان را، تحمل بار سنگین زندگی از نظر تأمین معاش و نفقه ذکر می کنند، و آن را مختص به « اجتماع منزلی» می دانند و برخی هم وجه تفضیل و امتیاز مرد و زن را، عقل و علم و ولایت گ...

آیا با استناد به قوامیت مردان در آیۀ قوامون می‌توان حرمت ولایت و مدیریت‌های اجتماعی زنان را استنتاج کرد؟ اثبات حرمت مدیریت‌های زنان به این بستگی دارد که اولاً دامنۀ قوامیت بالاصاله یا بالقیاس عام باشد؛ ثانیاً قوامیت به معنای تسلط و ولایت باشد. ثالثاً مدیریت‌های اجتماعی از جنس ولایت باشند. هیچ‌یک از این فرض‌ها ثابت نیست؛ زیرا با توجه به دو علت و یا حکمت مذکور در آیه (بِما فَضَّلَ‏ اللَّهُ‏، بِما أَنْفَ...

چکیده موضوع اذن شوهر همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز میان فقهاء بوده است اصل لزوم استیذان زوجه برای خروج از منزل با استناد به روایاتی که بیان خواهیم کرد مورد پذیرش فقهاء قرار گرفته است. سوال اساسی دراین زمینه درباره محدوده استیذان است که آیا زوجه در هر خروجی بطور مطلق نیازمند اذن زوج است یا اینکه استیذان درمواردی خاص مانند موردی که باحقوق زوج منافات داشته باشد لازم است؟ کلمات بسیاری از فقها...

: مقاله حاضر  برای پاسخ به این پرسش است که آیا مدیریت زنان به ویژه در سطوح کلان (مدیر کل، وزارت و ریاست قوای سه گانه) حرام شرعی است یا خیر؟ ابتدا آیاتی که فقها برای اثبات حرمت حکومت و مدیریت زنان استفاده کرده‌اند، تبیین و نحوه استدلال به آنها تقریر می‌شود آنگاه دلالت آنها مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. مهم‌ترین آیه، آیه «قوامون» است که در آن پس از بیان فتوای امام خمینی، نحوه استدلال به آن ا...

تبیین ابعاد گوناگون جایگاه اجتماعی زنان در حیطه باورهای دینی و نیز در ارتباط با آیه قوّامیّت است. قرآن در رابطه با مشارکت اجتماعی زنان نه با نگاه سنتی موافق است و نه با نگاه فمینیستی بلکه حضور زن را در تمام عرصه های اجتماعی مشروع می داند. از سوی دیگر، دغدغه های ناشی از گرایشهای طبیعی زنان و مصالح خانواده سبب محدودیت حضور او در عرصه فعالیّت های اجتماعی می شود. بسیاری از آیه »الرجال قوامون علی النسا...

چکیده خداوند فطرت انسان را به صورت زوج خلق کرده است و تکامل دهنده انسان را از نفس خود وی آفریده است (و خلق منها زوجها؛ نساء / 1). چون انسان موجودی اجتماعی است؛ قرآن کریم در آیات فراوانی دستورات کامل و جامعی را برای نظام خانواد? مسلمان قرار داده است. در ضمن این دستورات _ چون هر اجتماعی به رهبر و مسئولی نیازمند است_ مرد را سرپرست خانواده قرار داده است، که در قرآن در آیه 34 سور? نساء با عبارت «ال...

آیه 34 سوره نساء با محوریت سه موضوع "قوامیت مرد در خانواده"، "نشوز زن" و "راهکار مقابله با نشوز" به بیان بخشی از احکام خانواده، بلکه اساسی ترین مسائلی که خانواده ممکن است با آن درگیر شود می پردازد. نگارنده قوامیت مرد را در راستای مدیریت وی تبیین کرده و خدمتگزاری مرد که به عنوان مفهوم قوامیت از ناحیه برخی تعیین شده را به عنوان یکی از ثمرات این مدیریت تحلیل می کند. در تحلیل مفهوم نشوز زن، نگارند...

 تبیین ابعاد گوناگون جایگاه اجتماعى زنان در حیطه باورهاى دینى و نیز در ارتباط با آیه قوّامیّت است. قرآن در رابطه با مشارکت اجتماعى زنان نه با نگاه سنتى موافق است و نه با نگاه فمینیستى بلکه حضور زن را در تمام عرصه‌هاى اجتماعى مشروع مى‌داند. از سوى دیگر، دغدغه‌هاى ناشى از گرایشهاى طبیعى زنان و مصالح خانواده سبب محدودیت حضور او در عرصه فعالیّت‌هاى اجتماعى مى‌شود. بسیارى از آیه »الرجال قوامون على النس...

چکیدهواژۀ «قوامون» در آیة 34 سوره نساء، یکی چالشی ترین واژگان قرآنی برشمرده می شود. دربارۀ این واژه در گذر تاریخ از سوی مفسران آرای متعددی بیان شده است. مقالة حاضر سیر تاریخی تطور آرای مفسران و عوامل پیدایش آن آراء از قرن اول هجری تاکنون بررسی گردیده است. نتایج این پژوهش حاکی است، از آنجا که در قرن‌های نخستین در فرهنگ مردم، مرد به عنوان جنس برتر و دارای امتیازات ویژه شناخته می‌شد، در بیشتر تفاس...