در پژوهش حاضر، با تحلیل آماریِ ویژگی های واجیِ موجود در 54391 واژة فارسی، کوشیده ایم تا جنبه هایی از سازوکار نظام آوایی زبان فارسی را با زبان آمار بیان کنیم. جنبه های واجی-آماریِ موجود در واژگان (ذهنی) فارسی زبان ها، که در این تحقیق به آن پرداخته ایم، مواردی مانند الگوی تکیة واژه در زبان فارسی، هجا و تعداد هجا در واژة فارسی، واج آراییِ واژه های فارسی، بسامد طبقات طبیعی واجی در کل داده ها، بسامد طبق...

این مقاله، برآن است تا نمونه‌هایی از واژه‌های فارسی پرکاربردی را که امروزه آگاهانه یا ناآگاهانه عربی پنداشته می‌شوند و در گفتار و نوشتار بیشتر به شیوه واژگان تازی و ساختار آن زبان با آنها رفتار می‌شود بررسی، و اثبات کند که این واژه ها اگرچه به نظر عربی می‌آیند، ریشه فارسی یا غیرتازی دارند. همچنین علل و عواملی را که منجر به عربی دانستن این لغات شده، شناسایی می کند و از نظر می‌گذراند. این واژه ها...

چکیده روابط تاریخی کشورمان با جنوب شرقی آسیا دارای قدمت طولانی است که از طریق جادة ابریشم و راه دریایی (ادویه) در مسیر به هند، جنوب شرقی آسیا و چین موجب گفتگوی عمیق در مناسبات تاجرانی و فرهنگی شده است. قدمت روابط به دورة اشکانیان (250 سال ق.م ) می­رسد که آیین زرتشت به وسیلة بازرگانان ایرانی انتشار یافت. پس از اسلام، سابقة تحکیم روابط به قرن اول یا حداقل قرن سوم ه.ق می رسد که ا...

هدف: واژه نامه ها و اصطلاحنامه ها در حوزۀ مطالعات آرشیوی و در میان آرشیویست ها نقش کمتری ایفا کرده است. بدین معنا که منبع رسمی که آرشیویست ها جهت تعیین معانی دقیق واژگان مورد نظر خود در متون آرشیوی از آن بهره بگیرند به زبان فارسی وجود نداشته و شمار واژه نامه ها و اصطلاحنامه های انگلیسی زبان نیز انگشت شمار است. مقالۀ حاضر، در نظر دارد ضمن مرور کلی بر پژوهش های انجام شده در حوزۀ اصطلاحنامه ها و و...

چکیده کتاب های درسی ادبیات فارسی در نظام آموزشی ایران اسلامی جایگاهی والا و تأثیرگذار دارد؛ زیرا از آموزه های کتاب و سنّت بهره مند است و تمام قومیت های ایرانی آن را فرامی گیرند. آشنایی با کتاب و سنّت پیش نیاز فهم ادبیات فارسی است. زیرا آثار شاعران و نویسندگان ادب فارسی از قدیم تاکنون سرشار از نگرش ها، کنش ها و آموزه های اخلاق اسلامی است. در این تحقیق درس هایی که جنبه تعلیمی آن برجسته بوده است...

مقالهء حاضر، به تشریح وجه تمایز صفت در زبان روسی و فارسی می پردازد. در زبان روسی صفت بخاطر داشتن ویژگی های جنس، شمار، حالت و پایانهء صرفی، متمایز از صفت در زبان فارسی است. ابتدا در مقاله، صفت در هر دو زبان از لحاظ صرفی و سپس خصوصیات نحوی آن ها مورد بررسی قرار می گیرد. چگونگی تشخیص صفت از سایر اجزاء کلام در زبان روسی بررسی می شود. نظرات زبان شناسان مختلف در مورد صفات و انواع تقسیم بندی صفت مورد ...

این مقاله، برآن است تا نمونه‌هایی از واژه‌های فارسی پرکاربردی را که امروزه آگاهانه یا ناآگاهانه عربی پنداشته می‌شوند و در گفتار و نوشتار بیشتر به شیوه واژگان تازی و ساختار آن زبان با آنها رفتار می‌شود بررسی، و اثبات کند که این واژه ها اگرچه به نظر عربی می‌آیند، ریشه فارسی یا غیرتازی دارند. همچنین علل و عواملی را که منجر به عربی دانستن این لغات شده، شناسایی می کند و از نظر می‌گذراند. این واژه ها...

در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از «نقش نما»ها یا «نشانه های نحوی» که بیانگر نقش واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس واژۀ متمم سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که «هستۀ آغازین» است، در زبان تبری «هستۀ پایانی» است. همچنین رفتار نحویِ «را» اگرچه در فارسی امروز نشانۀ مفعولی است، د...

طبقه بندی سنگهای رسوبی ، از جمله سنگهای آواری مبحث قابل توجهی از علم رسوب شناسی و سنگ شناسی را تشکیل میدهد و بحث های زیادی را از مدتها قبل بین اهل فن برانگیخته است. این بحث هنوز هم ادامه داشته و طبیعتا باز هم ادامه خواهد داشت زیرا طبقه بندی وسیله ایست که اطلاعات و شناسائی ما را از یک سری مواد یا پدیده ها در زمان معین خلاصه و طبقه بندی کرده و باعث سهولت در یادگیری ، تفاهم و تبادلات علمی می گردد،...

فارسی دری که از زمان نخستین خاندانهای حکومتگر ایرانی به عنوان زبان رسمی ایرانیان دراین سرزمین کاربرد داشته است، در طول عمر هزار و چند صدسالة خود دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته و متناسب با هر یک از این دوره ها، تغییراتی، بویژه در محتوای واژگانی آن پدیده آمده است. این زبان که در نخستین دوره کاربرد رسمی خود از درجه ای قابل ملاحظه از خلوص واژگانی برخوردار بوده است، در تماس با اقوامی با ز...