ظهور امام خمینی (ره) و اقداماتی که ایشان در تحولات سیاسی ایران و جهان با شکل گیری انقلاب اسلامی به نتیجه رسید یکی از موضوعات مهم و قابل اعتنا در نزد نویسندگان و پژوهشگران تاریخ معاصر به شمار می آید . دیدگاه های امام خمینی (ره) در مورد رژیم پهلوی که آن حکومت را به عنوان حکومتی طاغوتی قلمداد می نمود فصل نوینی را در مورد حکومتداری در ادبیات سیاسی واجتماعی وارد نمود . روش پژوهش در این پایان نامه ب...

اندرزنامه اوشنر دانا یکی از آثار کوچک ولی مهم ادبیات اندرزی به زبان پهلوی است که به لحاظ متعدد اهمیت دارد. نخست سبک بیانی این اندرزنامه است که تا حدی این امکان را فراهم می آورد تا آن را همچون پرسش هایی شفاهی مطرح کنند، پرسش هایی که تا اندازه ای شبیه چیستان های فارسی کنونی است. امری که شاید بتوان از آن نتیجه گرفت که این متن در اصل به صورت شفاهی نقل می شده است یا تدوین آن به منظور نقل اندرزها به ...

اسطوره و تاریخ را افسانه ها به هم پیوند می دهند، بخش عمده ای از مطالب مربوط به تاریخ ساسانیان در کتابهای تاریخ و کتابهای ادب ایرانیان، جنبه ی اسطوره ای دارد. منابع قبل از اسلام در زمینه تاریخ ساسانی بسیار اندک اند و شاید علت آن، از میان رفتن برخی منابع و نیز وجود سنت حفظ سینه به سینه مطالب در آن اعصار است. در منابع قبل از اسلام، مطالب واقعی و تاریخی، اندک است و مطالب عمدتاً صورت اسطوره ای دارد. ...

ساخت واژگان جدید از طریق ترکیب واژگان موجود در زبان یکی از سه شیوه ساخت واژه در زبانهای هندواروپایی و به تبع آن زبانهای ایرانی است. واژه مرکب واژه ای است که از دو یا چند جز مستقل تشکیل یافته و اجزای آن به طور مجزا در زبان بکار می روند ولی در پیوند با هم معنای جدیدی را می سازند. ترکیب از مهمترین مقولات بررسی زبانی است و در واقع مرز بین صرف و نحو می باشد. این گونه کلمات در زبان پهلوی هم مرسوم و پ...

بسیاری از واژه­هایی که در متون پهلوی به کار رفته­است، فارغ از معانی انتزاعی و نظری­شان، کارکردی عمل­گرایانه در صحنة اجتماعی ایران­ باستان داشته­اند. از مهم­ترین این واژه­ها، «فرّه» و «خویشکاری» می‌باشند که ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته و در معنای عملی خود، از کارکردی یکسان برخوردارند؛ متون پهلوی ـ با تأکید بر دینکرد ـ نشان می­دهند که این دو واژه نسبت مستقیمی با یکدیگر دارند. درواقع، خویشکاری در ...

خْرَفْسْتَران موجودات زیان‌باری مانند اژدها، مار، مور، کژدم، موش، شیر و... هستند که اهریمن آنها را بر ضد جهان نیک آفریده است. در اوستا و متون پهلوی دستورهایی درباره مبارزه با این موجودات اهریمنی و از میان بردن آنها داده شده است. تأثیر فردوسی و شاهنامه بر فرهنگ و زبان ایرانی روشن است، امّا آنچه ضروری می‌نماید، آشکار کردن این نکته است که اندیشه‌های او و نگرشش درباره‌ جانوران تا چه اندازه از این متون تأ...