2016 و به قدرت رسیدن شوکت میرضیایف در سیاست خارجی ازبکستان به ویژه در رابطه با تاجیکستان به وقوع پیوسته است این پرسش را مطرح می­کند که دلایل و زمینه­های تنش­زدایی و غیرامنیتی­سازی در مناسبات تاجیکستان و ازبکستان چیست؟ و این امر چه آثار و پیامدهایی را به دنبال داشته است؟در پاسخ به پرسش­های یاد شده این فرضیه می­تواند مطرح شود که «تغییر رهبری در ازبکستان و کوشش شوکت میرضیایف در خروج از کیش شخص...

نسخه های قدیمی جزئی از آثار و هویت ملی هر قوم و ملت به شمار می رود. خوشبختانه برخی از این آثار در جمهوری تاجیکستان تا امروز محفوظ مانده اند. یکی از مهم ترین مراکز نسخ خطی تاجیکستان شعبۀ دست خط های شرق کتابخانۀ ملی «ابوالقاسم فردوسی جمهوری تاجیکستان» است که به مدد گروهی از دانشمندان معتبر ازجمله استاد صدرالدین عینی، باباجان غفوراف، عبدالغنی میرزایف و... تأسیس شده است. شایان ذکر است که در سال ۱۹۵...

ابوالقاسم لاهوتی یکی از شناخته‌ترین شاعران فارسی‌گوی مبارز سدة بیستم است که تمام آثار و فعالیت‌های ادبی خود را در راه منافع مردم صرف کرد و شعر را ابزاری در خدمت به آنان قرار داد. در این مقاله ضمن ارائۀ شرح‌حال مختصری از لاهوتی، به فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی او در هردو کشور ایران و تاجیکستان پرداخته شده است. اشعار لاهوتی در بیداری و خودشناسی مردم ایران و تاجیک نقشی بسیار مهم دارد. وی با ...

در سال‌هایی که روشن‌فکران چپ‌گرای ایرانی و ازجمله اعضای حزب توده به‌علت پیروی از ایدئولوژی مارکسیسم و لنینیسم و سعی و تلاش‌های سیاسی خود مورد تعقیب حکومت خاندان پهلوی بودند، عده‌ای از آن‌ها به اتحاد شوروی آمدند و برخی از آن‌ها تاجیکستان را مکان اقامت خود اختیار کردند. همة این افراد پابه‌پای مردم تاجیک در کار سازندگی و رشد علم و فرهنگ سهمی بسزا داشته‌ا‌ند. یوسف حسنلی یکی کسانی است که تقدیر زندگی...

میراث مکتوب معیاری مناسب برای تعیین سطح رشد اقتصادی، علمی و فرهنگی و اساساً پیشرفت هر جامعه است. کتاب‌شناسی نیز نشان‌دهندۀ ماهیت اجتماعی کتاب در جامعه، میزان مطالعه و گرایش‌های مطالعاتی و به ‌طور ‌کلی ظرفیت‌های فرهنگی و معنوی جامعه است. این مقاله به‌دنبال آن است که در زمینۀ کتاب‌شناسی ایران در تاجیکستان مطالبی بیان دهد. در تاجیکستان تا قبل از استقلال به مسائل ایران و به ‌طور کلی ایران‌شناسی زیاد...

در فاصلة سال‌های 1966-1967 از چند دیوارنگاره در کنار کاودیوار (تاقچة محرابی) در تالار اصلی اتاق1، ‌بخش 22، در پنجکنت پرده برداشته شد. در این دیوارنگاره‌ها، بخش‌هایی از قصه‌ای ناشناخته در صحنه‌های متوالی به تصویر درآمده است. در صحنۀ‌ نهایی، پیروزی قهرمان داستان در برابر دروازۀ دژی ترسیم شده است. روی این دژ، کتیبه‌ای به زبان سغدی، مشتمل بر 12 سطر نوشتة عمودی، قرار دارد. متن کتیبه در شرح ماجرای قص...

در مقاله­ی حاضر مضمون اشعار عاشقانه در شعر معاصر تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که شعر معاصر تاجیکستان در محدوده ی تاریخی 1917م. از زمان انقلاب اکتبر روسیه تا قبل از فرو پاشی آن و استقلال تاجیکستان در 1991م. در زمره­ی آثار مکتب رئالیسم سوسیالیستی قرار می گیرد، مضامین شعری آن از جمله عاشقانه های شعر تاجیک نیز تحت  تاثیر دیدگاههای سوسیالیستی است. بدین ترتیب عاشقانه­های مکتب رئالیسم ...

این مقاله با هدف معرفی استاد صحنۀ تاجیک و هنرمند شایستۀ جمهوری تاجیکستان، محمود اسکندر طاهری، به نگارش درآمده است. طاهری به سال 1925م در شهر مشهد به دنیا آمده و ایام طفولیت را در این شهر عظیم صنعتی، تجارتی و فرهنگی گذرانده است. وی در سال 1943م رشته هنر تئاتر را در مشهد به اتمام رساند. این سال ها در حیات سیاسی ایران سال های پرطغیان سیاسی محسوب می شود. در همین زمان است که دست حوادث محمود طاهری را...

مطبوعات یکی از واسطه های بسیار مهم معرفت و آگاهی مردم است. در این مقاله تلاش شده است تا به یکی از جنبه های زبان مطبوعات، یعنی استفاده از واژگان و اصطلاحات پرداخته شود. دربارۀ زبان مطبوعات یکی از موضوعات درخور تأمل، استفاده از کلمات دشوارفهم است. زبان مطبوعات امروزۀ تاجیکستان از اواخر سال های دهۀ هشتاد گرفتار هرج و مرج و بی سروسامانی شده است. در صفحه های مطبوعات این دوره ویران کردن معیار زبان اد...