با روی کار آمدن شاه عباس صفوی و مهاجرت گسترده ی عالمان شیعه از لبنان (جبل عامل و بقاع) و بحرین به ایران نهضت ادبی زبان عربی در کشور احیا شد که پیشگامان آن همین مهاجران تازه وارد بودند. رکن دیگر این نهضت ایرانیانی بودند که زبان عربی را از این فقیهان فراگرفتند. از جمله ی این افراد میرداماد فیلسوف و فقیه معروف است. او علاوه بر آثار فلسفی، اشعاری به فارسی و عربی از خود بر جای گذاشته است. وی با آنکه...

لطایف نفیسیه کتابی در مناقب اویس­بن­عامر مرادی، ملقب به اویس قرنی، اثر احمد بن­ محمود اویسی، از جمله متون صوفیانه در قرن دوازدهم هجری قمری است که به نثری بینابین نگارش یافته و علاوه بر شرح حال، مدح و مناقب اویس قرنی، به سبب سادگی و ایجاز، مباحث عرفانی عمیقی را در خود گنجانده است. مؤلف این اثر را، در ۱۱۵۶ق، به نثر آمیخته به نظم در یک دیباچه، ۲5 لطیفه و یک خاتمه تدوین کرده است. تاریخ تألیف آن را ...

ترجمه ادبی نوعی از ترجمه است که ظرافت های آن در شناخت استعاره، ایجاز، کنایه و نیز معانی اصطلاحات، امثال و ...، ترجمه آن را در مقایسه با دیگر ترجمه ها دشوارتر و پیچیده تر کرده است. در این پایان نامه به ترجمه کتاب«ترجمه ادبی؛ اشکالات و لغزش ها» اثر دکتر یوسف بکار پرداخته شده است. نویسنده در این کتاب ابتدا به موضوع ترجمه ادبی و مشکلات آن از دیدگاه چند تن از ادیبان مشهور در زمینه ترجمه و ادبیات جه...

یکی از شاخص­های شعر معاصر عربی، بازتاب میراث ادبی در آن است که در این میان، اسطوره­های کهن جایگاه قابل‌توجهی را به خود اختصاص داده است؛ به‌گونه‌ای که شاعران در دفترهای شعری خود برای بیان خواسته­ها و دل­مشغولی­های سیاسی - اجتماعی و با هدف اصالت­بخشی به اثر ادبی خویش و خروج از غنائی­گری از آن یاری جسته­اند. پژوهش حاضر می­کوشد با روش توصیفی- تحلیلی چگونگی حضور شخصیت­ اسطوره­ای اُدیپ و شیوه­های فراخ...

بررسی همسانی‌ها و تفاوت‌های ادبیات عربی و فارسی، هم‌چنین تأثیرپذیری این دو ادبیات از یکدیگر همواره دستمایه‌ی بسیاری از پژوهش‌های حوزه‌ی ادبیات تطبیقی بوده است. از آنجا که در دهه‌های اخیر ارتباط این دو ادبیات کاهش چشمگیری یافته است، به نظر می‌رسد توجه به اشتراکات فرهنگی این دو، از یک سو، و نیز تأثیری که از غرب به عنوان خاستگاه نقد ادبی نوین گرفته‌اند، از سوی دیگر، زمینه را برای بررسی نمونه‌های...

احسان عبّاس‏ و عبدالحسین زرّین‏کوب از جمله پژوهشگران برجسته­ای هستند که در عرصه تعامل با فرهنگ و ادبیات غرب به مانند عرصه نقد ادبی معاصر عربی و ایرانی، با استفاده از روش آزمون و خطا به تحقیق و بررسی در این حوزه پرداخته­اند. آنها همه تأثیر و تأثّرهایی را که در طول تاریخ و در طی ادوار مختلف، از یونان قدیم تا به امروز، بین دو ادب شرق و غرب صورت گرفته، مورد بررسی و نقد قرار داد و به این نتیجه رسیده­ان...

هدف ما در این مقاله ترسیم نقش مهم منابع عربی در شرح و تفسیر متون ادب فارسی و تبیین مبانی فرهنگ ایرانی است زیرا بسیاری حقایق مربوط به فرهنگ و ادب ایران زمین در لایه های ستبر متون عربی مدفون شده و محققان ما توجه کم تر بدان دارند. این در حالی است که در شرح متون ادب فارسی، استناد به متون عربی به گونه ای صورت می گیرد که نه تنها نقشی در تبیین سرچشمه های فکری ایرانیان ندارد بلکه موجب کج فهمی و تفسیر ن...

سرزمین های عربی در دوره­ی ­انحطاط، زیر سلطه­ی حاکمان تاتاری و ترک بوده و ویژگی بارز این حکومت­ها در ستم و بیداد،آزار و اذیت، دسیسه و آشوب خلاصه می شده است. جامعه درچنین اوضاعی، پیوستگی و استواری خود را از دست داده بود و هر لحظه رو به فروپاشی پیش می رفته است. افزون بر این، عصبیّت های قومی و رقابت های سیاسی - دینی بار دیگر اوج گرفته بود و نوشته­های ادیبان، رو به سستی نهاده و سروده های شاعران سست و...