پایتخت رکن اساسی در امور اقتصادی، سیاسی، ژئوپلیتیکی، فرهنگی و اجتماعی هر کشوری است و عوامل گوناگون، ساختار و نظام اداری پایتخت را شکل می­دهد. علاوه بر ویژگی های مذکور، شهرها نیز بنا به دلایل گوناگونی برای دوره مختلف، مقام پایتختی خود را به تجربه می­گذاشتند، اما حکومت­ها تحت تأثیر عواملی چند در انتخاب، توسعه و ساخت و ساز پایتخت ها و البته در مقیاس­ها و ویژگی­های گوناگون نقش مهمی داشتند. ایران، س...

پایتخت رکن اساسی در امور اقتصادی، سیاسی، اداری، و حتی فرهنگی و اجتماعی در تاریخ ایران بوده و عوامل گوناگون، ساختار و نظام اداری پایتخت را شکل می داده است. علاوه بر ویژگی های جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، ژئوپلیتیکی و اداری کشور، شهرها نیز بنا به دلایل گوناگونی برای دوره ای کوتاه یا بلند، مقام پایتختی خود را به تجربه می گذاشتند، اما حکومت ها نیز تحت تأثیر عواملی چند در انتخاب، توسعه و ساخت...

انتقال پایتخت مسئله ‏اى است که همواره مورد توجه حکومت هاى گذشته ایران بوده است تا این که پس از تجربه ‏هاى گوناگون انتقال پایتخت از سوى شاه عباس، نادرشاه، کریم‏خان زند و دیگران به شهرهایى چون اصفهان، مشهد و شیراز، آغا محمدخان قاجار با قراردادن تهران به عنوان پایتخت ابدى، جامه ترافیک سنگین را بر قامت تهران دوخت و سنگ بناى تجارت‏ هاى میلیاردى را در این شهر نهاد تا آن ده و روستاى کوچک به کلان شهرى ...

پایتخت ها به عنوان محل تجلی کارکردهای نظام های اجتماعی، از اهمیتی قابل توجه برخوردارند و موضوع تغییر پایتخت، انتقال و مکان یابی برای محل جدید، موضوعی مرسوم و با سابقه ای تاریخی به شمار می آِید. در این میان، ایران نیز به مانند بسیاری از کشورهای دیگر، طی دهه های گذشته از این روند دور نبوده و در چندین مرحله اقدام به تغییر و انتقال پایتخت کرده است. اما موضوع تغییر یا انتقال پایتخت از نگاه سیستمی و د...

کلانشهرها در همه جای دنیا به دلیل دارا بودن انواع صرفه های اقتصادی و به تبع جاذبه های مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، جمعیت و فعالیت ها را به سمت خود کشیده و متمرکز می نمایند. اما در بیشتر موارد به ویژه در مورد کشورهای در حال توسعه این تمرکز با شرایط و زیرساخت های کلانشهرها هماهنگ نبوده و مسائلی را ایجاد می نمایند. در این پژوهش که با هدف بررسی سیاست های تمرکززدایی از کلانشهر تهران با تأکید بر ...

جهان اسلام در قرن چهارم هجری با تعدد پایتخت هایی مواجه است که هریک از آنها در عرصه سیاسی و فرهنگی به جد نقش آفرین هستند. جغرافیای وسیع، لزوم بقای دولت های مستقل و نیمه مستقل اسلامی و بالاگرفتن رقابت های سیاسی، اقتصادی، نظامی و حتی مذهبی موجب شد تا برخی از شهرهای سیاسی به پایتختی مطرح در جهان اسلام تبدیل شوند. در میان پایتخت های هم طراز دو پایتخت شیعی جهان اسلام، شیراز به عنوان پایتخت بویهیان و ...

پایتخت نقش اساسی در زندگی ملت­ها دارد و در اولین نگاه مرکز تجمع قدرت سیاسی و اقتصادی ملت به شمار می­رود. در دهه­های اخیر برخی کشورها با مساله تغیر پایتخت مواجه بوده­اند که از جمله آنها می­توان به کشورهایی چون برزیل، پاکستان، آلمان، قزاقستان و استرالیا اشاره نمود. در ایران نیز به خصوص در سال­های اخیر این مساله توجه روز افزونی را به خود جلب نموده است. در تصمیم­گیری برای انتقال پایتخت عوامل متعددی...

میدان نقش جهان اصفهان، الگوی تکامل یافته میادین شاه در پایتخت های دوره صفوی ایران است. دستیابی به الگوی مذکور یکباره نبوده و ریشه های شکل گیری و تکامل آن در پایتخت های اول و دوم صفوی وجود داشته است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تفسیری–تاریخی است؛ به طوری که تبیین نتایج حاصل از مطالعه تطبیقی بین ویژگی های میادین شاه، پس از شناخت، استنتاج و تحلیل از اسناد و متون تاریخی انجام یافته است. سیر ویژگی های ک...

مسائل و مشکلات متعدّد تهران به عنوان پایتخت و الگوی شهرسازی ایران، موجب شده تا کنون رویکردهای مختلفی برای ساماندهی این شهر ارائه شود؛ بنابراین هدف از پژوهش جاری، گردآوری، دسته‌بندی و در نهایت گزینش مناسب‌ترین راهکارهای ساماندهی پایتخت در ایران است. این راهکارها از طریق مطالعات اسنادی گردآوری و در پنج گروه دسته‌بندی شدند. به منظور رتبه‌بندی آنها، از هفت معیار قابلیّت اجرا، سرعت اجرا، حجم اثرگذاری،...

این مقاله به دنبال شناخت نحوة بازنمایی مازنی ها در مجموعة تلویزیونی پایتخت و شناسایی رمزگان ها و کلیشه های مورد استفاده در این بازنمایی است. برای دستیابی به این هدف، 16 سکانس شاخص از مجموع سریال، انتخاب شده و مورد تحلیل نشانه شناختی قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهند، سه دسته رمزگان های گفتار و گویش، پوشاک و گریم و حالت چهره و کنش، رمزگان های اصلی هستند که برای بازنمایی هویت قومی و شهرستانی به...