در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می­کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای ق...

اگرچه، «ازخودبیگانگی»، مقوله ای متقدم بر دوران مدرن است؛ اما با آغاز این دوران و برتری اندیشه ی انسان بر فاعلانِ فرامادی و زمینیِ پیشامدرن، تاریخِ فرایند توأمان بیگانگی و بیگانگی زدایی نیز آغاز گشت. به عبارتی، علی رغم سوژگی و تسلط انسان بر سرنوشت خود و جهان پیرامونش؛ تنهایی و گسست از انسجام پیشامدرن را نیز تجربه کرد؛ آنچه که در قالب «ازخودبیگانگی» ، محوریت دستگاه فلسفی کانت و هگل (ایده آلیسم آلم...

تفسیر متعارف از اشعار پروین، این است که شاعر به‌لحاظ ساختاری و محتوا، به سنت شعری گذشته وابسته‌است و ادامه‌دهندۀ راه پیشینیان است، اما فی‌المثل نگرش انسان‌دوستانه و مهربانانه به فقرا و به‌طورکلی دغدغه‌ها‌ی اجتماعی در اشعار او پررنگ‌تر از گذشتگان است که آن نیز از طبع فردی و جنسیت زنانۀ خود پروین برخاسته‌است. این مقاله می‌خواهد نشان دهد از نظر ساختار و فرم، پروین با سنت شعری گذشته همگام است، اما ...

فمنیسم (طرفداری از حقوق زنان)، نیوهیستوریسیسم، مادیگرایی فرهنگی، تئوری پست استعماری و تئوری کوئیر، همگی در مورد تولید فرهنگی (که می تواند به مارکس نسبت داده شود) ایده هایی ارائه می کنند و همچنین هر یک رابطه معناداری با تحقیقات ادبی رنسانس دارند. با وجود این ایده های اصلی مارکس به ندرت به طور مناسب در آثار مربوط به شکسپیر توضیح داده می شود و در برخی دوره ها حتی ادعا می شود که آنها رابطه خود را ا...

نظر به تجلی اسطوره ها در آثار ادبی و هنری، این تحقیق با هدف شناخت مولفه های فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی زمانه ی آفرینش شاهنامه از سوی فردوسی و شناخت کارکردهای اجتماعی اسطوره های شاهنامه با تاکید بر اسطوره های ضحاک ، کاوه و فریدون در دوره ی معاصر به انجام رسیده است . این پژوهش از نوع تحقیقات ثانوی بوده و روش تحقیق آن ، روش اسنادی – تاریخی و از تکنیک تحلیل محتوی با رویکردی جامعه شناختی بر اساس مبا...

مارکسیسم از جنبش­های اثرگذار و در عین حال مناقشه­آمیز فکری و فلسفی در جهان معاصر است. بعضی منتقدان مارکسیسم نظریۀ تاریخ مارکس را فاقد خصلت علمی، بلکه ره یافتی دینی، تاریخ باورانه، اسطوره­ای و حتی ادبی دیده­اند. ازاین رو، فلسفۀ تاریخ مارکس را می­توان به مثابة متن روایی نگریست و با ابزارهای نقد ادبی تحلیل کرد. شیوۀ رئالیسم سوسیالیستی برای بسط آرمان های مارکسیستی در روسیه تدوین شد و در ایران نیز د...

کارل ریموندپوپرباتکیه برمبانی نظری خودعملامعرفت قطعی راغیرممکن وغیرعلمی می دانست زیرا براین اعتقادبودکه شناخت(معرفت)تاحدودزیادی نسبی است وهرلحظه همانطوری که علم وفناوری درحال پیشرفت وتکامل است،معرفت هم مانندعلم بایدبازمانهوعصرخودپیشرفت کندوالبته نه پیشترازعلم،زیرادر آن صورت حالت پیشگویانه ای به خود می گیردکه مارا به ورطه تاریک تاریخ باوری وتسلسل می کشاندوبه این دلیل پیش بینی درعلوم انسانی غیر م...

هر بخش از الهیات کارل رانر ارتباطی ناگسستنی با خوانش او از وضعیت انسان دارد؛ او معتقد است که خداوند سهمی از وجود خودش را با آدمی به اشتراک نهاده است. این عطیه‌ی خداوند منتظر پاسخ مثبت از سوی انسان است. چنین مولفه‌ی وجودیی در حیات عینی و ملموس آدمی آثاری دارد و تحقق راستین و غایی خود را خواستار است. این نگرش به انسان، راه به مسیح‌شناسی استعلایی می‌برد. مسیح پاسخ قطعی به این پیشنهاد وجودی خداوند ...

از زمان ماکس وبر به بعد‘ جامعه شناسی علمی بر آن بوده است که خود را فارغ از احکام ارزشی و ارزش گذاری قلمداد کند. و از زمان مارکس و گایتانوموسکا *‘ جامعه شناسی سیاسی نیز درصدد رد و افشای اندیشه های خیال پردازانه (یوتوپیایی) بر آمده است . از اینجاست که جامعه شناسی دشمن سوگند خورده ایدئولوژی ویوتوپیا شده است. اما مساله این است که این دو هدف با یکدیگر همخوانی و سازگاری ندارند. چگونه می توان یک اندی...