چکیده به دلیل بالا بودن احتمال خطر وقوع زمین لرزه در مناطق پر جمعیت کشور، در این پایان نامه تلاش می گردد تا با ارایه روش-هایی منطقی و هدفمند، پیش بینی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت زمین لرزه در ایران مورد بررسی قرار گیرد. در آغاز مفهوم کلان پیش بینی شامل درخت های پیش بینی و انتخاب، فضای حالت، سری های زمانی معین، فرایندهای تصادفی، آشوبناک، متناوب و شبه تناوبی، پیش بینی پذیری و نگرش های متفاوت...

  Which place is an appropriate site for the construction of the Iranian National Observatory (INO)? In this paper part of the site selection process is reported. The emphasis is on the measuring of the seeing parameter for the pre-selected regions. These regions are examined by meteorological and geophysical studies and finally Kashan, Kerman, Qom and Ferdows sites were selected among 31 regio...

اختربینی، به عنوان علم مطالعه اثر اجرام آسمانی بر عالم تحت قمر، نقش مهمی در تنظیم زمان در دوره صفویه داشت. همچنین تقویم‌های متنوعی که توسط منجّمین در اختیار مردم قرار می‌گرفت موجب عمومیت یافتن استفاده از اختربینی در تنظیم زمانی امور در جامعه صفوی شد. این تقویم‌ها به دلیل محتوای تنجیمی خود نقش مهمی در تنظیم امور داشتند، و همین امر موجب مخالفت متشرّعین با انتشار تقویم نجومی و ورود این عده به عرصه ا...

مسألۀ حرکت زمین (حرکت وضعی و حرکت انتقالی آن) و حل ایرادات طبیعی و تجربی حاصل از پذیرش این حرکت، یکی از مسائل مهم در پذیرش یا رد نجوم خورشیدمرکز بوده است. با این که در آثار هیئت دورۀ اسلامی، سعی بر آن بود تا دلایلی که برای بر سکون زمین مطرح می‌شوند، بیشتر دلایلی تجربی باشند، اما به نظر می‌آید در نزد متفکران دورۀ قاجار، این دلایل تجربی نسبت به دلایل طبیعی اهمیت کمتری داشتند. عبدالغفار نجم‌الدوله...

منظومۀ ویس و رامین نخستین مثنوی عاشقانه در قلمرو ادبیات فارسی است. هم‌چنین، از لحاظ آرایه‌های ادبی خلق‌شده در آن، اثری پیشگام در ادبیات فارسی به شمار می‌رود. شاعر با استفاده از عناصر گوناگون مؤفق به آفرینش تصاویر بدیع شده که اصطلاحات نجومی از آن جمله است. به این اعتبار، در پژوهش حاضر، موضوعاتی مانند عناصر و احکام نجومی، اسطوره‌ها و باورهای عامیانه و تأثیر اجرام در سرنوشت انسان‌ها و اسامی صور فل...

ابن قتیبه دینوری از ادیبان و مورخان بزرگ قرن سوم هجری است. محققان همواره به اندیشه های دینی، خاستگاه نژادی، همکاری او با خلفای عباسی و نیز آثار ادبی، کلامی، فقهی، نجومی و تاریخی وی توجه کرده اند. نویسنده، در این مقاله پس از ارزیابی مختصر گرایش های سیاسی، مذهبی ابن قتیبه و نیز شخصیت های تأثیرگذار بر اندیشه وی، آثار واقعی و برخی از کتاب های منسوب به او و هم چنین چگونگی تحول در تمایلاتش را بررسی م...

اخیراً کتاب ویترین، مجموعه مقالاتی دربارۀ تاریخ طراحی جلد کتاب در ایران و گزیده ای از سی وپنج سال طراحی جلد کتاب های معاصر ایران، منتشر شد. این کتاب به دو بخش، مقالات به قلم پریسا تشکری، مجید کاشانی، محمّدرضا ریاضی، آیدین آغداشلو، ابراهیم حقیقی، بیژن صیفوری، استیون هلر و حسن کیائیان، و آلبوم طرح جلدها تقسیم می شود. مطالبی که در این کتاب آمده است، هم از نظر محتوا و هم از منظر کتابشناسی و رویداد تا...

پهنه نائین جزء نواحی با لرزه خیزی پایین ( از نظر زمین لرزه های تاریخی و رخدادهای دستگاهی ثبت شده سده بیستم ) در ایالت لرزه زمین ساخت ایران مرکزی محسوب می گردد. شواهد تکتونیکی، لرزه زمین ساختی، و گسله های فعال با فعالیت های چشمگیر در نهشته های کواترنر، حاکی از آنست که این پهنه مستعد لرزه خیزی بوده و لرزه خیزی پایین آن را می توان به دوره بازگشت طولانی زمین لرزه های این پهنه یا نوع آزاد سازی انرژی...

غنای هنری نخستین دست­ ساخته ­های کشف شده در فلات ایران، ذهنیت تحول ­یافت ه­ای را نشان می ­دهد که به‌احتمال‌ قوی، حاوی باورهای و عقاید محکمی است. در میان این باورها و اعتقادات، نظام نجومی بسیار قوی و پررنگ جلوه می­ کند. برای انسان اولیه که مجبور بود با دست­ خالی با عناصر طبیعی مقابله کند و زنده بماند، وضع اقلیمی و جوّی بزرگ­ ترین دغدغه به شمار می ­آمد. زمانی که کشت­زار و گلّه تنها مایۀ امرارمعاش ب...

البرز رشته کوه مرتفعی است که به صورت کمانی از انتهای جنوبی تالش تا کپه داغ کشیده شده است. البرز، حرکت کلی بین دریاچه خزر و ایران مرکزی را در خود جای داده است و به نظر می رسد یک کوتاه شدگی در سرتاسر البرز در حال رخ دادن است. با دانستن نرخ کرنش در یک منطقه با تکتونیک فعال، به نوع، جهت و مقدار تغییر شکل در منطقه پی می بریم و می توانیم پردازش های بهتری بر روی تکتونیک منطقه داشته باشیم، همچنین تعیین...