در آغازسلطنت ناصرالدین شاه میرزا فضل الله امیر دیوان برادر میرزا آقا خان وزیر لشکر حکومت کاشان را داشت، در طول پنجاه سال سلطنت ناصرالدین شاه، این شهر از سه نظر، بیشتر معروفیت پیدا کرد، یکی عزل، تبعید و قتل میرزا تقی خان امیر کبیر در کاشان است و دیگری تأسیس شرکت اسلامیه که برای اولین بار با هدف تولید منسوجات ایرانی، در این شهر پا گرفت، و سوم مسئله بابیت و فعالیت آنها در کاشان می باشد. در این مقا...

میرزا عظیما محمد اصفهانی متخلص به اکسیر(متوفّی1169) از شاعران ناشناخته، خوش قریحه و چیره دست سبک هندی ست که نه تنها دیوان و دیگر آثار وی تصحیح نشده که دو نسخه از آثار وی نیز ناپدید شده است. در تذکره ها و تاریخ نوشته ها، جز تذکر? انیس الاحبا که بیشترین اطلاعات را دربار? او دارد، سخن زیادی به میان نیامده است در تحقیق حاضر، نیمه دوم دیوان او به کمک دو نسخه خطی تصحیح انتقادی شده و در مقدمات و تعلیق...

عبدالکریم کشمیری، فرزند عاقبت محمود، فرزند خواجه محمد بولاقی،  فرزند خواجه محمدرضا (1198ق)، تاریخ‌نگار فارسی‌نویس شبه‌قاره بود. دربارة زندگی وی ظاهراً جزآنچه از کتاب وی (بیان واقع) به دست می‌آید، آگاهی‌هایی در دست نیست. وی از مردم کشمیر بود و در شاه‌جهان‌آبادِ دهلی می‌زیست. در سالهایی که در دهلی سکونت داشت، نادرشاه افشار (1160ـ 1148ق)، بدان شهر تاخت و آنجا را گرفت (1151ق). عبدا...

درویش محمد، معروف به میرزا محمد اردبیلی بیدگلی و متخلص به محقق از علما، عرفا و شاعران سدۀ یازدهم هجری است. از وی چهار رساله و یک کتاب موسوم به ریاض العارفین و منهاج السالکین بر جای مانده است؛ تذکره الذاکرین یکی از این رساله هاست که پیش از کتاب یادشده نوشته شده است. از این رساله دو نسخه موجود است: یکی در کتابخانۀ مدرسۀ نمازی خوی و دیگری در کتابخانۀ مدرسه سلطانی کاشان. رسالۀ تذکره الذاکرین ـ به ر...

چکیده هر چند صدر اعظم در ساختار اداری حکومت قاجار، دومین فرد پس از پادشاه بود، ولی بدلیل نفوذ فوق العاده حاج میرزا آقاسی بر محمد شاه، عملاً قدرت در دستان وی متمرکز بود. در طول مدت سیزده ساله ی صدارت حاجی، مداخلات دو کشور استعمارگر روس و انگلیس در امور داخلی ایران همچنان تداوم یافت و مرزهای کشور در معرض تهدیدات خارجی قرار گرفت. جنگ هرات با مداخله سیاسی، نظامی انگلیس به شکست ایران انجامید و زمی...