تصحیح علمی دیوان حافظ از سید علی محمد رفیعی، با استفاده از روش احتمالات و تکیه بر اقدم و اکثر نسخ مدعی به دست دادن کلام راستین حافظ است و در این ادعا گاه به این نتیجه رسیده است که اگر ضبطی اشتباه و ضعیف باشد از زیر دست شخص حافظ بیرون آمده است و با توجه به این که حافظ معصوم نیست پس اشتباه خود اوست. بررسی گزینش هایی که مصحح بر این اساس آورده می تواند حدود توانایی محدود و لغزش ها و نواقص روش متکی ...

شناخت نسخه های خطی اصل یکی از عوامل اصلی در جریان گردآوری وتصحیح متون است .از اینرو محققان تلاش گسترده ای در به دست آوردن نسخه های خطی اصل دارند تا بتوانند جریان علمی عصر مولف را بهتر شناخته وشیوه ی تفکر مولف را ازاصل دستنوشته اودریابند.بدین جهت فهرست نویسان با توجه به علایم ونشانه های متعدد ،سعی درشناسایی نسخه های اصل داشته ودارند. درتحقیق حاضر سعی برآن شده تابخشی ازاین نشانه ها که ازفهرست ها...

کتاب تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخه های خطی، تألیف نجیب مایل هروی، که شرکت انتشارات سورۀ مهر آن را منتشر کرده است از تازه ترین پژوهش ها در حوزۀ نُسخ خطی و تصحیح متون کهن است که در دو بخش اصلی به نگارش درآمده است. در این مقاله سعی می شود ضمن مطابقت این کتاب که بازچاپی است از اثری که پیش تر به طبع رسیده بود با نسخۀ پیشین، به شکلی اجمالی به معرفی آن پرداخته شود

هدف: هدف ‍پژوهش حاضر، تحلیل اطلاعات نسخه شناسی نسخه های خطی موجود در کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است و این نسخه ها را از منظر اطلاعات نسخه شناسی از جمله تاریخ کتابت، مکان کتابت، نوع کاغذ، و نوع خط مورد بررسی قرار می دهد. روش/ رویکردپژوهش: روش پژوهش تحلیل محتوا و جامعه پژوهش ۳۸۵۳ رکورد نسخه خطی موجود در وب سایت کتابخانه دیجیتال سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران است. یافته ...

رضی الدین عبدالله بن محمد، معروف به امامی هروی، ادیب و شاعر قرن هفتم هجری قمری، معاصر سعدی و مجد همگر و ملک الشعرای دربار قراختاییان کرمان بوده است. علاوه بر شعر و علوم بلاغی، در ادبیات عرب و علوم عقلی از سرآمدان روزگار خود بود و رساله ای به عربی در شرح قصیدة ذوالرمه (شاعر معروف عرب د 117 ق) دارد. دیوان این شاعر، فقط یک بار، آن هم در 1343 شمسی به کوشش همایون شهیدی از سوی انتشارات علمی چاپ شده ا...

رساله قواعدالفرس که قدیم ترین دستور زبان فارسی به زبان عربی است توسط ابن کمال پاشا یا کمال پاشا زاده در قرن دهم هجری نوشته شده است. او دانشمندی است ترک زبان که در عهد عثمانی می زیست. حدود سی صد اثر به سه زبان ترکی، عربی و فارسی در زمینه های فقه، اصول، تفسیر، کلام و زبان بدیشان نسبت داده اند که کتاب قواعدالفرس از جمله این آثار است. در این کتاب ابن کمال کلمه را همچنان که در زبان عربی است به سه قس...

این کتاب، درمقدم? نسخه،“مَطلَع مَقاصِداللُّغَـه" نامیده شده اسـت و چون نخستین برگ آن افتاده به نام مولف آن پینبردم. همچنین تاریخ و جغرافیای کتابت آن نامعلوم است. از طرز انشاء تصور می کنم که در قرن هفتـم و یا پیش از آن تألیف شـده است. با توجه به شواهد موجود در متن، مولف را از اهالی ماوراء النَّهر و به احتمال بسیار از قصب? "بانیحانِ" ایالت "فرغانه" می پندارم. مولف، این کـتاب را به دو بخش تقسیـم نموده است....

پژوهش حاضر تصحیح نسخه خطی، «مطمح الانظار» تألیف سیدمحمدامین شهرستانی اصفهانی است. که در سال 1019 هجری قمری و به تقلید از مخزن الاسرار نظامی گنجوی سروده شده است، دیباچه این منظومه به نثر مسجع آمیخته به نظم تحریره شده، و منظومه دارای 2941 بیت می باشد. متن نسخه مشتمل بر: توحید، مناجاتِ (اول، دوم، سوم و چهارم) نعتِ (اول، دوم، سوم، چهارم و پنجم)، منقبت شاه ولایت پناه، سبب نظم کتاب، مدح شاه، در فضیلت ...

شیخ حر عاملی (1033- 1104 ه.ق) به عنوان یکی از بزرگان عرصه ی علم و فقاهت شیعه، در نسخه خطی «خلق الکافرو الغرض منه» که به زیور طبع آراسته نشده به موضوع «خلق کافر» پرداخته و تلاش نموده تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا خداوند کافر را درحالی که اوصاف او در علمش معلوم بود، آفرید، مهلت داد و بر مومنین مسلط ساخت؟ این در حالی است که بعضی از معارف قرآن و حدیث مانند خلق از طینت خاص، قضا و قدر، مشیت و اراده ...

یکی از بهترین شیوه ها برای انتقال علوم و معارف اسلامی کتابت است. در گذشته بر روی این شیوه تأکید بیشتری بوده است و علما و دانشمندان آثار خود را بصورت مکتوب به آیندگان انتقال می دادند. حال برای استفاده از این آثار گرانبها نیاز است که متون قدیمی إحیاء و تصحیح شوند تا قابل استفاده برای همگان گردند. از این آثار بجای مانده می توان به کتاب ارزشمند و پر بار صفوه التفاسیر نوشته ی سید عبد الله شبر اشاره ...