در روایت شناسی که از عمر آن بیش تر از چند دهه نمی گذرد، نظریه پردازان روایت را وسیله ای جهت انتقال دانش و معرفت دانسته و دامنه آن را بسی گسترده تر از قبل تعریف کرده اند. این شاخه از پژوهش ادبی ناظر بر تحلیل روایت و خصوصاً اشکال و انواع راوی و مطالب دیگر است و به عنوان نظریه ای مدرن عمدتاً با ساختارگرایی اروپایی مرتبط است، هرچند بررسی های قدیمی اشکال و صنایع روایی از دوران بوطیقای ارسطو را نیز از ...

پیش از دهۀ هفتاد، جهان تئوری فیلم در اختیار تئوری های فیلم تجویزی، جهان شمول گرا، و دگماتیستی بود. این تئوری ها خود مبتنی بر کلان روایت های مارکسیستی و لیبرال بودند. از سال 1970 م به این سو، تئوری فیلم وارد دوران بحران فزایندۀ اعتبار شد؛ یعنی از یک سو، تئوری های گذشتۀ فیلم اعتبار خود را از دست دادند و از سوی دیگر، فرایندی از تولید و بازتولید تئوری های خرد فیلم، با دامنۀ اثر کم و طول عمر کوتاه م...

دهة هشتاد برای سینمای ایران دهة چشمگیری بود، زیرا در آن فیلم­هایی اکران شد که­ گفتمان­های موجود در جامعه را روایت می­کردند.  «سعادت‌آباد»[1] از فیلم‌های سینمای ایران در اواخر دهة هشتاد است که برای آن نقدهای ژورنالیستی نوشته‌ شده است، اما مطالعات نشانه‌شناختی و زبان‌شناختی موردی بر روی این فیلم انجام نشده است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش‌هاست که چه نظام‌های معنایی­ای در این فیلم بازنمایی شد...

چکیده موضوع این مقاله، تحلیل ناکامی تحقق تعامل سازنده به‌عنوان آموزۀ محوری سند چشم­انداز جمهوری اسلامی ایران در 1404 در سیاست خارجی کشور، طی سال‌های 1384 تا 1388 است. پس از بیان مسأله تحقیق و اثبات جنبۀ پرابلماتیک آن، راه‌حل نظری مسأله از طریق مرور نظریه‌های سطح خرد و کلان تصمیم­گیری واکاوی شد. سپس نظریه تصمیم­گیری اسنایدر در سیاست خارجی به‌عنوان چارچوب نظری پژوهش برگزیده و در...

چکیده موضوع این مقاله، تحلیل ناکامی تحقق تعامل سازنده به‌عنوان آموزۀ محوری سند چشم­انداز جمهوری اسلامی ایران در 1404 در سیاست خارجی کشور، طی سال‌های 1384 تا 1388 است. پس از بیان مسأله تحقیق و اثبات جنبۀ پرابلماتیک آن، راه‌حل نظری مسأله از طریق مرور نظریه‌های سطح خرد و کلان تصمیم­گیری واکاوی شد. سپس نظریه تصمیم­گیری اسنایدر در سیاست خارجی به‌عنوان چارچوب نظری پژوهش برگزیده و در...

پست مدرنیسم طغیانیست علیه باورهای تک بعدی و تک صدا. این فکر هیچ ذهن و مرز خاصی را شامل نمی شود و هر لحظه و در هر مکانی سر بر می آورد و در قاب یک اثر هنری متجسم می شود. گرچه اصطلاح پست مدرن در این مقاله از ادبیات و نظریه های غربی وام گرفته شده و حاکی از تفکر و زبان فرهنگ دیگری است ولی هدف این مکتب و کارکردهایش جهان شمول است. در این مقاله کوشیده ایم تا مطابقت های فلسفی مکتب پست مدرن را در غزلیات ...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی رشد و پیشرفت چشمگیری یافت، به گونه‌ای که دهۀ شصت را در ایران، دهۀ ورود به رمان می‌‌دانند. اغلب رمان‌های این دهه، درونمایه‌ای اجتماعی دارند. برخی از این داستان‌‌ها به مناسبات کلان اجتماعی و سیاسی پرداخته و بحران‌‌های اجتماعی را زمینۀ کار خود قرار داده‌‌اند و برخی دیگر مناسبات و روابط میان فردی در درون خانواده را مورد نظر قرار داده‌‌اند. مسئلة اصلی این پ...

بازنگری روایت‌های بازمانده از دوره‌های مختلف تاریخی می‌تواند، فراتر از رهیافت‌های نظریِ موجود در عرصه هویت، در تبیین هویت ایرانی در یک دوره‌ی تاریخی راهگشا باشد. شناسایی جایگاه هویت ایرانی در اندیشه‌ی ابن بلخی در دوره‌ی سلجوقی و تاثیر انگاره‌های هویتی بر نگرش وی در روایت رخدادها و نگارش فارسنامه، موضوع این پژوهش است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که چگونه می‌توان رویکرد ابن‌بلخی به هویت ایرانی را...

تحقیق حاضر ضمن معرفی «نظری? سبک شناسی انتقادی» و ابزارهای کارآمد در آن، به تحلیل سبکی ترجم? داستان یوسف در دو کتاب قرآن و تورات پرداخته است. در این تحقیق علاوه بر نظری? سبک شناسی انتقادی از «روش لایه ای» نیز جهت فراهم آوردن امکان فهم بهتر متون استفاده شده است. متن دو روایت داستان (قرآن و تورات) بر اساس مولفه های سبکی گزینش شده از نظری? جفریز، در دو لای? «واژگانی» و «نحوی» مورد تحلیل قرار گرفته ...

بازآفرینی اسطوره یکی از رهیافت­های شاخص در ادبیات پسامدرن است. این ویژگی­ امکان بررسی روابط بینامتنی آثار پست­مدرن با متن­های اسطوره­ای را فراهم می­آورد. شاهنامه به عنوان متنی اسطوره­ای، زیرمتن یا پیش­متن بسیاری از رمان­های مدرن و پست­مدرن قرار گرفته­است. یکی از این متون رمان «کیخسرو» اثر آرش حجازی است که در آن داستان جنگ بزرگ کیخسرو در شاهنامه، بازآفرینی و بازخوانی شده­است. این جستار، بر اساس ...