فرهنگ اعلام اشخاص و اماکن حاضر، دریچه ای است برای معرفی اثر داستانی داراب نامه ی طرسوسی، در قرن ششم ه .ق. این کتاب نمایانگر اوضاع اجتماعی، سیاسی و نحوه ی زندگی مردم و پهلوانان آن دوران است. داراب نامه شامل سه بخش است: بخش اول : بیان دلاوریهای، داراب بن اردشیر و پسرش داراب. بخش دوم : بیان ماجرای اسکندر، پسر داراب بن اردشیر. بخش سوم : بیان دلاوریهای بوران دخت، دختر داراب بن داراب و همسر اسکن...

رساله ی حاضر با عنوان:«فرهنگ اصطلاحات شادخواری از ابتدای قرن چهارم تا پایان قرن ششم»، حاصل پژوهشی است مفصل در باره ی شراب و تمامی ملزومات مربوط بدان در متون ادبی فارسی(اعم از نظم و نثر) که بازه ی زمانی آن از ابتدای قرن چهارم تا پایان قرن ششم هجری اتست.این اثر که بخش اعظم آن در قالب یک فرهنگ ارائه می شود، به ترتیب فصول زیر را دربرمی گیرد: 1- پیدایش شراب/شراب چیست 2-شراب در ادیان(زردشتیان، یهود...

مقامه­نویسی در نثر فارسی، نخستین­بار با مقامات قاضی حمیدالدّین بلخی در قرن ششم و به تقلید از اسلوب نگارش مقامه­نویسی عربی، پدید آمد. این کتاب که در همان عصر مؤلّف با اقبال و توجّه فراوان روبه­رو شد، از سوی مترسّلان و نثرنویسان بسیاری مستقیم و غیرمستقیم نیز مورد تقلید قرار گرفت. چنین به نظر می­رسد که سعدی، نیز با تألیف «گلستان» که نثر آن از نظر نوع انشا و اسلوب نگارش به مقامه شباهت دارد، در نگارش اث...

رسالۀ نفایس الکلام و عرایس الاقلام از آثار منثور قرن هفتم است که به دست رضی الدّین خشّاب- احمد بن محمود سمرقندی- در سال 643 ق تألیف و تدوین شد. به شهادت دیباچۀ این رسالۀ منشآت گونه، رضی الدّین که در همان سال صدرنشین مسند انشا بود؛ به فرمان افتخار جهان -از سران آل برهان­- برای جلوگیری از تضییع و انهدامِ آثار باقیماندۀ این سلسله، نفایس را تدوین کرد. این رساله مجموعه­ای از مفاوضات و امثلۀ مربوط به آل ...

In the sixth century, At the same time with the Seljuks Empire in Iran, the Shiite hadith spent their recess time. New writing styles rarely emerge in in this period. Thus, Shiite hadith works in the Seljuks period are less than previous one. Shiite hadith written styles in this period include “recording Arba'in” (Forty Hadith), "recording Manaqib" “record...

چکیده : موضوع این پایان نامه فرهنگ توصیفی حرف و مشاغل در متون نظم و نثر تا پایان سبک خراسانی است و سعی شده پیشه ها و مشاغلی را که در کتابهای مورد بررسی به آن برخورد کرده ایم، با تعریف و توصیف ذکر کنیم . با توجه به محدوده ی زمانی این پایان نامه که سبک خراسانی است، دیوان های شاعران سده چهارم تا اواسط قرن ششم و نیز کتابهای منثور این دوره به دقت مطالعه شده و فهرست مشاغل آن استخراج گردیده است .این ...

«دُرِّ سخن» از آثار تازه به دست آمدة متون کهن فارسی است. ابوالفتوح هبه الله الحمویی این اثر را در بین سال‌های 739 تا 750 قمری تألیف کرده است. این مقاله در یک چکیده و چند بخش تدوین می‌شود؛ در بخش اول یعنی مقدمه، همراه با بیان پیشینه، معرفی کوتاهی دربارة درّ سخن و سه اثر تقلیدشدة دیگر از سعدی ارائه شده است. در بخش دوم معرفی نام و نسب نویسنده، در بخش سوم معرفی نام اثر، در بخش چهارم محتوای کتاب، در بخش...

چکیده ندارد.

جمال الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی از شاعران قرن ششم زبان فارسی است. از این شاعر بیش از ده هزار بیت برای فرهنگ و تمدن ایران به یادگار مانده است که غالب آن ها برای مردم نامتخصص، نیازمند شرح است. این پژوهش برای شرح لغات، اصطلاحات و ترکیبات و تعبیرات مشکل اشعار او به انجام رسیده است. نزدیک دو هزار مدخل از مشکلات اشعار او را به صورت الفبایی نوشته و شرح کرده ایم. بخش قابل توجهی از لغات و ترکیبات ق...