متون ادبی از دیرباز مهم­ترین جلوه­ گاه لغات و اصطلاحات محلی و ضرب­ المثل­ها، آداب و رسوم، باورها و عقاید منطقه ­ای بوده­ اند؛ از این رو نقد و بررسی عناصر بومی و اقلیمی در آثار ادبی، نقش بسزایی در جهت ماندگاری و انتقال این مفاهیم به آیندگان دارد. اگرچه کاربرد عناصر بومی در متون ادبی ایران، قدمتی دیرینه دارد اما اصطلاح "ادبیات بومی و اقلیمی" از اواخر قرن نوزدهم وارد ادبیات شده و از نظر مردم­ شناس...

این مقاله می‌کوشد ارتباط طنز با روایت را در سه حوزه موقعیت روایی، پیرنگ و نحو روایی، در داستان «طبل»، از مجموعه قصه‌های مجید، نوشته هوشنگ مرادی کرمانی، بررسی نماید. این موضوع ازآن‌جهت اهمیت دارد که طنز از ویژگی‌های مهم ادبیات کودک و جزو سبک نوشتاری هوشنگ مرادی کرمانی است؛ به همین دلیل، کاربرد طنز نیز در داستان «طبل» ویژگی فرعی تلقی نمی‌شود، بلکه در تمامی جنبه‌های روایت خود را نشان می‌دهد؛ تا جا...

پدیدارشناسی نام فارسی مکتبی فلسفی است که ادموند هوسرل(1859- 1938) مبانی نظری، مولفه ها و الزامات آن را تعریف و تنظیم کرده و فنومنولوژی(phenomenology) نامیده است، امّا به-طور عام رویکردی است که کیفیت و تجلیات پدیده ها و در نتیجه تعریف آن ها را به صورت شهودی و اصیل پیجویی می کند. رویکرد پدیدارشناختی به عنوان شیوه ای شناختی و کاشفانه و ارائه تعریفی متفاوت و خلاقانه از پدیده ها از روزگاران کهن وجود ...

در ادبیات و سینما، تصویر مولفه ای بنیادین است که کارکردهای ویژه خود را دارد. سینما به علت جذابیت، انتقال سریع و تقریبا" نو بودن از هنرهایی است که بیشتر با ادبیات ارتباط دارد و بیشترین تأثیرات را نیز از آن پذیرفته است. میزان فیلم هایی که از ادبیات اقتباس شده، بسیار گسترده است. سینما با تکیه بر قابلیت ها و پایه¬های فنی اش توانسته یک تعامل دوسویه و موثر را با ادبیات پیدا کند. اقتباس از ادبیات و ان...

در ادبیات فارسی، شاعران و نویسندگان، کمابیش به دانش جغرافی و شناخت اقالیم، کشورها، شهرها، کوه¬ها، رودها و... توجّه خاصی داشته¬اند و با این عناصر، مضامین و تصاویر شعری آفریده¬اند. اَعلام جغرافیایی که به دو بخش عَلَم عام و عَلَم خاص تقسیم می¬شوند، در شعر معاصر نیز بازتاب قابل توجّهی دارد. این پژوهش به روش کتابخانه¬ای و إسنادی انجام گرفته¬ و در شش فصل تدوین شده است. در این پژوهش اَعلام جغرافیایی در غزلِ چه...

غزل مولانا در پهنه ی ادب فارسی به دلیل شیوه ی بیان متفاوت از جایگاهی ویژه برخوردار است. سبک و سیاق مولانا در نحوه ی بیان حالات درونی خویش در قالب غزل، چه از جهت صورت و زبان و چه از نظر معنا، هرچند با ساختار شکنی و هنجار گریزی همراه بوده، بدون تردید به غزلیات او تشخّص و اصالت داده است. ابداع و ابتکار در صورت و زبان غزل، اصالت مضمون، تازگی درون مایه و غنای موسیقایی، از ویژگی های برجسته ی غزل های م...

دانش فولکلور از شاخه های علم مردم شناسی محسوب می شود که ترسیم گر بسیاری از جنبه های فرهنگ مردمی و از منابع باارزش پژوهشی در راستای شناخت افکار ، نحوه خود شناسی و جهان بینی افراد اجتماع و زمینه های فرهنگی و زیر ساخت های اجتماعی و سیاسی و ... هر جامعه و دوره ای است. هوشنگ مرادی کرمانی از نویسندگان معاصر در زمینه ی ادبیات کودکان و نوجوانان از وجوه گوناگون مضامین فولکلوریک در خلق داستان های خود بهر...

امیر هوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعری چیره ­دست و توانا و از درخشان ترین چهره های غزل سرای معاصر است. او در هر دو شیوه شعر سنّتی و شعر نیمایی طبع­آزمایی کرده است؛ بنابراین طبیعی است که غزل­سرایی او از تبحّرش در زمینۀ سرودن شعر نیمایی متأثّر شود تا جایی که در شمار یکی از بهترین سرایندگان غزل نو قرار گیرد. از سوی دیگر غزل چه سنّتی باشد چه نو، یکی از انواع شعر است و  می­توان آن را در پنج حوزۀ عاطفه، زبان، ت...

در ادبیات معاصر ایران تنها چند نویسنده هستند که آثارشان می تواند، در پهنه ی ادبیات جهان جلوه داشته باشد. هوشنگ گلشیری یکی از این نویسندگان انگشت شمار است که آثار او به بسیاری از زبان ها ترجمه شده است. وی را پس از صادق هدایت، تأثیرگذارترین داستان نویس ایرانی دانسته اند. گلشیری پایه گذار بسیاری از تکنیک های نو در داستان نویسی مدرن بود. او توانست در داستان هایش با ارائه ی تکنیک های مختلف چه از نظر...

در این پژوهش برپایۀ نظریۀ روانکاوی ژاک لکان، روانکاو پساساختارگرای فرانسوی، رمان شازده احتجاب هوشنگ گلشیری تحلیل و بررسی می شود. پس از طرح مباحثی نظری دربارۀ چند اصطلاح رایج در نظریۀ لکان (حیث واقع، ساحت خیالی، ساحت نمادین، نام پدر و نگاه خیره، در خوانشی نقادانه از شازده احتجاب گلشیری چگونگی کارکرد این مفاهیم سنجیده خواهد شد. نگارندگان این پژوهش کوشیده اند به دو پرسش اساسی پاسخ دهند: رمان شازده...