رویارویی ایران و روم در عصر ساسانی بر اساس   کتیبه شاپور بر کعبه زردشت     سیروس نصراله زاده [1]     تاریخ دریافت: 25/6/90   تاریخ تصویب: 5/4/92     چکیده   مقاله حاضر درخصوص روابط و سیاست خارجی ایران و روم در زمان شاپور اول ساسانی است. این روابط سیاسی که سه جنگ بزرگ را دربرداشته، نقطه عطف بزرگی در تاریخ ساسانیان است. منبع آگاهی ما از این روابط، برمبنای منابع رومی بوده است. اما در زمان شاپور او...

مدرسة خان از معدود بناهای موجود از دوران صفویه در شیراز است. این مدرسه، که به همت الله وردی خان و برای فراهم ساختن زمینۀ تدریس ملاصدرا بنا شده بود، از زمان ساخت تاکنون بارها و به علل مختلف آسیب دیده و در نوبت های متوالی نوسازی و مرمت شده است. اقدامات حاج میرزا علی اکبرخان قوام الملک در فاصلۀ تاریخی 1276-1279ق ازجمله مهم ترین تعمیرات این مدرسه در دورة قاجار بوده است و کتیبة سردر غربی به نوعی گزا...

کتیبه نگاری از پیش از اسلام تاکنون رواج داشته است. اما پس از ورو اسلام به ایران کتیبه های قرآنی در بیشتر اماکن و در ادوار مختلف دیده می شود. اما امروزه استفاده از این هنر زیبا رو به افول گذاشته است.از سوی دیگر نازیبایی محیط شهری چالشی است که جوامع امروزی با آن روبرو هستند و در راستای زیبا نمودن شهر رو به نقاشی دیواری آورده اند. کتیبه نگاری هنری است کهن ،دارای مفهوم با ماندگاری طولانی که می توان...

مسجد جامع اصفهان به عنوان شاهکاری بی نظیر از معماری اسلامی، تمامی سبک های معماری را از قرون مختلف در خود زنده نگه داشته به طوریکه با وجود تفاوت این سبک ها، مجموعه ای پیوسته را تشکیل داده اند. شاهان صفوی از شاه اسماعیل اول تا شاه سلطان حسین صفوی، سعی در تعمیر، تزئین و تکمیل این مسجد به خصوص چهار ایوان آن داشته اند. آنها کتیبه هایی با مضامین متنوع از کتیبه هایی با موضوعات مذهبی از جمله آیات قرآن،...

هنر اسلامی در قالب و محتواهای متنوعی در هنر فلزکاری ایران دیده می شود. یکی از آن ها، کتیبه های قرآنی با خطوط متنوع: کوفی، ثلث، نسخ و ... است که زیبایی بصری هم راه با فضای روحانی و عرفانی اش حاوی پیام های ارزش مندی برای صاحب اثر و بازدیدکنندگان آن در اعصار مختلف است. نمونه های فلزی مورد مطالعه ی این پژوهش، مستندات گنجینه اسلامی موزه ملی ایران مزین به کتیبه های قرآنی است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل...

کتیبه‌های خصوصی بخش مهمی از پیکره کتیبه‌های دوره ساسانی است که تا سده‌های نخستین هجری ادامه یافته‌است. یک بخش مهم این کتیبه‌ها گورنوشته‌ها هستند که در خصوص تدفین دین زردشتی در اواخر دورة ساسانی و آغاز اسلام در ایران اطلاعات مهمی دربردارند. اکثریت این گورنوشته‌ها در فارس یافته شده است؛ علاوه بر فارس در یاسوج، شی‌آن چین، استانبول نیز این گورنوشته‌ها یافته شده است. برخی از این گورنوشته‌ها تاریخ دا...

یکی از منابع مهم شناخت تاریخ هر دوره، مهرها و اثر مهرهای برجای مانده از آن دوره است و این نکته مخصوصاً درباره دوره ساسانی که آثار مکتوب اندکی از آن به ما رسیده است، صدق می کند. پیشرفت هنر مهرسازی در دوره ساسانیان نشانگر اهمیت مهر و کاربردهای مختلف آن بویژه در مکاتبات و مراسلات اداری و تجاری است. تعداد فراوان و کیفیت های متفاوت مهرها در شاهنشاهی ساسانی بیانگر این نکته است که اشخاص بسیار و مقام ها...

ابیانه یکی از آبادی های تاریخی و شگفت ایران است که در آن، آثار متعددی از دوران مختلف برجای مانده است. ازجمله آثار قابل ملإحظۀ هنری و تاریخی ابیانه، درهای منازل و آثار تاریخی است که بر آن، نقوش و کتیبه های تاریخی زیبایی نقش شده است. در ابیانه، پنج در تاریخی از اماکن مذهبی برجای مانده که سه در متعلق به مسجد پرزله است که یکی از آن ها از دورۀ ایلخانی و دو تای دیگر از دورۀ صفوی است . همچنین دری از د...

در فاصلة سال های 1966-1967 از چند دیوارنگاره در کنار کاودیوار (تاقچة محرابی) در تالار اصلی اتاق1، بخش 22، در پنجکنت پرده برداشته شد. در این دیوارنگاره ها، بخش هایی از قصه ای ناشناخته در صحنه های متوالی به تصویر درآمده است. در صحنۀ نهایی، پیروزی قهرمان داستان در برابر دروازۀ دژی ترسیم شده است. روی این دژ، کتیبه ای به زبان سغدی، مشتمل بر 12 سطر نوشتة عمودی، قرار دارد. متن کتیبه در شرح ماجرای قصه ...

شناسایی و جداسازی آغازگرهای اسید استیکی از سرکه خرما به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. از اینرو، شناسایی آغازگر استیکی این محصول می تواند شناخت بهتری از تغییرات فرآیند تخمیر و ویژگی های این محصول شامل محتوای الکل، اسیدیته، ph و میزان مواد جامد محلول به دست دهد. در پژوهش حاضر، در مرحله اول باکتری های اسید استیکی از نمونه های سرکه خرما جمع آوری شده از شهرهای تهران و گرگان جداسازی، خالص سازی و ب...