فرضیه سازی یکی از مراحل مهم تحقیق خوانده شده است؛ ولی به نظر می رسد در مطالعات ادبی نقش چندانی در فرایند تحقیق ندارد. در مقاله حاضر، با بررسی جایگاه و مفهوم فرضیه، به این سؤال ها پاسخ داده شده است: مشکل فرضیه­پردازی در مطالعات ادبی چیست؟ چه رابطه­ای میان نظریه ادبی و فرضیه برقرار است؟ در چه شرایطی می توان نوعی از فرضیه را برای این مطالعات تصور کرد؟ به نظر می­رسد عینی نبودن مسائل ادبی از مهم­تری...

مفاهیمی که میخائیل باختین، نظریه پرداز روس، در عرصه‏ی نقد و نظریه‏ی ادبی طرح کرده، امکانات جدیدی پیش روی تحلیلگران آثار هنری به ویژه در حوزه‏ی ادبیات، تئاتر، و سینما قرار داده است. یکی ازمهم ترین مفاهیم در دایره‏ی اصطلاحات او، مفهوم کارناوال است. این واژه یکی از مهم ترین محور های اندیشه‏ی او و از جمله مبسوط ترین مباحث او به شمار می رود. با آن که کارناوال با اجرا و آیین و از این طریق با تئاتر پی...

آنچه در ادبیات موتیف " motif" نامیده می شود و ما در انجا معادل بن مایه را برای آن برگزیده ایم عبارتست از :موضوع ، تصویر ، طرح یا الگوی اصلی که با ظهور پی در پی در اثر ادبی ، از خود رد پا می گذارد و جاذبه زیبایی شناسی آن را بالا می برد . البته ممکن است به عنوان نشانه یا نماد محتوا و یا تجزیه یک اثر ادبی تجلی کند . این اصطلاح در نقد ادبی جدید ، یکی از سرفصل های مهم بررسی آثار ادبی تجلی کند . این...

ادب تعلیمی یکی از انواع ادبی است که از ساحت اخلاقی و آموزش ویژه‌ای سخن می‌گوید. آنچه در آثار ادبی تعلیمی، تعلیم و پند و اندرزهای اخلاقی را حلاوت بخشیده است و تأثیرگذاری آن را دو چندان ساخته است، استفاده از ابزار کارآمد تمثیل است که با بسامدی درخور توجه در متون تعلیمی ادبی نمود یافته است. پدید آورنده آثار تعلیمی برای تقریر و توضیح مطلب اخلاقی خود یا ایضاح و تثبیت آن در ذهن مخاطب از این شیوه‌ی اد...

کلمات به کار گرفته شده توسط یک شاعر یا نویسنده در اثر ادبی از ویژگی های خـاصسبک او به شمار رفته و نمایان گر غنای لفظی و شخصیت و جایگاه او در میان همـکـارانـشمی باشد . سنجش مقایسه ای تنوع کلمات موجود در چند اثر ادبی می تواند پاسخ گـوی ایـنسؤالات باشد که کدام یک از این آثار در مقایسه با بقیه از غنای نسبی بیشتری بـرخـورداراست؟ و چگونه تنوع در کلمات در ترکیب یک اثر ادبی به کار رفته است؟ و سرانجام ا...

مقاله ی حاضر به بررسی تشبیه و طبقه بندی انواع آن در دیوان سعید خان مولتانی      می پردازد. نمایاندن ارزش ادبی و هنری هر اثر منوط به زیبایی شناسی آن است؛ تشبیه علاوه بر اینکه از ارکان مهم واساسی علم  بیان محسوب می شود؛ بررسی وتحلیل انواع آن از نظر ساختار و محتوا می تواند بیانگر سبک وزبان خاص شاعر نیز باشد. از این روی بررسی اثرسعید خان مولتانی، از منظر کاربرد تشبیه می تواند راهگشایی برای علاقه من...

این پژوهش خط سیر موقعیت های سیمین دانشور، اولین رمان نویس زن در ادبیات ایران، را با تکیه بر جامعه شناسی تولیدکنندگان آثار ادبی پیر بوردیو ترسیم می نماید. در طرح بوردیو اثر هنری با ویژگی های تولیدکننده تبیین می شود. او در این راستا روش ساختارگرایی تکوینی را پیشنهاد می دهد. در ساختارگرایی تکوینی ساختار به لحاظ تاریخی مورد مطالعه قرار می گیرد. این روش تکوین ساخت اجتماعی میدان ادبی و شکل گیری منش ک...

سوررئالیسم مکتبی ادبی است که آندره برتون، نویسنده فرانسوی، در قرن بیستم آن را بنیان گذاری کرده و دامنه نفوذ آن به دیگر کشورها هم کشیده شده است. این مکتب با بهره گیری از نظریه های علمی فروید در روان شناسی و نظریه های یونگ در اسطوره شناسی و نظریات فلسفی- ادبی هگل و هانری برگسون و برخی نویسندگان ادبی پا به عرصه وجود گذاشته است. سوررئالیسم معتقد است که یک اثر ادبی باید محصول ذهن و روان ناخودآگاه خا...

‏ادبیات تطبیقی _چنانکه از عنوان ان برمی ا ید _ تطبیق یا مقابل ادبیات زبان های مختلف و یافتن وجوه مئسترک و تائیر و تاثرپذیری دو یا چند شعر ادبی از جهات مختلف فنی. مکاتب مختلف ادبی و یا جریان فکری گوناگون است. در این راستا، انواع ادبی که ویژه بعضی سنیت ها است ولی بازتاب ان در ادبیات سایر ملل مشاهده می شود. بررسی می شود.‏در مقالة حاضر، معرفی ادبیات تطبیقی، با تعریف و بررسی :جزای تشکیل دهنده این اص...

بررسی مرگ و زندگی از موضوعات اصلی آثار ایوان آلکسشی یویچ بونین است. بونین آخرین نویسندة کلاسیک ادبیات روسیه با انجام سفرهای بسیاری توانست آثاری هم چون آقایی از سانفرانسیسکو خلق کند که این داستان حاصل تأثیرات این سفرهاست. این داستان با داشتن حجم کم که از ویژگی های این نوع ادبی است‘ دربارة فلسفه‘ تاریخ‘ طبیعت‘ زندگی‘ مرگ‘ اخلاق‘ خیر وشر‘ عشق‘ تمدن ‘ خشونت... است. مقاله ابتدا به زندگی ادبی بونین و...