حضور هنر ایرانی و زبان فارسی در کتیبه های مساجدِ بسیاری از کشورها به ویژه سه قارۀ بزرگ آسیا وآفریقا و اروپا از جملۀ زیبایی های برجای مانده در معماری این مناطق و نیز نشانگر خدمات فرهنگی  هنری جامعۀ ایرانی در اقصی نقاط جهان است. پروژۀ میدانی «بررسی کتیبه های فارسی در جهان نوروز » طی چند سال اخیر توسط نگارنده، در بخ شهایی از کشورهای ترکیه، آذربایجان، هندوستان، گرجستان، پاکستان، و روسیه انجام پذیرفت...

خط وخوش نویسی از همان ابتدای دوره اسلامی به عنوان هنری ماندگار وارزشمند نمود یافت وتوانست جای خود رادر کنار دیگر هنرهابه نمایش بگذارد.یکی از بسترهایی که خوشنویسی علاوه برپیام رسانی به عنوان عنصر تزیینی به کار گرفته شد کتیبه مناره ها بود. در سده های پنجم تا هشتم حضور مناره های آجری در معماری ایران بسیار چشمگیر است. علاوه بر تزئینات متنوع آجرکاری، وجود کتیبه های آجری نیز از جایگاه ویژه ای برخورد...

آثار و بناهای ایران در دوران سلجوقی با انواع کتیبه های کوفی و ثلث آراسته شده اند. در میان این آثار، ظروف فلزی جلوه گاه یکی از منحصر بفردترین تحولات خط کوفی و ثلث در هنر دوران اسلامی است. در این پژوهش ابتدا به منظور شناسایی این ظروف، حوزه تاریخی و جغرافیای فلزکاری ایران در دوران سلجوقی معین شده است. در مرحله بعد، ظروف شناسایی شده در نه دسته طبقه بندی شده و خطوط کوفی و ثلث نگاشته شده بر آن ها با ...

نگارکند یکی از داده های مهم و پراهمیت در علم باستان شناسی که بخش مهمی از سنت، تاریخ، فرهنگ، تمدن و هنر پیشینیان را بازنمایی می کند و بیانگر مفاهیم و اندیشه ها، آیین ها و مناسک، شرح پیروزی ها و دستاوردها، تکنیک های حجاری، بازگوکنندة ظرایف هنری و تبلور اوضاع سیاسی، مذهبی، اجتماعی و همچنین روشی برای اقناع حس ماندگاری فرمانروایان است.نگارکند یکی از فراگیرترین شیوه های رایج در سراسر خاور نزدیک باستا...

داریوش در کتیبه نقش رستم نظام اخلاقی خود را تبیین می کند ،می گوید من طرفدار راستی هستم . تصویر او در همین کتیبه با کمانی که در دست چپ نگاه داشته نقش گردیده است .ایرانیان باستان تیر اندازی را در کنار راست گویی به فرزندان خود می آموختند. در زمان داریوش کبیر برای ارسال فرامین پادشاه در انتهای دستور از مهر مخصوص پادشاه استفاده می کردند.برروی این مهر تصویر داریوش در حال تیر اندازی با تیر وکمان نقش گ...

هدف از نگارش تحقیق حاضر، گردآوری مجموعه ای منظم بـه منظور بررسی، معرفی و به تصویر کشیدن اولین افق های هنر دیرین موسیقی است که در تمدن کهن سومر ظهور نموده و خاستگاه و بنیادی برای موسیقی تمدن های پس از خود گشته است. هر چند که علم باستان شناسی با همة سماجت و پیگیری خویش توانسته است رموز در خاک خفتة این هنر را به واسطهء کشف و بازسازی سازهای متلاشی شده، لوح ها، کتیبه ها، ظروف و گلدان های منقوش با اش...

یکی از جذاب ترین و متنوع ترین تزئینات معماری بناهای دوره صفوی، کتیبه های نستعلیق هستند که به شیوه های مختلف در بناهایی با کاربری های متنوع اجرا شده اند. این کتیبه ها حاوی اطلاعات ارزشمندی مانند توصیف بنا، بانیان و هنرمندان نیز هستند که شناسایی و معرفی آنها به روشن شدن زوایای پنهان تاریخ هنر معماری و خوشنویسی ایران منجر می شود. علاوه بر این، جنبه های زیبایی شناسانه این آثار نیز قابل بررسی است. ا...

کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست های مذهبی حکومت ها بر مردم به شمار می روند و، به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته ...

در نهایت رساله به سوالات فرضیه که چگونه می توان از نقوش و کتیبه های مساجد مورد مطالعه در طراحی گرافیک استفاده نمود و آیا نقوش و کتیبه های این آثار قابلیت استفاده در طراحی گرافیک را دارند، پاسخی مثبت می دهد وآرایه ها و کتیبه های مساجد جامع گلپایگان ، اردستان،زواره را دارای قابلیت بسیار بالا در جهت خلق فرم های جدید و طراحی حروف می داند.

از جمله بناهای مهم نقش رستم در نزدیکی تخت جمشید که از نظر مذهبی وتاریخی دارای اهمیت بسیار است کعبهی زرتشت میباشد. بنای کعبه زرتشت اگر چهمربوط به عصر هخامنشی است ولی کتیبههای شاپور اول و کرتیر بر دیواره این بنا سبباهمیت بیشتر آن برای شناخت تحولات عصر ساسانی شده است. اهمیت کتیبه تاریخیشاپور اول که به سه زبان پهلوی اشکانی، پهلوی ساسانی، و یونانی نگاشته شده اطلاعاتگرانقدری را مربوط به عصر ساسانی در...