قاعده فقهی الزام هم چون سایر قواعد فقهی در نظام حقوقی ایران تأثیر گذاشته است و قانونگذار برمبنای این قاعده در بحث احوال شخصیه فتوای علمای سایر مذاهب اسلامی و ادیان آسمانی راپذیرفته است. قاعده فقهی الزام از بهترین قواعد نظم دهنده میباشد که شارع مقدس آن را به جهتراحتی و تخفیف امت اسلامی تقریر نموده است و بر طبق روایات در فقه شیعه مجرای حضور فتاوایسایر ادیان، بیشتر از موارد ذکر شده در قانون اساسی ...

موضوع پایان نامه نحوهء اجرای احکام حدود می باشد. هدف از انتخاب این موضوع جهت پایان نامه به دو علت بوده است . اول آنکه نحوهء اجرای حدود بطور مختصر در قوانین و آئین نامه ها آمده است و در خصوص نحوهء برخی از حدود نیز هیچگونه اشاره ای در این مقررات نگردیده است . حال آن که در این گونه موارد به استناد اصل 167 قانون اساسی و نیز مادهء 29 قانون تشکیل دادگاههای کیفری یک و دو و شعب دیوان عالی کشور، قضات مک...

شریعت انسان ساز و تکامل آفرین اسلام، کامل ترین و جامع ترین دین آسمانی است که در قالب «مدیریت اسلامی- فقهی» به اداره ی جامعه می پردازد و نیاز های اساسی بشر را پاسخ می گوید. در همین راستا، پردازش های تحلیل گرایانه حرکت علمی و نهضت فقهی اسلام، به خاطر جامعیت و قابلیت آن در پاسخ گویی به نیازهای افراد و وجوب ایجاد نظام مدیریت فقهی در زندگی بشر، از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. با توجه به مطالعات گستر...

طبق اصلی پذیرفته شده در همۀ نظام های حقوقی مدرن، قوانین مصوّب متاخر نمی توانند در اعمال گذشته تاثیر داشته باشند؛ یعنی نمی توان افرادی را که پیش از تصویب قانون، رفتاری انجام داده اند، به استناد قانونی که پس از آن وضع شده مجرم دانست. حقوقدانان کیفری از این اصل با عنوان «اصل عدم عطف قوانین کیفری به ما سبق» یاد می کنند. این اصل در حقوق اسلام نیز در ضمن آیات و روایات متعدد، و در قالب قواعدی چون قاعده...

در پاسخ به نیازهای پس از تشکیل حکومت اسلامی، برای استخراج احکام حقوق عمومی از فقه، ضمن تاکید بر سنت نبوی(ص) باید تحولات محتوایی مباحث در کتاب های فقهی را شناسایی و مباحثی را که نیازمند نظریه پردازی هستند، پیش روی صاحب نظران قرار داد. ورود جدی به این عرصه مستلزم اطلاع از نحوه استناد به ادله اربعه فقهی و مطالعه تطبیقی آرای فقهای بزرگ است. در این میان اعتبار «اجماع» باید مورد عنایت خاص قرار گیرد ...

اسلام به اقتضای جامعیت خود پاسخ گوی نیازهای بشر در همه ابعاد زندگی است و یکی از این ابعاد زندگی را مشکلات اقتصادی تشکیل می دهد، و با توجه به اینکه اقتصاددانان محدودیت منابع طبیعی و نامحدود بودن نیازهای بشر را مشکل اصلی اقتصاد در اداره زندگی انسان می دانند، این پرسش مطرح است که آیا در منابع فقه و آموزه های دینی در این خصوص راه حل هایی وجود دارد یا نه؟ در این مقاله ضمن اشاره به شرایط اقتصادی پیش...

ابواب اقتصادی و معاملات در اسلام، ماهیت امضایی دارند. اندیشه‌وران اقتصادی متناسب با نیازهای جامعه به طراحی ابزارها و شیوه‌های معاملاتی اقدام می‌کنند و فقیهان مالی در چارچوب اصول و قواعد شریعت، آنها را بررسی و گزینش می‌کنند. چالشی که در بررسی مسائل فقه اقتصادی وجود دارد، بین‌رشته‌ای‌بودن و نبود روش پژوهش معتبر دراین‌باره است؛ از یک‌سو اندیشه‌وران اقتصادی در طراحی ابزارهای مالی تسلط کافی بر بُعدها...

 تبیین نگرش حقوق اسلام دربارة جایگاه زن در جامعه و حقوق وی نه‌تنها موجب استواری خانواده و تأثیر آن به‌عنوان عنصر کلیدی در شکل‌گیری بنیان‌های اجتماعی است بلکه زمینه رفع چالش‌هایی چون خشونت علیه زنان خواهد بود. نباید ازنظر دور داشت که در جهت رسیدن به ساختار متقن و استوار از نظام خانواده، مطالعات مختلفی حول محور مباحث مرتبط با حقوق زنان و خانواده شکل‌گرفته است که هر ی...

انسان تنها موجودی است که خداوند برای وی حق و تکلیف قرار داده است و تمامی مخلوقات دارای احترام و حقوقی می باشند؛ که انسان موظف است حقوق آن ها را رعایت نماید. و مجاز نیست هر نوع استفاده و بهره وری از آن ها داشته باشد. امروزه حقوق حیوانات و حفظ گونه‏های مختلف آن ها، از جمله مسائلی است که در سراسر جهان از جانب دولت‏ها و سازمان‏ها و عموم کسانی که به امور زیست محیطی و حمایت از حیوانات علاقمند می‏باش...