«گفتمان» از جمله اصطلاحاتی است که با وجود تازگی، به سرعت کاربردی وسیع یافته و در واقع، همان ساختار و قالبی است که گوینده برای بیان نکات مورد نظر خود انتخاب می‌کند. گفتمان، به انواعی گوناگون چون ادبی، سیاسی، دینی، فرهنگی و... تقسیم می‌شود. متون داستانی از جمله متونی‌اند که دارای زمینه‌ای مناسب برای انعکاس گفتمان‌اند؛ بر این اساس، در این پژوهش، و اثر از ادبیّات داستانی لبنان و ایران را که به خوبی ...

با توجه به فراگیر شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات و ضرورت تلفیق آن در فرایندهای یاددهی -  یادگیری، این پژوهش به هدف بررسی تأثیر رمان های گرافیکی مبتنی بر تلفن همراه بر میزان یادگیری دانشجویان در درس تاریخ آموزش و پرورش انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش اجرا شد. برای رسیدن به این هدف دانشجویان دارای تبلت یا گوشی هوشمند شناسایی و سپس به صورت ...

نویسندگان این مقاله سعی کرده‌اند تا با مطالعه متن رمان «سووشون» به بررسی گفتمان‌های چندگانه اثر که متأثر از وضعیت اجتماعی عصر دانشور است بپردازند، و همچنین بررسی کنند که چگونه این اثر با بکار گرفتن صداهای مختلف در مقابل گفتمان مردسالارانه غالب، صداهای خاموش و ناشنیده زن را به گوش مخاطب می‌رساند. در عین حال با بررسی زبان رمان که متأثر از جنبه‌های مختلف حماسی، اساطیری و مذهبی است این نکته را به ا...

رمان به طور تاریخی به بازنمایی مسائل جامعه و تغییرات اجتماعی پرداخته و از‌این‌رو همواره مورد توجه جامعه‌شناسان بوده است. در ایران به‌ویژه در دهه‌های اخیر با افزایش کمی زنان رمان‌نویس روبه‌رو هستیم؛ به‌گونه‌ای‌که شاید تنها گونۀ ادبی است که نقش زنان در آفرینش آن با مردان برابر است. یکی از درون‌مایه‌های اجتماعی اصلی در این رمان‌ها، خانواده است. این پژوهش با بهره‌گیری از روش نشانه‌شناسی، پنج رمان غ...

ژرار ژنت با بررسی ساختار روایت، آن را به عنوان یک گفتمان در علم روایت شناسی معرفی می‌کند. در این گفتمان، زمان، وجه و لحن نقش اساسی در تبیین رابطة بین روایت و داستان را بر عهده دارند. فاصله به عنوان تابعی از وجه، نسبت نشان دادن به گفتن را آشکار می‌نماید و نمایانگر فاصلة بین دو سطح داستان و روایت است، چرا که داستان نقل رخدادها است درحالی که روایت به نحوة بیان رخدادها اهتمام می‌ورزد. رمان "فرانکشت...

رمان «جای خای سلوچ»، نوشته محمود دولت آبادی از مهمترین رمان های اجتماعی در حوزه ادبیّات اقلیمی- روستایی است که از جهات گوناگون جای بحث و بررسی دارد. یکی از دیدگاه هایی که در بررسی این رمان می توان از آن بهره برد، نظریه چندآوایی باختین، منتقد روسی، است، ازاینرو مقاله حاضر، به بررسی «جای خالی سلوچ» از نظر چندآوایی و میزان مطابقت آن با این نظریه باختین می پردازد. این بررسی به روش کتابخانه ای و به ص...

برپایۀ نظریۀ «منطق گفت وگویی» میخائیل باختین، رمان بیش از هر چیز، یک پدیدۀ زبانی است که اصالت آن با ویژگی «چندزبانی»­اش پیوند دارد. زبان در چارچوب علم فرازبان­شناسی، از رویکردهای اجتماعی و ایدئولوژیکی مختلف سخنگویان حکایت دارد. رمان­نویس دنیای متکثر از لحن ها، صداها و جهان­بینی­های متنوع را در ساختار زبان رمان، در سخن شخصیت ها، سخن راوی و زبان انواع ادبی و غیر­ادبی به کار می­گیرد و نظام می­بخشد...

صادق هدایت، رمان «حاجی‌آقا» (1324) را بر پایۀ رویدادهای تاریخی‌ـ سیاسی اواخر حکومت رضاشاه و اوایل حکومت محمدرضاشاه، به فاصلۀ زمانی اندکی نسبت به آن‌ها نوشته است. برای اینکه بدانیم این رمان با تأثیرپذیری از کدام گفتمان یا گفتمان‌های سیاسی نوشته شده‌است، با بهره‌گیری از روش تحلیل گفتمان انتقادی (بر پایۀ اندیشه‌های روث وداک، جیمز پُل جی و نورمن فرکلاف)، آن را بررسی کرده‌ایم و دیدگاه نویسنده‌اش را ن...

چکیده مبانی شخصیت و شخصیت پردازی رمان های پیشامدرن، مدرن و پسامدرن ادبیات فارسی مجید جلاله وند آلکامی انسان گره گاه، دال اصلی و در عین حال دال شناور و سیال نوع ادبی رمان است. رمان از انسان سخن می گوید و به دغدغه های انسان امروز پاسخ می دهد. انسان رمان، شخصیت نامیده می شود. این رساله به بررسی مبانی شخصیت و شخصیت پردازی رمان های پیشامدرن، مدرن و پسامدرن ادبیات فارسی می پردازد. نقط? عزیمتِ این...

یکی از داستان­های موفق و تأثیرگذار در حوزه ادبیات داستانی پس از انقلاب اسلامی دفاع مقدس که به دلایل مختلف، اقبال همگان را در پی داشته؛ رمان بیوتن اثر رضا امیرخانی است. این رمان که در یک سال هشت بار تجدید چاپ شد؛ با توجه به مسائل ساختاری، زبانی و سبکی از یک سو و رویکرد اجتماعی­ـ انتقادی به جنگ و آسیب­های روانی و زیستی آن از سویی دیگر، هم توجه جامعه علمی و دانشگاهی را موجب شده و هم تأملِ منتقدان ر...