دوفصلنامه ی پژوهش های قرآنی در ادبیات، دانشگاه لرستان سال دوم، شماره ی اول، پیاپی سوم، بهار و تابستان 1394 هـ. ش/2015م صفحات  19- 39 بینامتنیت قرآنی در اسلوب، واژگان و موسیقی کتاب «الایام» طه حسین علی سلیمی[1] پژمان ظفری[2] چکیده طه حسین نویسنده معاصر مصری، در احیای نثر عربی قدیم و پیوند دادن آن با ادب معاصر عربی نقشی برجسته ایفا نموده است. آگاهی گسترده او از میراث قدیم و به ویژه حفظ قرآن کریم ...

تاریخ ادبیّات عبارت است از داستان تطوّر و تحوّل ادبیّات در گذر زمان و وظیفه اصلی آن تعیین لحظه های تغییر ادبیّات است. برای سهولت در فهم تاریخ ادبیّات، نیازمند تقسیم بندی آن هستیم که این تقسیم بندی باید تابع اصول و موازینی خاص باشد. تاریخ ادبیّات عربی نیز از این قاعده مستثنی نیست. این پژوهش به نقد و بررسی تقسیم بندی تاریخ ادبیّات عربی و نامگذاری دوره های آن از ابتدا تا آغاز دوره نهضت عربی می پردازد. بنا...

این مقاله کاوشی در شعر معاصر عربی از دیدگاه نقد ادبی است . د رمقدمه نگارنده به معرفی شعر بر مبنای تاریخی‘فلسفی‘ادبی پرداخته و تصویری کلی از عشر معاصر عربی ترسیم نموده و سپس به بررسی مفهوم و هدف شعر از دید ناقدان بزرگ معاصر عرب وارد گردیده و مجملی از آراء آنان را ذکر نموده است. بخش بعدی مقاله به موسیقی شعر‘ انواع گوناگون شعر از نظر وزن و قافیه و بیان آراء ناقدان معاصر در خصوص موسیقی شعر و اهمیت ...

هر متنی با دیگر متون در تعامل است و در حقیقت هر متنی ترکیبی از متون گوناگون می باشد؛این سخن پایه و اساس نظریه ای گردید که ژولیا کریستوا ناقد فرانسوی در دهه ی 60 قرن 20 میلادی آن را"intertextuality "یا التناص و به زبان فارسی بینامتنیت نامید. بینامتنیت با در نوردیدن مرزهای بین متون مختلف با نگرشی جدید ضمن توجه و اهتمام به نقش خواننده در خوانش متون بر اقتدار بی چون و چرا و یکه تازی متون خط بطلان ک...

جابری، برای ریشه یابی علل عقب ماندگی دنیای عرب، گفتمان های دینی و اجزای معرفتی آن ها را بررسی و نقد و نقطة آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی ـ اسلامی را، در عصر تدوین، جست وجو می کند؛ عصری که اندیشه های اسلامی با محوریت متن قرآنی، در قالب دستگاه های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی)، شکل گرفتند. در نظر جابری، نظام های معرفتی درون زا، که بر بال معق...

ادبیات به دلیل ماهیت و حوزه گسترده اش، با سایر رشته های علوم انسانی اشتراک و تناسب موضوعی دارد. از این رو، قابلیت انجام پژوهش های بین رشته­ای در آن امکان پذیر است. در این میان رابطه ادبیات و علم روان شناسی از اهمیت و عمق زیادی برخوردار است؛ بگونه­ای که نقد و تحلیل اثر ادبی از منظر روانشناسی برای شناخت شخصیت صاحب اثر، یکی از برجسته­ترین روش­های نقدی است. اشعار شاعران یکی از آثار ادبی است که بازت...

کرامات صوفیه از جمله موضوعاتی است که جای بحث بسیار دارد و طبعا اولین قدم در این راه ، تقسیم بندی این کرامات است . در این مقاله ، دو تقسیم بندی قدیم از این کرامات ، معرفی و تلخیص شده اند ؛ اولین تقسیم بندی از سبکی ، حالتی عینی و دارای مصداق است ، ولی تقسیم بندی دوم ، از ابن عربی ، اصولا ذهنی است .

اعراب جاهلی نسبت به آفرینش های ادبی روزگار خود، بی تفاوت نبوده اند و آنچه امروزه نقد ادبی نامیده می شود، ریشه در فرهنگ دوره ی جاهلی دارد. مهم ترین بازارهای فرهنگی آن دوره مانند بازار عکاظ، عرصه ی نقد آثار ادبی بوده است. از آن زمان تا کنون، آثار و مکاتب نقدی معروفی ایجاد شده اند. ابن سلام و کتاب طبقات شعراء، جاحظ و کتاب « البیان و التبیین»، ابن قتیبه و کتاب « الشعر و الشعراء»، ابن معتز و کتاب « ...

جابری، برای ریشه‌یابی علل عقب‌ماندگی دنیای عرب، گفتمان‌های دینی و اجزای معرفتی آن‌ها را بررسی و نقد و نقطة آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی ـ اسلامی را، در عصر تدوین، جست‌وجو می‌کند؛ عصری که اندیشه‌های اسلامی با محوریت متن قرآنی، در قالب دستگاه‌های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام‌های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی)، شکل گرفتند. در نظر جابری، نظام‌های معرفتی درون‌زا، که بر بال معق...