ادیبان و صاحب نظران را اعتقاد بر این است که ابوالعتاهیه (213 یا 209ـ30) خداوندگار و قافله سالار شعر زهد عربی است و اشعار زاهدانه ی او بر پیشانی شعر زهد عربی قرار دارد. ابداع و نوآوری او در اشعار زاهدانه، موجب تفاسیر مختلفی از سوی محققان شده است؛ چندان که گروهی، او را متأثر از حسن بصری، برخی او را وام دار اندیشه های مانوی و بودائی دانسته و عده ای از صاحب نظران نیز ریشه ی زهدیات او را در فرهنگ ای...

توکل از مفاهیم اخلاقی و عرفانی فرهنگ اسلامی است. علمای اخلاق با تأسی به قرآن، مسلمانان را به تحقق عینی این مفهوم در زندگی فردی و اجتماعی خود توصیه کرده اند و عارفان از آن، به عنوان یکی از مقامات عرفانی یاد کرده و پشت سرگذاشتن آن را برای هر سالکی ضروری دانسته اند. منابع اخلاقی و عرفانی ما، مشحون از ضرورت رویکرد به توکل است. توکل در نهج البلاغه، هم در معنای اخلاقی و هم در معنای عرفانی به کار رفته...

نخبگان، نقشی برجسته در تحولات اجتماعی دارند و در نهج البلاغه نیز به این نقش اشاره شده است. نخبگان در نهج البلاغه گروه های مختلف را شامل می شود: انبیای الهی، امامان معصوم، نیکان و صالحان و حتی رهبران کفر و نفاق. نقش پیامبر اسلام(ص) در تحول جامعه عرب از دیدگاه امام علی(ع) و نقش امام معصوم و صالحان در تداوم حرکت اصلاحی پیامبر و عناصر دیگری که از دیدگاه نهج البلاغه در تغییرات اجتماعی ایفای نقش می ک...

چکیده: ویژگی تعصب وزمینه ی اصلی آن یعنی تکبرموردتوجه وعنایت خاص امام علی(ع)درنهج البلاغه می باشد. خصیصه تعصب آثار و پیامدهای مثبت ومنفی تربیتی فراوانی بر افراد و گروه ها داشته که اگر ویژگی مذکور به شکل ناروا و بدون تأمل صورت بگیرد موجب نزاع،تفرقه و اختلاف در میان مردم،اقوام و ملل می شود.هرچندمحققان واندیشمندان درشروحی که برنهج البلاغه نگاشته اند،درموردپیامدهای مثبت ومنفی تعصب مطالب مفیدزیادی...

یکی از آثار ارزشمند در زمینه علم وادب، ترجمه شرح نهج البلاغه اثر شیخ عزّالدین بن جعفر بن شمس الدین آملی فقیه و محقّق شیعی قرن دهم هجری است. در این مقاله اهمیت این اثر ارزشمند از منظر گوناگون بررسی می‌شود. این کتاب ترجمه‌ای است از شرح نهج البلاغه ابن میثم بحرانی، البته نه فقط ترجمه تحت اللفظی که به شیوه مترجمان خوش ذوق و با قریحه گاهی موارد با تلخیص مطالب شرح و گاه با افزودنی‌هایی بر آن همراه است....

نهج البلاغه و معارف بلند آن ساحتی اخلاقی و تربیتی دارد و تمام گفتار امام علی ع در صحنه های مختلف بر محوریت اخلاق و تعقل استوار است. امام ع، در تمام عرصه های زندگی همواره به انجام تکلیف و اجرای حق و عدالت، توجه داشتند و هیچگاه برای رسیدن به اهداف متعالی از ابزار و روش های غیر دینی و غیر اخلاقی استفاده نکردند. مکتب وظیفه گرای اخلاقی، از جمله نظریات اخلاق هنجاری است که به ویژگی های خاصی از خود عمل...

واژگان که واسطه ی تفهیم و تفهم معانی و مفاهیم هستند، در زبان مانند سلول های یک موجود زنده می باشند، به تدریج تعدادی از آن ها می میرند و در برابر تعدادی از نو متولد می شوند. از این رو با گذر زمان مفهوم برخی از واژگان نزد انسان ها تغییر می یابد و مانع از درک مفاهیم متون گذشته می شود. از سوی دیگر بهره مندی از چشمه زلال معرفت یعنی قرآن و حدیث وابسته به دریافت صحیح از نوع استعمال و فهم لغت است که در...

ترجمه های نهج البلاغه، آثار و برکات فکری و فرهنگی بسیاری در پی داشته است که در جایگاه خود آثاری کاملاً دینی به شمار می روند. ترویج آرمان گرایی، اعتمادسازی در فرهنگ، بسط آموزه های دینی، استوارسازی سدهای تدافعی در برابر هجمه های مادی گرایان و اسلام ستیزان، جاری ساختن خون جوشنده ی حماسه و حضور علی (ع) در رگ های جامعه و افزودن یک مائده ی آسمانی دیگر به منابع فکری دردمندان دین پژوه، از اهمّ امتیازات، ...

نظارت و کنترل در مدیریت و اعمال آن در تمام سازمان ها و نظام های اداری و بویژه در سطح کارگزاران حکومتی امری ضروری است و این مقوله جدی در قرآن کریم و نهج البلاغه در همه سطوح مدیریتی مورد تأکید قرار گرفته است.مسئله نظارت حاکم بر کارگزاران حکومتی در نهج البلاغه مورد توجه قرار گرفته است و این نظارت در سیره امام علی(ع) به چند بخش تقسیم می شود: الف) نظارت مستقیم ب) نظارت غیر مستقیم ج) نظارت مخفی

در متن نهج البلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یک­بار به کاررفته است، ازاین رو می­توان آن­ها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزه­ی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ یک از این واژگان مترادف، نمی­تواند در محور همنشینی کلام، جایگزین واژه­ی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ن...