زبان عربی که در دروة جاهلی از فصاحت و بلاغت و غنای معنایی در الفاظ یا واژگان، به رشد چشمگیری نائل شده بود، آمادة پذیرایی وحی الهی در این زبان گردید. از طرف دیگر قرآن (کلام الهی)، دارای معانی بلند و حقایق علمی بی پایان، در قالب الفاظ عربی می بایست طوری تجلی می نمود، تا بتواند پیام وحی را آن طور که هست به مخاطبانش برساند، با توجه به نزول وحی، مراتب علمی قرآن که دارای لایه های متعدد معنایی است در ...

بر مبنای جهان بینی توحیدی همۀ اجزای نظام هستی به اقتضای خلقت خود و به طور تکوینی قابلیت های ارتباطی گوناگونی دارند کهاین قابلیت ها در انسان به دلیل برخورداری از روح به اوج خود می رسد و ظرفیت های ارتباطی مادی و فرامادی بی انتهایی در اختیار اوقرار می دهد. در همین حال به دلیل مأموریت و مسئولیتی که بشر به عنوان اشرف مخلوقات دارد علاوه بر هدایت تکوینی - که تمامیموجودات را در برگرفته 2- از هدایت تشری...

وحی در این رساله به مثابه یکی از تجربه ناپذیرترین مجرای انسان در فرایند فهم و درک حقایق، الزامات و نیازمندیهای متکاملانه انسانی در حوزه های عقلانی و فراعقلانی و ایجاد یک نظام ارزشی که سعادت و نیک فرجامی بشر را تامین کند مورد بررسی قرار گرفته است. معرفت وحیانی معرفت است که در فرایند ایجادات گفتاری خدا و پیامبر به تحقق می رسد. و به همین سبب فهم اشعری گرایانه و تفسیر مینوی از وحی-که این روزها برحو...

شناخت درست و دقیق نقاط قوت و ضعف تفسیر نویسان و بیان شایستگی ها و بایستگی های مفسر قرآن در عرصه پر مخاطره تفسیر کلام وحی و قرآن پژوهی، تحلیل تفاسیر موجود و بازکاوی مباحث و اندیشه های مطروحه در آنها را می طلبد. من وحی القرآن از متأخرترین مجموعه های گران سنگ و پر ارج تفسیر قرآن کریم است گه به خامه فقیهی مجتهد و متفکری مبارز، نگاشته شده است. در این مقاله با سیری اجمالی در این موسوعه تفسیری روشن می...

نحویان زبان عربی از «حرف جارة اصلی+ اسم مجرور» و «ظرف» با اصطلاح «شبه‌جمله» نام می‌برند. شبه‌جمله‌ها برای اینکه در ساختار کلامی جای گیرند و به ایفای نقش بپردازند، باید پیوند و ارتباط ویژه‌ای با جزء دیگری از کلام داشته باشند. از این پیوند با اصطلاح «تعلُّق» یاد شده و آن جزء نیز «متعلَّق» نامیده شده است. حال شاید یک شبه‌جمله شایستگی پیوند با چندین متعلَّق را داشته باشد که در این‌صورت پیوند با هر یک از ...

قرآن کریم ، آخرین کتاب آسمانی و معجزه خاتم پیامبران الهی است. جلوه های اعجاز قرآن هم در ظاهر و هم در بطن و محتوای آیات این کتاب شریف نمود یافته است. در بعد اعجاز کلامی قرآن کریم، اگرچه آثار ارزنده ای به نگارش درآمده ، اما بیشتر توجه و تمرکز پژوهشگران بر روی اعجازهای بلاغی آیات الهی بوده و کمتر به شگفتی های قرآن در زمینه گستره و تنوع اوزان عروضی و موسیقیایی پرداخته اند.یکی ازدلایل این امرشاید،اد...

چکیده : نوشتارحاضر به تشریح اهمیت، آثار و برکات، عوامل و وسایل تفکر و ادله آن از قرآن و سنت می پردازد. و آیاتی از قرآن کریم مبنی بر دعوت انسان ها به تفکر و تعقل در امور را تجزیه و تحلیل می کند. نویسنده در سه فصل به این موضوع پرداخته است. فصل اول معنای لغوی و اصطلاحی تفکر و اصطلاحات و معانی واژه های مترادف آن همچون: تعقل، بصیرت، تدبر، تذکر، اعتبار (عبرت)، نظر و تفقه را شرح می دهد. نگارند در فصل ...

بر مبنای جهان بینی توحیدی همۀ اجزای نظام هستی به اقتضای خلقت خود و به طور تکوینی قابلیت های ارتباطی گوناگونی دارند کهاین قابلیت ها در انسان به دلیل برخورداری از روح به اوج خود می رسد و ظرفیت های ارتباطی مادی و فرامادی بی انتهایی در اختیار اوقرار می دهد. در همین حال به دلیل مأموریت و مسئولیتی که بشر به عنوان اشرف مخلوقات دارد علاوه بر هدایت تکوینی - که تمامیموجودات را در برگرفته 2- از هدایت تشری...

بنیادین بودن تبیین ابن سینا به‌منزله‌ی مبنایی‌ترین رهیافت فلسفی به فرایند وحی، که بیش‌ترین بازخوردها و تأثیرات را در سایر متفکران بعد از خود تا به امروز داشته است، ضرورت نگارش مقاله‌ی حاضر به حساب می‌آید. ابن سینا بیان می‌دارد که نفس ناطقه وجه امتیاز انسان از سایر موجودات است. نفس ناطقه وی را بر درک کلیات و حقایق عقلی توانا می‌سازد، بنابراین هنگامی که مسأله‌ی وحی را به مثابه‌ی نوعی معرفت مد نظر...

واژه­ «آیه»، یکی از تقسیم بندی­های قرآنی مستند به خود قرآن است که در متن کلام الهی نیز به کار رفته است. این واژه، معانی و استعمالات مختلفی دارد که در روایاتی از معصومان(ع) برخی از این کاربردها ملاحظه می­شود. این مقاله درصدد واکاوی معانی این واژه و کاربردهای آن در روایات شیعه است. از جمله، حدیث هشام بن سالم که در ظاهر، دلالت دارد قرآن کریم مشتمل بر هفده هزار آیه است. اختلاف میان آن رقم و تعداد آ...