دوره ی حکومت سلاجقه ی بزرگ که سالهای (431 – 511 ق) را در بر می گیرد. جنگهای برون مرزی بیشتر شده و مرزهای دولت سلجوقی تا سواحل دریای مدیترانه کشیده شد. در این دوره حکومتهای محلی مطیع دولت سلجوقی بودند و حکومت سلجوقی در اموراین حکومتهای محلی نفوذ داشت. این روند اطاعت پذیری تا پایان حکومت ملکشاه ادامه داشت اما بعد از مرگ وی به دلیل ضعف سلاجقه بر اثر نزاعهای جانشینی و اختلافات داخلی نفوذ سلاطین بر ...

قفقاز جنوبی، به عنوان بخشی از ایران فرهنگی دوره‌ی ساسانی (224-651 م.)، در زمره‌ی سرزمین‌های ایرانشهر قرار گرفت. بنا بر مدارک نوشتاری ساسانی، این منطقه با عنوان سرزمین‌های انیرانی شناخته می‌شود. از زمان شاپور یکم (241-272م.)، اصطلاحاتی چون ایرانشهر، ایران و انیران را در سنگ‌نبشته‌های ساسانیان مشاهده می‌کنیم. استفاده از این واژه‌های جدید نشانگر تصرف سرزمین‌های غربی و شمال غربی شاهنشاهی در نتیجه ...

هجوم های مکررشاه تهماسب به قفقاز و گرجستان پیامده های بلند مدت و کوتاه مکدتی برای حکومت صفوی درپی داشت.شاه تهماسب در نگرش خود به قفقاز در حقیقت همان سیاست اجداش را در آن مناطق دنبال می کرد. او پس از فراغت از جنگ با ازبکان و انعقاد صلح طولانی با سلطان عثمانی به دنبال تقویت بنیه مالی وبالابردن روحیه نظامی سربازانش توجه ویژه ای به قفقاز داشت. هرچند شاه تهماسب علاوه بر عوامل فوق در نظر داشت با فتوح...

مسئلۀ سلطه یافتن روسیه بر قفقاز، به عنوان منطقه ای عمدتاً ایرانی، به لحاظ تاریخ و فرهنگ و نژاد، همیشه در ذهن مخاطب ایرانی تازه بوده است؛ مسئله ای که ارامنه نقشی اساسی در آن آفریدند. متأثر از خاطرات جنگ های صلیبی، ارامنۀ قفقاز، همیشه در آرزوی حضور یک دولت مسیحی قدرتمند در نزدیکی منطقه سکونت خود بودند، اما ازآنجا که اروپای غربی پس از جنگ های صلیبی هرگز آن حد به قفقاز نزدیک نبود که بر امور منطقه، ت...

سرزمین کهن و پهناور قفقاز واقع در شمال و شمال غرب ایران، در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود به لحاظ فرهنگی، دینی، قومی و زبانی همچنین ثروت طبیعی و قابلیت ارتباطی از حیاتی متنوع و غنی برخوردار بوده است. در سایه نگاه استراتژیک، این مکان در گذر زمان همواره محل کشمکش ها و جنگ های متعدد بین ایران و سایر ممالک قدرتمند در ادوار مختلف معرفی شده است. قفقاز برپایه ی آثار تاریخی و جغرافیایی تا قرن نوزدهم هموا...

ادبیات نمایشی مسلمانان قفقاز (جمهوری آذربایجان کنونی) تأثیر شگرفی بر ادبیات نمایشی ایران گذاشته است. پژوهش حاضر، خوانشی است اجتماعی-تاریخی از آثار کمدی نمایشنامه نویسان بزرگ قفقاز که سیر تحول مضامین و ساختار کمدی های قفقاز را بر اساس مفهوم هویت دنبال می کند و ارتباط آن را با استعمار روسیه، قومیت گرایی و انقلاب اکتبر مورد بررسی قرار می دهد. در این پژوهش هویت را همچون دیالکتیک خود و دیگری در نظر ...

  «اومانیسم» مکتبی فلسفی و ادبی است که منشأ پیدایش آن را یونان قدیم می‌دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می‌دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. «آزادی»، «خود مختاری»، «خود رهبری»، «خویشتن شناسی» و شناخت ابعاد مختلف استعدادهای انسان از جمله موضوعات مهمّی است که در این مکتب مورد تأکید قرار گ...

گونه‌ای از دیوارنگاره در برخی از کلیساهای ایران وجود دارد که از نظر مواد و مصالح، روش اجرا و به‌طور کلی از نظر ماهیت با دیگر دیوارنگاره‌ها متفاوت است و تا کنون پژوهشی مستقل در مورد آنها انجام نشده است. هدف این مقاله شناخت شیوۀ اجرای این گونه از دیوارنگاره‌ها و همچنین شناخت سیر تحول آنها از طریق مطالعات میدانی، کتابخانه‌ای و تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده است. به دلیل کمبود پژوهش و ثبت اطلاعات فنی در...

ظهور حزب نازی، به‌قدرت رسیدن و جنگ­افروزی آن‌ها، تنگنایی دشوار برای مردم اروپا و آلمان به‌وجود آورد. کلیساهای آلمان در این دوره با آزمونی دشوار روبه‌رو شدند. کارنامۀ کلیساهای پروتستان آلمان در این دوره جالب توجه است. ظرفیت­ها و کمبودهای الهیاتی کلیساها در این بحبوحه آشکار شد. در کلیسای پروتستان جنبش‌های مسیحیان ژرمن و کلیسای معترف ظهور کردند، که به‌ترتیب به حمایت و مخالفت با رژیم نازی پرداختند....

قفقاز جنوبی به‌‌دلیل موقعیت بی‌مانند جغرافیایی و ارتباطی خود، جاذبه‌های اقتصادی، وجود فرصت­های سرمایه‌گذاری کلان و قرارگرفتن آن میان سه قدرت بزرگ منطقه‌ای یعنی ایران، روسیه و ترکیه برای قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای اهمیت راهبردی دارد؛ از طرفی با گسترش اتحادیة اروپا به شرق، اکنون اتحادیة اروپا به همسایة بی‌واسطه قفقاز تبدیل شده است. این نوشتار با طرح این سؤال که سیاست اتحادیة اروپا و جمه...