معماری دورۀ قاجار را معماری خانه سازی و یا معماری خانه های مسکونی نامیده اند. در این دوره  به علت افزایش جمعیت شهرنشینان، ساخت و ساز معطوف به ایجاد سرپناه و خانه برای مردم تازه وارد به شهر شد. در پی تحول سبک معماری در احداث خانه ها، کم کم اصلی ترین مفهوم فکری و کالبدی معماری ایرانی یعنی درون گرایی، جای خود را در شکل گیری خانه ها به برون گرایی میدهد. تزیینات معماری در این دوره وضع نازل تری را ن...

کتیبه ها از اسناد و مدارک مهم و ارزشمند تاریخی به شمار می روند که، مورخ را خصوصاً از رجوع به آن جهت تفسیر و تبین تاریخ، گریزی نیست .کتیبه نادری که در مدخل غربی قلعه کلات در سینه کوهی مرتفع جای گرفته و با آغوشی فراخ پذیرای قدوم میهمانان این دژ می باشد نیز، از چنین فایدتی خالی نیست. این کتیبه که دارای 24 بیت شعر به زبان ترکی – فارسی می باشد، دربرگیرنده ی مضامین و داده های فراوانی، پیرامون ابعاد م...

با توجه به علاقه ی شخصی به گرافیک محیطی، تصمیم اینجانب بر آن شد که موضوع پژوهش خود را در این راستا انتخاب کرده تا از این طریق سهمی هر چند اندک در ایجاد فضایی زیبا و ملموس بر اساس نقش مایه ها و کتیبه های برخی از بناهای دوره ی ایلخانی ایفا کرده باشم. هدف دیگر آنکه هنر آن دوره در پیش چشم عابران احیاء شود، چرا که توانایی نقوش این بناها به مراتب بسیار بیش از آن است که تصور می شود. با وجود آنکه از ای...

کتیبة حاضر از مجموعه کتیبه های مزارنوشته به خط و زبان پهلوی ساسانی است. این کتیبه در مأموریت اینجانب به سال 1382 در حوالی روستای حاجی آباد، حد فاصل میان تخت جمشید و نقش رستم، در استخر باستانی دیده شده بود. این کتیبه در ۷ سطر نوشته شده است و بر بالای آن هم دخمه یا استودانی وجود دارد که محل دفن صاحب قبر بوده است. در آغاز، تصور بر این بود که کتیبه تازه یافته شده است اما، در جست وجوهای نگارنده، مشخ...

در این مقاله به بررسی ریخت شناسانۀ شعر «کتیبه» اخوان ثالث پرداخته ایم. به این منظور، نخست به تعریف ریخت شناسی پرداختیم، سپس روایت اسطوره ای «کتیبه» را از منظر این نظریه، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و به خویشکاری­ ها، شخصیت ها و حرکت های روایت تقسیم کردیم. «کتیبه» از شعرهای روایی اخوان است که شکلی نمایشی و دراماتیک دارد. شیوۀ روایت و داستان پردازی در این شعر به گونه ای است که شاعر با توصیف های...

آن چه در این نوشتار بدان پرداخته شده است، شامل معرفی هنر خوش نویسی و کتیبه نگاری در قالب صنعت کاشی کاری دوره ی تیموری و دوره ی دوم سبک آذری خواهد بود. برای این منظور دو مسجد از این دورانِ پُر فراز و نشیب هنری ایران (سده های میانی هنر اسلامی) به عنوان موارد مطالعاتی در نظر گرفته شده است. مساجد گوهرشاد و کبود در این دوران از آثار برجسته و پابرجای هستند که می توان به درستی کتیبه های موجود در آن ها ر...

چکیدهآرایه ها و تزیینات وابسته به معماری در هنر و معماری اسلامی و ایرانی از جایگاه والا و شاخصی برخوردار هستند. شکوه و زیبایی معماری ایران به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایه های آن بستگی دارد. تزییناتی چون آجرکاری، گچ بری، کاشی کاری، کتیبه نگاری و... در تمامی ادوار اسلامی رواج داشته و در هر دوره ای با امکانات و تحولات مختلف آن روزگاران پیش رفته است. هنرمندان مسلمان با بهر هگیری از انواع ...

مدرسه چهارباغ اصفهان که امروزه به عنوان مدرسه علمیه امام صادق (ع) نامیده می شود، یکی از بناهای باشکوه اواخر عهد صفوی می باشد که در زمان شاه سلطان حسین صفوی در فاصله سال های 1118- 1126 ه.ق در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان و به دستور مادر شاه سلطان حسین احداث گردیده است. این مدرسه که دارای بزرگترین مجموعه وقفی آن دوران بوده است، به همراه کاروانسـرا و بازارچه ای که در پیرامون آن قرار داشته، مجموع...