امروزه در بیشتر نظام های حقوقی، اجرا نشدن تعهد قراردادی می تواند ازجمله به فسخ آن از سوی متعهدله بینجامد. بااین حال، باید دانست همیشه وضع به همین منوال نبوده و بررسی ها نشان داده است که نظام های حقوقی اروپایی از وضعیت نبود حق فسخ عام الشمول، سرانجام به حق فسخ عام و مبتنی بر ارادۀ یک سویۀ متعهدله رسیده اند. قانون گذار ایرانی می تواند با الهام از روند تحول اندیشه های حقوقی دراین خصوص، نسبت به وضع...

در این رساله سعی شده تا شبهات مربوط به مساله ی امامت تا آنجا که مربوط به حوزه موضوع پایان نامه بوده (شبهات فخررازی در این موضوع) بررسی و پاسخ داده شود. شبهاتی را که در این نوشتار مطرح و پاسخ داده شده می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد. 1- شبهات مربوط به امامت عامه، که شبهات مربوط به وجوب نصب امام بر خداوند و عصمت امام بررسی و پاسخ داده شده است. 2- شبهات مربوط به امامت خاصه، در این بخش شبهات مربوط...

هرگاه به منظور حفظ سلامت عمومی کشتی و کالاها و نجات آنها از مخاطره مشترک دریایی، تفدیه یا هزینه ای فوق العاده، بطور متعارف انجام یا تحمل شود، صاحبان منافع نجات یافته، ملزمند با پرداخت سهمیه ای متناسب، در جبران خسارت زیاندیده مشارکت کنند. منبع اصلی قواعد خسارت مشترک، عرف ها و مقررات دریایی قدیمی است که با گذشت زمان، دچار تحولاتی شده و تدریجاً وارد قوانین دریایی ملی شده اند. به دلیل پاره ای اختلاف...

ابوالقاسم فنایی در طرح اصلاح‌گرایانه خود، ظنون عقلی را حجّت می‌داند و مبتنی بر این نکته، به نقد اجتهاد متداول در حوزه‌های علمیه می‌پردازد. هدف مقاله‌ حاضر، نقد دیدگاه او به روش تحلیلی است. ادعای ما این است که مقام معرفت متفاوت از مقام داوری است؛ مقام معرفت، بی‌شمار ارزشی، بی‌آستانه و قانون‌ناپذیر است؛ حال‌آنکه مقام داوری دوارزشی، آستانه‌مند و قانون‌پذیر است. در مقام داوری چه‌بسا جنبه‌های غیر‌معر...

یکی از ملاک‌هایی که می‌توان با آن عادلانه‌بودن یا‌نبودن قضاوت را سنجید، شرایط عینی حاکم بر محاکمه است. بر این اساس، ترافع باید به گونه‌ای صورت گیرد که احتمال جانبداری دادرس از یکی از طرفین را به حداقل برساند. از لوازم این امر می‌توان به لزوم تساوی طرفین در جایگاه و توجه دادرس به آنان اشاره کرد. با وجود آنکه این ویژگی دادرسی، جایگاه پُررنگی در نصوص دینی و به تبع آن ادبیات فقهی ناظر بر مباحث دادرس...

مقاصدشریعت در اصول فقه امامیه به مثابه ابزاری برای استنباط احکام شرعی، نقش نظارتی بر تفسیر نصوص را بر عهده دارد؛ هم چنان که در عرصه های تزاحم نیز زمین? شناخت معیار اهم را فراهم می آورد. به کارگیری مقاصد در سراسر فقه از جمله فقه سیاسی، موجب دقت فزون تر در فرایند استنباط می گردد. از مهم ترین منابع شناخت مقاصد فقه سیاسی، کلمات و سیر? امیرمومنان(ع) به ویژه کتاب نهج البلاغه است که به سبب دقت گردآورن...

رسالۀ اَضحویّۀ ابن‌سینا در‌بر‌دارندۀ دیدگاه هرمنوتیکیِ خاصّی در باب گزاره‌های اعتقادی قرآن و روایات است. وی در این رسالهآورده است که این گزاره‌ها را عموماً باید به معنای حقیقی گرفت نه به معنای مَجازی، امّا ظاهر این گزاره‌ها برای رسیدن به اعتقادات واقعی برای خواصّ حجّت نیست، زیرا دست شرع از آشکار ساختن حقایق اعتقادی برای عموم بسته است. این مقاله به گزارش، تحلیل و نقد این دیدگاه که به یک معنا چالشی بزرگ د...

إنّ أحد الأهداف الرئیسیة لنقد النصوص القدیمة التی تعتبر أساسًا فی دراسات النصوص القدیمة الموجودة بین الأدیان و المذاهب هو العثور على المؤلف وصاحب النص. ویعتبر "نهج البلاغة" الکتاب الذی طالما کانت هویته التاریخیة مصدر النقد الشیعی والسنی. یتطرق هذا البحث إلى النقد المنهجی لهذا النص. نظرًا لخصائصه الممیزة، فإن منهج نقد نص "نهج البلاغة" یمکن تحقیقه على ثلاث مراحل: نقد الصیاغة والروایة، نقد الموارد وا...

بیان مسئله: مسجد نصیرالملک شیراز، که در منابع مکتوب معماری، مسجدی متمایز توصیف شده، سالهاست به یکی از کانون‌های گردشگری شهر شیراز تبدیل شده و به نظر می‌رسد که کارکرد عبادی خود را از دست داده است. تمایز این مسجد از مساجد هم‌دورۀ خود یا مساجد با قدمت تاریخی بیشتر در شیراز احتمال این فرض را ایجاد می‌کند که ویژگی‌های معمارانۀ این مسجد سبب این تمایز است. ویژگی‌هایی که با تغییر و یا تشدید الگوهای رای...