کارکرد اصلی و هنری ادبیات, آشنازدایی است که در زبان ادبی، جلوۀ ویژه‌‌ای دارد و پدیده‌‌ای را برخلاف عادت به نمایش می‌‌گذارد. ناسازوارگی یا متناقض‌‌نما، یکی از شگردهای آشنازدایی است. متناقض‌‌نما به دو نوعِ دستوری (نحوی) ـ به شکل مضاف و مضاف‌الیه, موصوف و صفت, مسند و مسندالیه, جمله ـ و معنایی ـ به شکل حس‌آمیزی, شطحیات, خلاف‌آمد گفتمان و رویداد ـ انجام می‌‌شود. ابن فارض، عارف صوفی‌مسلک، علاوه بر است...

نظریه های مکتب فرمالیسم، ابتدا در سال 1914 توسط «ویکتور شکلوفسکی» در روسیه مطرح گردید و سپس در سال 1964 با ترجمه آثار فرمالیست های روسی به انگلیسی توسط «گاروین»، به غرب و سپس به سرتاسر جهان راه جست. یکی از مضامین مشترک شعری، در دیوان بیشتر شعرای شیعه مذهب و حتّی اهل سنّت، ستودن و بزرگداشت امام هشتم (ع) است. این درونمایه در اشعار شعرای معاصر، نمودی بارزتر دارد. یکی از این شعرا، که او را «خاتم چامه...

برجسته سازی ویژگی و مشخصۀ زبان ادبی است. اثر ادبی به این وسیله از واقعیت موجود جهان واقع و نیز ساخت آشنای متن آشنایی زدایی می کند. برجسته سازی را می توان با هنجارگریزی زبانی، یعنی انحراف هدف مند، نقش مند و غایت مند از قواعد کلی زبان، یک سان شمرد. هنجارگریزی نوشتاری یکی از انواع هشت گانۀ هنجارگریزی است که «لیچ» از آن ها نام برده است و بسیاری از شاعران معاصر از این شیوه برای افزودن معنا یا معناها...

مقاله حاضر می‌کوشد به‌نقد فرمالیستی شعر با «چشم‌ها»ی احمد شاملو بپردازد. بدین منظور این تحلیل بر مهم‌ترین مؤلفه نقد فرمالیستی یعنی «آشنایی‌زدایی» متمرکز است و هدف آن آشکار کردن تمهیدات و صناعات به‌کاررفته در این شعر و بررسی چرایی و چگونگی ایجاد حس و لذت زیباشناختی است. شعر «با چشم‌ها» بی‌اطلاع از زمینه و زمانه اجتماعی مرتبط، لذت‌بخش و احترام‌برانگیز است. در این میان، رویکرد فرمالیستی ابزاری برا...

طنز یک نوع ادبی است که با استفاده از فنون رایج ادبی نظیر تشبیه ، کنایه و رمز، اغراق ، آشنازدایی و ایهام ، تصویری هنری از اجتماع نقیضین می سازد که با دستمایه طعنه و تمسخر خنده ای تامل برانگیز ایجاد می کند و هدف آن اصلاح معایب است . طنز در طول تاریخ ادبیات فارسی همواره در کنار انواعی چون هزل و هجو وجود داشته است و شاعران برای انتقاد از آن استفاده می کرده اند. جلوه بارز این نوع ادبی پس از انقلاب م...

پژوهش حاضر بدنبال بررسی ترجمه پذیری طنز در داستان های فارسی "فارسی شکر است"،" دایی جان ناپلئون" و "پایتون پلیس" می باشد.برای مطالعه ترجمه پذیری و چگونگی کارآیی استراتژی های مورد استفاده مترجم دربازتولید تاثیرطنز در متن مقصد، استراتژی ترجمه ونوتی مورد استفاده قرار گرفته اند.موارد طنز هرکتاب و ترجمه های آن متقابلا مورد مقایسه قرار گرفته است و بنا بر نوع استراتژی که مترجم به کار گرفته است ، به دو ...

نظریه‌های مکتب فرمالیسم، ابتدا در سال 1914 توسط «ویکتور شکلوفسکی» در روسیه مطرح گردید و سپس در سال 1964 با ترجمه آثار فرمالیست‌های روسی به انگلیسی توسط «گاروین»، به غرب و سپس به سرتاسر جهان راه جست. یکی از مضامین مشترک شعری، در دیوان بیشتر شعرای شیعه مذهب و حتّی اهل سنّت، ستودن و بزرگداشت امام هشتم (ع) است. این درونمایه در اشعار شعرای معاصر، نمودی بارزتر دارد. یکی از این شعرا، که او را «خاتم چام...

برجسته‌سازی ویژگی و مشخصۀ زبان ادبی است. اثر ادبی به این وسیله از واقعیت موجود جهان واقع و نیز ساخت آشنای متن آشنایی‌زدایی می‌کند. برجسته‌سازی را می‌توان با هنجارگریزی زبانی، یعنی انحراف هدف‌مند، نقش‌مند و غایت‌مند از قواعد کلی زبان، یک‌سان شمرد. هنجارگریزی نوشتاری یکی از انواع هشت‌گانۀ هنجارگریزی است که «لیچ» از آن‌ها نام برده‌است و بسیاری از شاعران معاصر از این شیوه برای افزودن معنا یا معناها...

یکی از روش‌های برجسته‌سازی زبان، هنجار‌گریزی است؛ چنین شگرد و ترفندی همچو جاروبی غبار عادت و تکرار و دلزدگی را از ادبیات می‌زداید و همواره جامه‌ای نو و دلکش بر آن می‌پوشاند. در زیر لوای چنین شگردی چه بسیار هنرنمایی‌ها و تازگی‌ها نمودار می‌شود که ذهن خموده و ایستای هر خواننده‌ای را بر سر ذوق می‌آورد و پویا و آگاه می‌کند. شاعران بسیاری با بکارگیری چنین شگردی، بر غنای شعر خود افزوده‌اند. سنایی...

کتاب معارف، مجموعه مواعظ، سخنان و نوعی یادداشتهای روزانه سلطان العلما بهاء ولد است که در آن، تجربه های روحانی مولف به شکل و زبانی خاصی بیان شده است. بهاء ولد در پاره ای از موارد، مطالب بسیار دقیق عرفانی را بوسیله زبان مجازی (تشبیه، استعاره و مجاز) و در کسوت لفظ، ادا می کند و به همین دلیل کلام او در بعضی مواقع پیچیده و مبهم است. ولی بهاء در بیشتر مواقع با شیوۀ نوینِ ادبی، تجارب پیچیدۀ باطنی خویش ...