در این مقاله کوشیده­ایم با روش توصیفی ـ تحلیلی مفاهیم و موضوعات آزادی­خواهی و استبدادستیزی را در اشعار پیش از انقلاب اسلامی شفیعی­کدکنی بررسی کنیم تا به واسطه­ی آن هم نقش این شاعر آزادی­خواه را در آگاهی بخشی به جامعه­ی عصر خود روشن­تر کنیم و هم جلوه­هایی از تعهد و رسالت اجتماعی شاعر را باز نماییم. مهم­تر آنکه شیوه­ی بیانی مؤثری را که او در بیان این موضوع, متناسب با فضای اجتماع عصر خود برگزیده ا...

چکیده: مونتسکیو به عنوان یک متفکر متعهد قرن هجدهم، خود را ملزم به یاد آوری زشتی های جامعه ی آن زمان فرانسه در وهله ی اول، و سپس زشتی های جامعه ی بشری بطور کلی می داند. او در اثر انتقادی خود، نامه های ایرانی، این ناراستی ها را به تصویر کشیده و در برخی موارد آنرا در تقابل با نمونه ی برتر ایرانی قرار می دهد. اسلام نیز که تا آن زمان به دیده ی "مذهب ملحدان" نگریسته می-شد فرصت می یابد تا در این اثر ...

در پژوهش حاضر برای ارائۀ الگوی نظری- عملی زاهد در زمینۀ آزادی بر اساس دیدگاه اسلام تلاش شده است. سپس نحوة جاری شدن آزادی بر اساس این الگوی عملی در جامعۀ اسلامی بررسی شده و در نهایت تفاوت این نوع نگاه با مفهوم آزادی در جامعۀ سکولار غربی تبیین شده است. بدین منظور چیستی مسئلة نظری، اجتماعی و فرهنگی آزادی بر مبنای دیدگاه زاهد بیان شده و در ادامه با استفاده از الگوی نظری و عملی مذکور، چیستی و چگونگی...

آیزایا برلین یکی از متفکران لیبرال کثرت گرا در قرن بیستم است. موضوع اصلی اندیشه او آزادی است. آزادی در اندیشه برلین به آزادی مثبت و آزادی منفی تقسیم می شود. آزادی منفی به معنای آزاد بودن از قیودی است که توسط دیگران بر شخص تحمیل می شود. آزادی مثبت به معنای آزادی برای دستیابی به خواست ها و علایقی است که شخص به آن ها تمایل دارد. چه رابطه ای بین این دو مفهوم از آزادی برقرار است؟ رابطه بین این دو ...

پژوهش حاضر بررسی افکار مشروطه خواهی روزنامه حبل المتین است که با مطالعه بر روزنامه حبل المتین و سایر افکار روشنفکران معاصر وی انجام گرفته است و سعی نموده شد که علاوه بر ذکر مسائل گفته شده به تلاش روزنامه در تطبیق افکار جدید که با آموزه های دینی اسلام در تضاد بوده است پرداخته و علما و روحانیون را که یک قطب مهم در تحریک افکار عمومی بودند با اهداف خود همراه ساخته و برای پذیرش این افکار در جامعه مذ...

جمهوری خواهی را می توان رویارویی با لیبرالیسم در تاکید بر خیرهای اجتماعی و غایات مشترک افراد جامعه، مشارکت سیاسی فعال شهروندان به مثابه عنصر اساسی در زندگی خوب و شناسایی متمایز از آزادی فراتر از آزادی منفی و عدم مداخله دولت در زندگی خصوصی دانست. در دو دهه پایانی سده بیستم، کاستی های لیبرالیسم نفع گرا و وظیفه گرا با اتکای بر احیای سنت جمهوری خواهی مورد انتقاد قرار گرفت. هم اکنون این سنت در پیوند...

پس از فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی چپ یعنی کمونیسم به رهبری اتحاد جماهیر شوروی ـ که این شکست را باید در امتداد فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی راست یعنی فاشیسم در نیمه قرن بیستم دانست ـ اردوگاه ایدئولوژیک راست میانه یعنی لیبرالیسم به رهبری کشورهای صنعتی جهان در راستای عصر جهانی شدن این پیروزی را جشن گرفت و در این میان، نظریات اقتصادی ـ سیاسی این اردوگاه بر محور نظریه فردگرایی به نوعی در هم...

جمهوری خواهی را می توان رویارویی با لیبرالیسم در تاکید بر خیرهای اجتماعی و غایات مشترک افراد جامعه، مشارکت سیاسی فعال شهروندان به مثابه عنصر اساسی در زندگی خوب و شناسایی متمایز از آزادی فراتر از آزادی منفی و عدم مداخله دولت در زندگی خصوصی دانست. در دو دهه پایانی سده بیستم، کاستی های لیبرالیسم نفع گرا و وظیفه گرا با اتکای بر احیای سنت جمهوری خواهی مورد انتقاد قرار گرفت. هم اکنون این سنت در پیوند...

چکیده: پیوند بسیار کهن ملت های عرب و ایران باعث شده که زبان،فرهنگ و ادبیات عربی و فارسی در تعامل گسترده با یکدیگر قرار گیرند؛ و این تعامل در عرصه های مختلف فرهنگی به ویژه فرهنگ و ادبیات مقاومت نمود یافته است. از آنجا که مطالعه تطبیقی ادبیّات به عنوان دیدگاهی ادبی و نقدی، مرزهای زبانی و فرهنگی ملّت ها را درنوردیده و موجب بررسی پیوندها و تأثیر و تأثر زبانها و ادبیّات ملل مختلف گردیده است، سعی شده ا...

نزدیک به سه قرن است که مناقشه چچن استمرار یافته است. چچن ها از همان زمان که در نتیجه جنگ های استعماری، سرزمینشان به اشغال روسیه درآمد تا به امروز، سودای استقلال- طلبی در سر داشته و برای نیل به این مقصود لحظه ای از مبارزه دست نکشیدند و حتی به اقدام های خشونت آمیز نیز متوسل شدند که از سوی روسیه به شدت سرکوب شد. همین استقلال طلبی چچن ها است که آنها را در بین سایر اقوام روسیه متمایز می کند. این پژو...