جمله قالبی است که انسان برای برقراری ارتباط زبانی استفاده می کند. بررسی جمله و ساختار آن موضوع علم نحو است. هر دوره ی زبانی ویژگی های خاصی دارد که آن را از دیگر دوره ها ممتاز می سازد. قرن هفتم، چه از نظر نحولات اجتماعی و چه از نظر تنوع آثار ادبی جایگاهی ویژه در تاریخ ادبیات ما دارد. در این رساله سعی شده است با تکیه بر پنج اثر مهم منثور این عصر یعنی، تاریخ جهانگشا، گلستان سعدی، مرصادالعباد، المع...

در این مقاله، ضمن معرفی حوزه‏ی کسره‏ی اضافه و پذیرش تحلیل معظمی (1385)، با قائل شدن به گروه درجه در زبان فارسی، به مقایسه‏ی ‏دو فرضیه در خصوص ساخت درجه در صفات تفضیلی این زبان می‏پردازیم. بر خلاف نظر کندی (1999) که معتقد است گروه درجه ‏‎[DegP]‎‏ در درون فرافکن مستقل خود گروه صفتی را به عنوان متمم میپذیرد، به پیروی از جکنداف (1977)، هلان (1981)، هایم (1985)، ‏مک‌کاولی (1994) و هازوت (1995) گرو...

چکیده تمام نما: الف. موضوع و اهمیت مسئله (اهمیت موضوع و هدف) طراحی برنام? درسی در آموزش زبان دوم/ خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است اما همواره مورد غفلت واقع شده است. همواره در این حوزه، نظرها به سمت مواد آموزشی معطوف بوده و مهم ترین عامل در موفقیت هر دور? زبان آموزی را خوب بودن محتوای آموزشی و یا مهارت معلم در تدریس قلمداد می کردند. تحقیقات نشان می دهد که عوامل متعددی از قبیل نوع زبان آموز...

چکیده اسامی مرکب بخش مهمی از دایرة واژگان سخن گویان هر زبان هستند و همواره در حوزه های مختلف زبان شناسی مورد مطالعه قرار گرفته اند. ساخت اسامی مرکب حاصل تعامل حوزه های نحو و صرف است و، در این میان، حوزة معناشناسی اسامی مرکب زبان فارسی کم تر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، با رویکردی معنایی ـ شناختی، انواع و چگونگی روابط معنایی اسامی مرکب برون مرکز را بررسی می کنیم. از منظر زبان شناسی ش...

رمزگردانی دوزبانه های ترکی آذری‑ فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریه صفر عبدالحسین حیدری[1] مهدی سمائی[2] لطیف عطاری[3] افسر روحی[4] تاریخ دریافت: 1/2/91 تاریخ تصویب: 30/1/92 چکیده از آنجایی که مدل زبان ماتریس تبیین بهتری از رمزگردانی درون جمله ای ارائه کرده است و نظریه صفر بر روابط هسته‑ متمم در گزینش ساخت های رمزگردانی شده تمرکز دارد، تحقیق حاضر در مطالعه رمزگردانی درون جمله ای ترکی آذری‑ ف...

در اینکه این بحث ( قاعده مند سازی زبان عربی) اولین بار توسط چه کسی مطرح شده ، اختلاف نظر زیادی وجود دارد. به هر حال پایه های علم نحو در قرن اول هجری استوار گردید و در قرن دوم هجری با نگارش الکتاب سیبویه به تثبیت رسید. در این بین مکاتب نحوی نیز به وجود آمدند که در رشد و نمو نحو تاثیر بسیاری داشته اند. ابتدا دو مکتب بصره و کوفه و سپس مکاتب بغداد، اندلس و مصر شکل گرفتند. این مکاتب، با وضع اصول و...

در این نوشتار جایگاه و عملکرد بعضی از «نقش نما»ها یا «نشانه های نحوی» که بیانگر نقش واژه در عبارتند در زبان تبری، بحث و بررسی شده است. در زبان تبری، حرف های اضافه برخلاف گویش معیار فارسی، پس واژۀ متمم سازند و گاه معانی مختلفی دارند. ترکیب های وصفی و اضافی برخلاف زبان فارسی معیار که «هستۀ آغازین» است، در زبان تبری «هستۀ پایانی» است. همچنین رفتار نحویِ «را» اگرچه در فارسی امروز نشانۀ مفعولی است، د...

در این مقاله ضمن معرفی آراء دستورنویسان و زبان شناسان در مورد تکواژ جمع «– ها»، زمان واژه های جمع زبان فارسی را به دو گروه تقسیم می کنیم. در ادامه، ضمن تمرکز بر زمان واژه های دارای نشانة جمع «– ها»، ابتدا با استفاده از تعامل میان این گروه از زمان واژه ها، از یک سو با سورها، و از سوی دیگر با عبارات استفهامی، نشان خواهیم داد که نشانة جمع «– ها» به زمان واژة میزبان خود ویژگی گروه های سور را می بخش...

کتاب شرح ابن­عقیل سده­هاست در حوزة ادبیات تعلیمی در مکتب­خانه­ها و حلقه­های درس جهان اسلام از گزیده­ترین متون در علم نحو به شمار می­رود. این پژوهش می­کوشد کتاب مذکور را از لحاظ شکلی و بیشتر محتوایی به عنوان متنی آموزشی بررسی و تناسب و کارایی آن را با فضای جدید آموزشی در دانشگاه­های ایران ارزیابی کند. در بخش محتوایی به اصالت علمی، سازواری با سطح علمی دانشجویان، روزآمدی اطلاعات، کیفیت ارایه، نظم ...

فرایند دشوار و چالش برانگیز ارزیابی زبان، یکی از مهم ترین فعالیت های روزانۀ بسیاری از آسیب شناسان گفتار و زبان و یکی از ضرورت های بالینی است. کمبود آزمون های رسمی یکی از مشکلات اصلی آسیب شناسان گفتار و زبان در ایران است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر ساخت و استانداردسازی آزمون تخصصی و تفصیلی درک نحو در زبان فارسی بود. این پژوهش ترکیبی در 4 بخش انجام شد. در بخش اول با رویکرد قیاسی ـ استقرایی 41 ساخت ...