اثبات واجب الوجود و امکان و چگونگی شناخت او، از اهم مسائل فلسفه است. در میان براهین متعددی که برای اثبات واجب از سوی اندیشمندان، مانند، برهان امکان و وجوب، برهان حرکت، برهان حدوث و برهان نظم و ... ارائه شده، برهان صدیقین از براهین پرسابقه و مشهور به شمار می رود. در تاریخ فلسفه اسلامی، اولین کسی که این برهان را ارائه داد، شیخ الرئیس ابن سینا بود و پس از او فلاسفة بسیاری به آن پرداختند و هر یک تل...

در اندیشه سیاسی شیخ الرئیس «عصمت» آن قدر مهم است که حتی با رحلت پیامبر 9 که وحی الهی متوقف می شود، باز هم باید معصوم منصوب از سوی ایشان، پرچم زمام داری را به دست گیرد ومردم نیز مکلف اند همان گونه که از پیامبر اطاعت می کردند، از جانشین وی نیز اطاعت کنند. پیامبر کار قانون گذاری را به نحو احسن به پایان رسانیده، ولی کار زمام داری هرگز به اتمام نمی رسد، مگر این که قیامت فرا رسد وجامعه بشری منقرض گرد...

در دین مبین اسلام کسب علم و دانش و به تبع آن، مطالعه و کتابخوانی از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار است. این مسأله از آنجایی ارزش و اهمیت می یابد که معجزه پیامبراکرم(ص)کتاب بوده و وحی و پیام الهی در قالب کتاب بر مردم ابلاغ شده است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امر به خواندن و الفاظ علم و قلم همراه شده است. پژوهش حاضر جایگاه و اهمیت کتاب و کتابخوانی را از نگاه آیات قر...

عنوان پایان نامه حاضر بررسی تطبیقی مساله نفس در دیدگاه شیخ الرئیس ابن سینا و فخررازی است . در این تحقیق مساله نفس از سه منظر در آثار و دیدگاه دو اندیشمند مسلمان ابن سینا و فخررازی تعقیب گردید. در منظر اول تجلیل معنایی و مفهومی خود نفس می باشد که در بخش اول طی چند فصل بررسی گردید. در منظر دوم مساله هستی شناسی مورد توجه قرار گرفت که آیا وجود نفس با پشتوانه های عقلانی قابل دفاع می باشد یا نه. در م...

نقش ابن سینا در تحول و توسعه منطق ارسطویی انکارناپذیر است. بررسی دقیق این نقش و ترسیم جایگاه شیخ الرئیس در تاریخ علم منطق محتاج دستیابی به تمامی میراث منطقی وی است. بخش قابل توجهی از آثار شیخ در این زمینه به صورت دست نویس باقی مانده است. برخی گزارش ها از این نسخ غیرقابل اعتماد و مبهم اند. بازشناسی آثار و ارائه ی گزارش صحیح از آن ها در برخی از موارد در گرو تصحیح آن هاست.  اطلاعاتی که درباره آثار...

رابطۀ خدا و جهان که در حوزۀ اندیشه­های انسانی عمری به درازای تفکر بشر دارد، جزو بنیادی­ترین مسائل فلسفه و کلام در دنیای اسلام به­شمار می­آید . چرایی و چگونگی پیدایش نظام آفرینش ، تناقض­نماهایی نظیر وحدت و کثرت ،  حادث و قدیم، اراده و ضرورت علّی، اول­الاوائل، آخر­الاواخر و ... اندکی از بی­شمار مسائل فلسفی است که آرامش و قرار را از ذهن متفکران در طول تاریخ گرفته است. پیدایش دیدگاه­های طبیعت گرایان...

تأثیر نفس در عالم عنصری و غرایبی نظیر چشم زخم همواره محل چالش بوده است. شیخ الرئیس در نمط دهم اشارات این امور را ممکن دانسته و محال بودن آنها را از جانب کسانی می داند که مجاری تأثیر در جسم را منحصر در سه راه تماس، ارسال جزء و یا انفاذ کیفیت در واسطه می پندارند. ابن سینا خود، این انحصار را نمی پذیرد. بدین معنا که برای تأثیر در جسم، لازم نیست مؤثر با جسم تماس داشته باشد یا جزئی از خود را به سوی آ...

اثبات واجب الوجود و امکان و چگونگی شناخت او، از اهم مسائل فلسفه است. در میان براهین متعددی که برای اثبات واجب از سوی اندیشمندان، مانند، برهان امکان و وجوب، برهان حرکت، برهان حدوث و برهان نظم و ... ارائه شده، برهان صدیقین از براهین پرسابقه و مشهور به شمار می‌رود. در تاریخ فلسفه اسلامی، اولین کسی که این برهان را ارائه داد، شیخ الرئیس ابن سینا بود و پس از او فلاسفة بسیاری به آن پرداختند و هر یک تل...

در حرکت قسری مفارق (حرکت پرتابه)، بنا به نظر مختار شیخ الرئیس، متحرک در اثر قوه یا میلی که در هنگام تماس با محرک اولیه از آن می‌گیرد، به حرکت خود ادامه می‌دهد تا آنجا که این قوه به تدریج از بین برود و حرکت پایان می‌یابد. هر چند این نظریه در واقع ابتکار فیلوپونوس بوده است، اما با تصحیحاتی که ابن‌سینا انجام داد، دیدگاه منسوب به او «نظریه میل» نامیده شده است. نظریه‌ای که از لحاظ تاریخ علم اهمیت دا...

مساله علم پیشین حق تعالی، از جمله مسائل مهم در حوزه معرفت دینی است. پیش فرض عقاید دیگر و اساس تشریع و ارسال رسل می باشد، حل شبهات قضا و قدر، جبر و اختیار وابسته به تبیین صحیح علم پیشین خداوند می باشد. سوال اصلی در این باب این است که چون علم از صفات حقیقی ذات الاضافه است پس برای تحقق نیا زمند وجود معلوم است بنابراین چگونه می توان گفت خداوند قبل از خلقت موجودات در مقام ذات به انها عالم است.در مت...