حجم بالا و رو به رشد داده¬های پیوندی منتشر شده در وب، بر اهمیت موتورهای جستجوی معنایی برای بازیابی اطلاعات مورد نیاز کاربران افزوده است. معمولا کاربران از بین نتایج بازگردانده شده، تنها چند نتیجه¬ی اول را مورد بررسی قرار می¬دهند. لذا ترتیب نمایش نتایج و انتخاب الگوریتم رتبه¬بندی مناسب، در میزان رضایت کاربر از موتور جستجو تاثیر زیادی دارد. ساخت¬یافتگی داده¬های وب معنایی این امکان را فراهم کرده...

الگوها و مدل‌های متفاوتی از سوی نظریه‌پردازان ترجمه‌، ارائه شده است ‌که به‌ عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق‌تر برای‌ سنجش‌ ترجمه‌ها به‌کار می‌روند. نظریۀ ارزیابی‌ کیفیّت‌ ترجمۀ کارمن گارسس (1994) از مهم‌ترین نظریات حوزۀ زبان‌شناختی‌ است‌که‌‌ به‌منظور تشخیص سطح‌کیفی ترجمه‌ها، سازمان یافته و به‌تحلیل ‌کیفی ‌متون ترجمه شدۀ ادبی می‌پردازد. در این نوشتار، برآنیم‌ براساس الگوی پیشنهادی‌ گارسس در س...

نهج¬البلاغه به عنوان یکی از متون حدیثی شیعه در میان جامعه مسلمین نقش و جایگاه مهمی دارد و پیوسته مورد توجه عام و خاص بوده ¬است.قوت متن و ادبیات بلیغ این کتاب شریف، موجب گردید که شارحان نهج البلاغه در طول اعصار به شرح و تبیین متون و واژگان آن توجه نشان دهند. در این میان، برخی واژگان نهج البلاغه به دلیل خصوصیت «چند معنایی» بیشتر از دیگر کلمات، دچار دیریابی شده و فهم مراد امیرالمومنین7 از آن واژگا...

از مباحث مهم زبان شناسی در زمینه معناشناسی، اصطلاح «چند معنایی» است که از گذشته تا به امروز، یکی از مباحث ‏مهم زبان شناسی بوده است. در این جستار، پدیده چند معنایی از جهت دلالت های یک واژه بر معناهای مختلف به ‏کنکاش گذاشته شده است. از ویژگی های زیباشناختی پدیده چند معنایی در قرآن کریم، دلالت یک واژه بر چندین ‏معنا، در عین همخوانی هر یک از معانی ذکر شده با بافت کلی آیه است. این پدیده حتی در واژه ...

قرآن مجید در مواضع مختلف، لفظ «کلمه» را به مصادیق گوناگون نسبت داده است. در این پژوهش، به منظور بررسی مفهوم این واژه، ابتدا نگاهی به حوزه معنایی «کلمه» داشتیم و سپس به ویژگی هایی که برای کلام خدا و سایر موجودات، از آیات و روایات به دست می آید، پرداختیم. در ادامه، با توجه به نتایج حاصل، برخی آیات را مورد بررسی قرار دادیم و به مصادیقی از «کلمه»، مانند: اسماء الله، خواست و اراده الهی، تجسم "لا إله...

درک معنایی اسامی مرکب از جمله موضوعاتی است که در چارچوب نظری زبان­شناسی شناختی مطرح می­شود. اسامی مرکب با توجه به رابطۀ معنایی پایه­های کلمات مرکب به چهار گروه تقسیم  که با توجه به معیار وجود یا عدم وجود هستۀ معنایی، دو گروه اصلی اسامی مـرکـب درون­مرکز و برون­مرکز در این پژوهش مورد بررسی قرار می­گیرند. فهرستی از این اسامی به‌صورت کتابخانه­ای از متون مختلف گردآوری شد و برای آزمون این پژوهش مورد ...

میان صوت و معنی و نحوة به‌کارگیری واج‌ها در القای مفاهیم، رابطة تنگاتنگی وجود دارد. سخنوران در انتخاب واژگان، ناخواسته تحت تأثیر عواطف خود قرار می‌گیرند و واژگانی را به‌کار می‌برند که واج‌های آنها بیانگر عواطف و احساسات گوینده است؛ یعنی واژگان علاوه بر انتقال معنا به انتقال عواطف و احساسات نیز می‌پردازند. ساختار آوایی کلمه علاوه بر نقش‌ معنایی خویش از رهگذر مجموعة اصوات، به طور غیر مستقیم، مفهو...

مولانا جلال الدین محمد بلخی، یکی از بزرگ ترین شاعران و عارفان ایرانی است. از میان آثار او، این دیوان کبیر و یا کلیات شمس است که بیانگر حالات شخصی او می باشد. در این دیوان مولانا سخنانی را به زبان آورده است که در حوزه ی شناخت ما قرار نمی گیرند و برای درک آنها، به تأویل و تفسیر نیاز داریم، بر این اساس، در پژوهش حاضر سعی شده، ابتدا به بررسی پیشینه ی هرمنوتیک و چند معنایی در غرب و در فرهنگ اسلامی پ...

لیبر (2004 & 2009) نظریه ای تجزیه مدار با هفت مؤلفۀ معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ارائه کرده است. در این نظریه هر عنصر زبانی یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی دارد. اسکلت از یک یا چند مؤلّفة معنایی و یک یا چند موضوع ساخته می شود. بدنۀ معنایی دو لایه دارد: 1. لایه ای که مانند اسکلت از یک گویشور به گویشوری دیگر نسبتاً ثبات دارد و می توان آن را نشان داد؛ 2. لایه ای که اطلاعاتِ کلی و دانش فر...

پردازش زبان های طبیعی یکی از زیر شاخه های مهم در حوزه هوش مصنوعی و دانش زبان شناسی است. یکی از اولین مشکلاتی که در هر سیستم پردازش زبان طبیعی با آن مواجع می شویم، مسئله ابهام معنایی و ساختاری کلمات است. یافتن مفهوم صحیح یک کلمه درون جمله به ظاهر ساده است، اما این کار برای یک ماشین ، کاری بسیار دشوار است. برای اینکه ماشین بتواند عبارت های انسان را که بدون ساختار است به عبارت های با ساختار تبدیل ...