امامان معصوم (ع) در تفکر شیعی نه بانی شریعت الهی اند و نه در افزودن یا کاستن آن نقشی ایفا می کنند. آن چه آنان به عنوان مراجع دینی بر عهده دارند، تبیین حقیقت دیانت، بیان سنت و سیره صحیح نبوی است که در گذر زمان و دوره های تاریخی، عمداً یا سهواً مورد فهم و تفسیرهای مختلف قرار می گرفت و چه بسا از مسیر اصلی خویش دور می افتاد. این مقاله که با انگیزه تبارشناسی یکی از آموزه های اخلاقی یعنی سنت تعامل با خ...

موضوع اجماع با خاستگاه سیاسی بعد از رحلت پیامبر گرامی(ص) مطرح و امامان معصوم شیعه نیز آن را جهت دادند. فقهای امامیه با الهام از پیشوایان دینی، در صورت کاشفیت از رای معصوم آن را پذیرفتند. اختلاف نظر در جزئیات، مبانی سه گانه حجیت و انحاء مختلف کاشفیت و حجیت انواع اجماعات محصل، منقول، مرکب، مدرکی و اجتهادی چالش انگیز شد. این مبانی و مباحث اصولی، در مقام عمل و استنباط فقهی تعدادی از آرای فقهی را مت...

امامان معصوم (ع) در تفکر شیعی نه بانی شریعت الهی‌اند و نه در افزودن یا کاستن آن نقشی ایفا می‌کنند. آن چه آنان به عنوان مراجع دینی بر عهده دارند، تبیین حقیقت دیانت، بیان سنت و سیره صحیح نبوی است که در گذر زمان و دوره‌های تاریخی، عمداً یا سهواً مورد فهم و تفسیرهای مختلف قرار می‌گرفت و چه بسا از مسیر اصلی خویش دور می افتاد. این مقاله که با انگیزه تبارشناسی یکی از آموزه‌های اخلاقی یعنی سنت...

یکی از ابعاد زندگی انسانی، جنبۀ سیاسی- اجتماعی آن و این است که نگاه اسلام به تشکیل حکومت در عصر غیبت چیست؟ برخی با استناد به روایاتی، هرگونه قیام و انقلاب قبل از ظهور حضرت قائم (عج) را حرام می‌دانند و می‌گویند: «هر پرچمی پیش از ظهور امام زمان(ع) برافراشته شود، رهبر آن طاغوت است». این نوشتار، مبان روایی مخالفان انقلاب و تشکیل حکومت را از لحاظ سندی و محتوایی نقد کرده و بدین نتیجه رسیده است که روا...

    در این مقاله می کوشیم ضمن بیان مقدمه ای کوتاه پیرامون اوپانیشادها و طرح بسیاری از مسائل فلسفی-عرفانی، قلمرو معنایی گورو، اقسام گورو، اوصاف شاگرد و گورو، آداب و تعالیم گورو و نقش آن در منازل سلوک را در تفکر عرفانی اوپانیشادها بحث و بررسی کنیم. پر واضح است که در فلسفه و ادبیات عرفانی شرق یکی از سنن هندویی که در آن حضور گورو بسیار پررنگ است اوپانیشادها می باشد. تا آنجا که اگر بگوئیم اوپانیشاده...

آرمان­ های توحیدی، نه در برابر واقعیّت، بلکه عین واقعیّت و مراتب برتر آن را تشکیل می ­دهند؛ تحوّل و دگرگونی افراد و جوامع، تابعی از تحول و دگرگونی در آرمان­ های آنهاست. پیشوایان دینی و مخالفان آنان، هر دو، بر آرمان­ ها تمرکز کرده ­اند. دستة نخست بر تثبیت، تقویت و تحقّق آرمان­ های توحیدی اهتمام ورزیده ­اند، اما دسته دوم کمر به نابودی آرمان ­های الهام ­بخش جامعة هدف بسته ­اند. سبب این دو حرکت...

موضوع اجماع با خاستگاه سیاسی بعد از رحلت پیامبر گرامی(ص) مطرح و امامان معصوم شیعه نیز آن را جهت دادند. فقهای امامیه با الهام از پیشوایان دینی، در صورت کاشفیت از رای معصوم آن را پذیرفتند. اختلاف‌نظر در جزئیات، مبانی سه گانه حجیت و انحاء مختلف کاشفیت و حجیت انواع اجماعات محصل، منقول، مرکب، مدرکی و اجتهادی چالش‌انگیز شد. این مبانی و مباحث اصولی، در مقام عمل و استنباط فقهی تعدادی از آرای فقهی را مت...

مفاخره از مضامین و بن‌مایه‌هایی است که بخش بزرگی از ادبیات فارسی را تشکیل می‌دهد و شاعران و نویسندگان فراخور شخصیت، احوال و مسائل اجتماعی زمان خود به این مسئله می‌پردازند؛ مفاخره افزون‌بر متون ادبی، در متون دینی ـ عرفانی نیز دیده می‌شود و پیشوایان دین و عرفان با نازش به اخلاقیات نیک و خصلت‌های پسندیدۀ خود، از شخصیت واقعیشان پرده برمی‌دارند. نویسندگان در این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی، م...

شفافیت، مقوله­ای است که در جهت تقویت رابطه حکومت با شهروندان، یک حرکت اساسی در بهبود سیاستگذاری قلمداد می­شود و یکی از مؤلّفه­های اساسی حکمرانی خوب به شمار می­آید. از میان عناصر مختلف حکمرانی خوب، شفافیت را می­توان یک رکن بنیادین جهت نیل به این تئوری در نظر گرفت که خود زمینه­ساز و تقویت­کننده دیگر مؤلفه­ها نیز به شمار می­آید. شفافیت و آگاهی عمومی مردم از آنچه در حکومت می­گذرد، موضوعی نیست که به ...

رویدادهای مهم یکصد سالة اخیر مانند نهضت مشروطه‌، استبداد دوران پهلوی اوّل و دوّم، انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی تحوّلی عمیق در ادبیّات معاصر ایران ایجاد کرده و شاعران متعهّد، آثار ارزشمندی را با بن‌مایه‌های پایداری علیه استبداد داخلی، ستمگری استکبار جهانی و تجاوزگری دشمن بعثی آفریده‌اند. یدالله بهزاد کرمانشاهی از شاعران متعهّد و ملتزم معاصر است که علیه حاکمیّت استبدادی پهلوی دوم و تجاوزگری دشمن بعثی شعر ...