این مقاله در پی شرح و بررسی درس گفتار هیدگر تحت عنوان این همانی و تفاوت درباره فلسفه هگل است. در این بررسی کوشیده شده است تا درک و فهم هیدگر درباره مؤلفه های اصلی تفکر هگل در باب «مسئله این همانی و تفاوت»، اصل این همانی، و تقوم وجودشناختی ـ الهیاتی متافیزیک نزد هگل، و نسبت بین متافیزیک دوره جدید و نیست انگاری حاصل از آن بیان شود. از نظر هیدگر، متافیزیک هگل، انتو ـ تئوـ لوژیک یا به عبارتی وجودشن...

مفهوم «ذات نامتناهی» که هم از جنبۀ فلسفی و هم الهیاتی اهمیت دارد، تطورات بنیادین زیادی را در طول تاریخ تفکر در غرب پشت سر گذاشته است. پیشاسقراطیان برخورد دوگانه ای با آن داشته اند. برخی چون آناکسیمندر و ملیسوس به دیدۀ پذیرش به آن نگریسته اند. این آرخه از نظر آنان، منشأ، الهی ، فناناپذیر، درون ماندگار در جهان طبیعت و سابق بر کثرات و مشتمل بر آنهاست، اما در عین حال «شخص» نیست. در مقابل، فیثاغورس،...

نسبت روش‌شناسانه میان دو الگوی شناختی الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن از دو بعد تزاحم‌ها و تعامل‌ها موضوع مقاله حاضر است. پرسش اصلی به چگونگی تمایز روش‌هایی بازمی‌گردد که متألهان مسلمان و جامعه‌شناسان در قرائت کلاسیک هر دو رویکرد به کار می‌برند. نتیجه بررسی‌ها بیانگر آن است که خاستگاه تزاحم یا تعامل میان روش‌های به‌کار رفته در قرائت کلاسیک از دو حوزه الهیات اسلامی و جامعه‌شناسی مدرن به اهداف م...

این مقاله در پی شرح و بررسی درس‌گفتار هیدگر تحت عنوان این‌همانی و تفاوت دربارة فلسفة هگل است. در این بررسی کوشیده شده است تا درک و فهم هیدگر دربارة مؤلفه‌های اصلی تفکر هگل در باب «مسئلة این‌همانی و تفاوت»، اصل این‌همانی، و تقوم وجودشناختی ـ الهیاتی متافیزیک نزد هگل، و نسبت بین متافیزیک دورة جدید و نیست‌انگاری حاصل از آن بیان شود. از نظر هیدگر، ‌متافیزیک هگل، انتو ـ تئوـ لوژیک یا به عبارتی وجودش...

موسی صدر یکی از بارزترین اندیشمندان و مصلحان مسلمان معاصر است که با رویکرد الهیاتی خود مسائل و معضلات اجتماعی را شناسایی کرده و در پی حل آن برآمده ­است. حضور این اندیشمند به طور هم‌زمان در دو حوزة نظر و عمل‌، ضرورت بررسی و مطالعة آثار و اندیشه و نحوة عمل وی را دوچندان کرده است. این رساله با توجه به ادبیات موجود در موضوع الهیات اجتماعی‌، و مطالعة آثار و اسناد برجای‌مانده از صدر، با استفاده از رو...

در این مقاله نویسنده به جریان شناسی فلسفه های دین فمینیستی پرداخته تا در میان تنوع رویکردهای فلسفی و الهیاتی زنانه نگر به یک جریان مشترک  دست یابد. به همین منظور دیدگاه های برخی فیلسوفان دین فمینیست مانند اندرسن، دیلی و ایریگاری، و...مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. همچنین دیدگاه های فیلسوفانی که به طور غیرمستقیم می توانند در نگرش دینی فمینیستی تأثیر گذار باشند مانند هاردینگ، رادیک، کریستوا، ...

الهیات گشوده، گرایشی الهیاتی-فلسفی است، که تفسیر نوینی از برخی صفات خدا (و لوازم آن) ارائه می‌دهد. این دیدگاه، بسیاری از آموزه‌های الهیات سنتی (همچون منزه بودن خداوند، علم پیشین مطلق، قدرت مطلق و ویژگی‌هایی اینچنین) را نه مبتنی بر کتاب مقدّس، بلکه الهام گرفته از فلسفه یونان دانسته، و در مقابل تصویری از خداوند ارائه می‌کند که مبتنی بر تشخّص، تغییر پذیری و تعامل او با انسان است. یکی از مؤسسین الهیا...

در بین جریان‌های فکری یهودی که در قرون وسطا وجود دارد، جریانی مخالفت با فلسفه را وجهۀ همت خویش قرار داده است. برخی از یهودیان از موضع الهیاتی به نقد آرا و افکار فیلسوفان به‌ویژه ارسطو می‌پرداختند و جمعی از طریق جدل و با مدد گرفتن از خود فلسفه به مقابله با آن برخاستند. در این بین یهودا هلوی جایگاه ممتازی دارد. او تحت تأثیر غزالی بر نابسندگی و محدودیت عقل در تبیین موضوعات الهیاتی تأکید می‌کرد و ب...

در فصل اول کلیاتی در رابطه با دین جهانی بیان شده است. در فصل دوم، مبانی الهیاتی دین جهانی بررسی می شود که عبارتند از اعتقاد به وجود روح مقدس در اجزای عالم و اعتقاد به الهه مادر و تناسخ و تجسد که هر کدام از آن ها به طور جداگانه توضیح داده می شود. درفصل سوم به بررسی مبانی فلسفی دین جهانی پرداخته ایم که عبارتند از کثرت گرایی و اومانیسم و طبیعت گروی. در فصل چهارم نقدهای بر هر کدام از این مب...

زمینه: کاربرد علوم و فنّاوری‌های نوین زیستی و پزشکی در جوامع انسانی در دهه‌های اخیر موجب تغییر نگرش­های دینی و اخلاقی سنتی شده است. استفاده از این فنّاوری­ها مباحث اخلاقی و دینی بی‌سابقه­ای را شکل داده است که جز با توجه به بنیادهای داوری اخلاقی موجه و مفید نخواهند بود. این مسئله به­ویژه در جوامعی مانند جوامع اسلامی قابل توجه است که دین در آنها نقشی قابل توجه در شکل­دهی به باورهای اخلاقی و قواعد و...