افسانه ها یکی از شاخصه های بزرگ فرهنگی- اجتماعی هر تمدنی محسوب می شوند که براساس نیازهای فطری و ابتدایی بشر و طبق مقتضیات زمانی و مکانی باورداشت های آیینی شکل گرفته و آینه ی تمام نمای هویت و شخصیت تاریخی و فرهنگی هر قومی است. وجود مشابهت های شکلی و محتوایی میان افسانه های پراکنده در سراسر جهان ، اجتناب ناپذیر و محتمل‎ است. جغرافیای هر منطقه از عوامل موثر در شکل گیری درونمایه ی افسانه هاست اقلیم...

جنگ‌ها در طول تاریخ،  پیامدهای  خواسته و ناخواسته  بسیاری را  به‌ همراه  داشته‌اند، که تاثیر زیادی بر وضعیت ‌حال و آینده جامعه جنگ‌زده و محیط‌های پیرامونی خود به جا گذاشته است؛ که از جمله آنها می‌توان به؛ آوارگی، مهاجرت و پناهندگی انبوه جمعیت، گسترش و شیوع فرهنگ خشونت و افراطی‌گری، انهدام آثار فرهنگ و تمدنی، تهدید جدی بنیان خانواده، کاهش انسجام اجتماعی و تنزل هویت جمعی با افزایش تفاوت‏‏های قومی...

چکیده در میان متفکران مباحث تمدنی ابن خلدون و دکتر سید جواد طباطبایی با دو بیان متفاوت بر زوال تمدنی و از جمله زوال تمدن اسلامی پای می فشرند. ابن خلدون حتمیت شهرنشینی و ضرورت از دست رفتن عصبیت ناشی از مدنیت را عامل زوال تمدنی می داند و دکتر طباطبایی تهی بودن فلسفه اسلامی از معارف فلسفه یونانی و توفق دین اساطیری بر عقل یونانی و رواج  عرفان و عرفان زدگی و ترویج عربیت را از عوامل زوال اندیشه سیاسی...

پرسش اینکه ما کی هستیم متوقف بر پرسش ما کجا هستیم است. موقعیت و جایگاه سکونت انسانی در مکان امکانپذیر است. هر مکانی هویت وجودی قابل درکی دارد و این درک به عنوان مرجع و لنگرگاههای ثابت برای هویت‌های مختلف انسانی اعم از تاریخی و اجتماعی ضروری است. درک ژئوسیستمی مکان به لحاظ هستی شناختی، معنی بخش اجزاء ذاتی پدیده‌های قرار گرفته در درون آن به صورت یک کل منسجم است. به لحاظ شناخت شناسی، هویت مکانی عب...

انقلاب اسلامی ایران فراتر از یک انقلاب نسلی و مقطعی، به عنوان انقلابی پیوسته و تعالی‏یابنده با چشم‏انداز تمدنی مطالعه شود. مطالعه آینده فرهنگی_تمدنی انقلاب اسلامی، نیازمند نظریات و الگوهای مناسب آینده‌نگری می‌باشد و استفاده از نظریات و الگوهای آینده‌پژوهی مدرن، بدون توجه به ماهیت فرهنگی و تمدنی آنها، نتایج مطلوبی نخواهد داشت. بازشناخت آینده‌پژوهی مدرن بازاندیشی سیاستی به منظور تعریف بایسته‏های ...

 در پی مهاجرت پیامبر اسلام به مدینه، بخشی از جمعیت مهاجر به مدینه، از حمایت کافی برخوردار نشدند. یکی از مسائل عمده­ای که آنان با آن مواجه بودند، مسکن بود. در آغاز کمک­هایی که مردم بومی مدینه به مهاجران می­کردند، نسبتا کافی بود ولی با افزایش شمار مهاجران نیاز به چاره اندیشی وجود داشت. پیامبر پس از ساخت مسجد نبوی در سال دوم هجری، آنان را در مسجد، در قسمتی که صفه نامیده شد­ اسکان داد. همچنین ساکنا...

ایرانیان مسلمان با پی‌‌‌‌ریزی تمدن ایرانی-اسلامی و انتقال آن به شبه‌‌قاره هند نقش مؤثری در پیشرفت‌‌های تمدنی ایفا کردند. نخبگان ایرانی که با توجه به عوامل دافعۀ‌‌‌‌ موجود در ایران و عوامل جاذبه‌‌آفرین در هندوستان به دربار گورکانیان مهاجرت کردند؛ به‌‌دلیل شایستگی‌‌‌‌های فراوان خود توانستند منشأ خدمات مؤثری در حوزه‌‌های مختلف تمدنی شوند. یکی از این نخبگان، امیر فتح‌‌الله شیرازی است که با درایت و ...

در حوزه بحث چالش بین سنت و مدرنیته، بیشتر مطالعات، پیرامون تاریخ روشنفکری و اندیشه نوسازی بوده است و کمتر به ابعاد فرهنگ مدرنیته پرداخته شده است. گیدنز از جمله نظریه پردازانی است که بر جنبه های فرهنگی و اجتماعی مدرنیته تأکید بیشتری می کند. گیدنز مدرنیته را محصول بر هم خوردن نظم سنتی فضا و زمان می داند. حوزه فرهنگی و تمدنی ایران که مرزهای آن بسی از مرزهای واحد سیاسی کشور – ملت ایران کنونی فراتر ...