تحلیل مبانی مشروعیت و نامشروعیت نهاد سلطنت از دیدگاه علمای عصر صفوی[1] حسین آبادیان[2] محمد بی‌طرفان[3] چکیده پیدایی حکومت صفوی به پشتوانه تشیع اثناعشری، زمینه‌هایی برای گسترش و رسمی شدن این مذهب در ایران فراهم آورد. دیدگاه علمای شیعه درباره حکومت در دوره غیبت در این دوره بسیار مهم بود؛ یعنی بحث مشروعیت سیاسی و دینی شاهان صفوی از مسائل کانونی اندیشه‌های علمای شیعه به شمار می‌رفت؛ چنان‌که به اع...

علل تعاملات سلاطین صفوی با علمای شیعه و نتایج آن جمشید نوروزی[1] شهرام رمضانی[2] چکیده تأسیس حکومت صفویه و برخی اقدامات آن مانند اعلام تشیع اثناعشری به عنوان آیین رسمی ایران و رویارویی با حکام سنی‌مذهب همسایه، شماری از فقها و علمای شیعه امامیه را بر آن داشت که به تفکر و بحث درباره مشروعیتِ سیاسیِ این حکومت و جوازِ همکاری یا عدم همراهی با آن بپردازند. در دوران صفویه، پاره‌ای همکاری و همگرایی متقابل...

سلسله­های پادشاهی ایران از گذشته­های دور با گرجی­ها مناسبات ویژه­­­­­ای داشته­اند. جایگاه سرزمین گرجی­ها، این مردم را در مرکز توجه دو قدرت بزرگ جهان باستان؛ شاهنشاهی ایران و امپراتوری روم قرار داده بود. پس از سرنگونی شاهنشاهی ساسانی و تشکیل حکومت اسلامی، رقابت ایران با روم برسر گرجستان به پایان رسید. پادشاهان صفوی، برای به دست آوردن غنایم و به ویژه زنان و دختران و پسران (غلامان و کنیزان ) گرجی ...

رساله حاضر به بررسی روابط مذهبی-سیاسی خاندان صفوی با حاکمان وقت ایران و آناطولی می پردازد. در این رساله سعی شده است با شرح وقایع زندگانی هر یک از مرشدان هشت گانه صفوی قبل از تشکیل حکومت، چگونگی ارتباط شان با امرا و سلاطین ایران و آسیای صغیر مشخص گردد. در این بررسی دو بعد مذهبی و سیاسی مناسبات شیوخ صفوی با صاحبان قدرت و بالعکس به تصویر کشیده شده است. خاندان صفوی با دارا بودن دو امتیاز برجسته، ی...

اجازه، به عنوان یکی از طرق تحمل حدیث و حفظ احادیث از تحریف، به مرور در جهت تضمین درستی آثار علمی، به دیگر علوم نیز سرایت کرد و از ضروریات نظام آموزش اسلامی قرار گرفت و کارکردهای مختلفی یافت. اما پرسش این است که در عصر صفوی با رسمیت یافتن مذهب تشیع، اجازه­ نامه­ ها چه روندی را طی کردند و چه کارکردی داشتند؟ این نوشتار، تلاش می­کند با استفاده از اجازه­ نامه­ های عصر صفوی، به ویژه آن‌چه در جلد آخر<...

فدائیان اسلام را می‌توان به عنوان یکی از اولین گروه‌هایی ذکر کرد که بر اساس آرمان‌های دینی و اسلامی علیه حکومت پهلوی، در ایران تشکیل شد. عواملی چند از جمله استبداد داخلی، نفوذ گسترده غرب و باورهای دینی بر مواضع این گروه نقش داشتند. از همین رو، نواب صفوی به عنوان مبلغ دینی و رهبر این گروه، تلاش کرد ضمن الهام از تعالیم اسلام، به وسیله گروه خود و حمایت عده‌ای از روحانیون، به ترور برخی شخصیت‌های دا...

تشکیل حکومت صفویه در ایران، به دلیل تأثیر تعیین کننده اش بر سرنوشت ایران، سرزمین های اسلامی و معادلات جهانی، مهم ترین واقعه ای بود که در سال های آغازین قرن دهم هجری در تاریخ جهان رخ نمود. بیش از آنکه شاه اسماعیل صفوی در سال 907 هجری قمری تاج شاهی بر سر نهد و مذهب اثنی عشری را مذهب رسمی ایران اعلام کند، سرزمین ایران عرصه کشمکش های متوالی مدعیان قدرت بود. در طول قرن هایی که از یورش مغول می گذشت، ...