اصولاًشهرنشینینقشاساسیدرخطمشیتوسعه­یجغرافیاییجمعیتورشدشهریدارد،ازاین­رودردهه­هایاخیردرایرانرشدوگسترششهرهابهصورتیکمسألهدرآمدهولزومتوجهبهمسایلشهریبهویژهمسایلکالبدیآن،درقالبیکچارچوبعلمیاهمیتیافتهوضرورتویژهپیداکردهاست. دراینپژوهشبررسینقشپارامترهایجغرافیاییبرتوسعهفیزیکیشهرصوفیانونیزعواملمؤثربرآنموردبررسیوتحلیلقرارگرفتهاست. درتحقیقحاضر،ازروشترکیبیاستفادهشدهاست،بهنحوی­کهبرایجمعآوریداده­ها،ازروشتوصیفیوب...

نقش شهرهای میانه­اندام در توسعه یکپارچه ناحیه­ای چشمگیر است. این شهرها به عنوان مراکز ارایه خدمات به نقاط سکونتگاهی کوچک­تر و مراکز توزیع کالاها و خدمات­، نقش مهمی در روندهای اقتصادی بازی می­کنند. هدف از این مقاله، بررسی نقش و کارکرد شهرهای میانی در نظام شهری و توسعه منطقه­ای استان آذریجان­شرقی است. روش تحقیق از نوع «توصیفی و تحلیلی» است که در آن از مدل­های کمی و نرم افزار رایانه­ای excel استفا...

پیوندهای روستایی- شهری در واقع به واسطه مجموعه­ای از جریان­ها مشخص می­گردد. این­گونه جریان­ها از جمله عبارتند از جریان افراد، فناوری، سرمایه، منابع و داده­ها. توجه به شهرهای کوچک و روستاشهرها در برنامه­ریزی­های توسعه از دهه1970م. مورد توجه قرار گرفت. در این پژوهش، علاوه بر تبیین جایگاه روستا-شهرها در نظام سلسله مراتبی به ذکر توان­ها و محدودیت­های موجود در سطح دهستان و روستاشهر پرداخته و جنبه­ها...

مکان، بخشی از فضای جغرافیایی و درواقع، بستر شکل گیری روابط اجتماعی است. هر مکان با توجه به ویژگی ها، کارکردها و تاریخچه آن، دارای هویتی خاص و منحصربه فرد است؛ دراین میان برخی مکان­ها به دلیل ویژگی­های خاصی که دارند یا سابقه و تحولات ویژه­ای که در آنها اتفاق افتاده است، هویتی نمادین پیدامی­کنند و این هویت و جلوه نمادین آنچنان در ذهن و خاطره مردم ماندگار می­شود که به راحتی از نسلی به نسل دیگر منت...

بنابر آمارهای بین المللی از اوایل هزاره ی جدید، نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی می کنند. این توسعه ی شتابان شهرنشینی، دولت ها را برای اداره ی شهرها با چالش های تازه ای روبه رو کرده، به طوری که امروزه مدیریت عقلائی و کارآمد بر شهرها از مهم ترین مسائل کشورهای جهان شده است. در ایران نیز وضعیت دور از این امر نیست، به طوری که ساختار دولت در ایران، زمین هساز تسلط گسترده ی آن بر تمامی عرص ههای ح...

استان سیستان و بلوچستان در جنوبشرق ایران قرار دارد. این ناحیه پائین‎ترین سطح توسعه را بین استان‎های کشور چه قبل از انقلاب اسلامی و یا بعد از آن دارا بوده است. در سال 1365 تعداد شانزده مرکز شهری در استان وجود داشت. در سال 1379 تعداد مراکز شهری به سی شهر افزایش یافت. ایجاد مراکز شهری و نقش آنها در توسعة ناحیه‎ای اغلب موضوع پرسش‎های متعدّدی بوده است. به منظور درک مسئلة فوق، این مقاله نقش شهرها را...

در اواخر قرن بیستم، راه حل های متفاوت و گاه متناقضی برای توسعه ی شهرها مطرح شد، بهره گیری از این راه حل ها ضمن آنکه باعث رشد پراکنده ی شهرها در اراضی و محیط زیست اطرافشان شد، زمینه ی بازماندن نواحی مرکزی شهرها از جریان توسعه را نیز فراهم آورد، اما با مطرح شدن رویکردهای جدید توسعه ی شهری نظیر بازآفرینی، نگرش توسعه ی درونی و استفاده از امکانات موجود در دستور کار قرار گرفت. مقاله ی حاضر با هدف بهب...

بخشی از اسواران به عنوان جنگجویان سواره نظام ویژۀ ارتش ساسانی در آستانۀ فتوح به مسلمانان پیوستند و ضمن ادامۀ فعالیت نظامی و نقش در گسترش فتوحات اسلامی، پس از استقرار در شهرهای تازه تأسیس بصره و کوفه در فعالیت های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این شهرها سهمی عمده داشتند. آنها پس از روی کار آمدن امویان، ضمن شرکت در جنبش های ضد اموی به فعالیت فکری علیه جریان جبرگرایی که از سوی امویان تبلیغ می شد روی آور...