هر کس از پنجر? تجربه و اندیش? خود به جهان می نگرد. برداشت های ما از پدیده ها و اتفاقات، متأثر از نفسانیات، تجربیات و پیش زمینه های ماست. روایت هایی که ما از جهان پیرامونمان ارائه می دهیم، نه بازنمایی حقیقت، بلکه گزارشی از آن است. گزارشی که در گذر از راهروی اندیش? ما از اصالت خود دور می شود و خواهی نخواهی با آنچه بوده است، زاویه پیدا می کند. از این نظرگاه روایت های ما اصیل نیست و نمی توان بی ترد...

تشکیلات دیوانسالاری ایران در عهد حاکمیت مغول ها دستخوش دگرگونی های قابل توجهی گردید. تسلط مغول ها و تاسیس سلسله ایلخانی منجر به ورود سنت ها و عناصر دیوانی تازه ای شد که از ختاییان و همچنین یاسای چنگیزخان، اقتباس شده بود. این عوامل جدید به واسطه حاکمیت سیاسی مغول ها،بر تشکیلات دیوانی ایران تاثیر بسزایی گذاشت. هدف اصلی این پژوهش بررسی مبانی شکل گیری و احیاء دیوانسالاری ایرانی و شناخت دگرگونی ها...

توجه به عنصر درخت چه از نظر مفهومی و چه بصری در نقاشی ایرانی دارای پیشینه ای تاریخی است. اما توجه به مفهوم مجرد درخت، رابطه آن با بقیه عناصر نگاره و تصویر بصری اش از جمله جنبه های مختلف نقش درخت در نگاره های اسلامی است که از این میان بررسی تحولات تصویری درخت برای انتقال مفاهیم در دوره های مختلف اسلامی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که دو دوره مختلف یکی زمان ورود مغول و تأثیرات بیگانه و...

پژوهش حاضرباهدف بررسی ایستادگی مردم شهرهای شرقی ایران در برابر ایلغار مغول در شهرهای خراسان و ماوراءالنهر، انجام گرفته است. سوال محوری این مقاله چگونگی مقاومت مردم شهرهای شرق ایران در برابر ایلغار مغول و عوامل موثر بر روند این ایستادگی هاست؟ بدین منظور ابتدا با طرحی مختصر از جغرافیای تاریخی هر یک از نواحی به منظور شناخت استعداد طبیعی و انسانی مناطق شرقی به بیان مقاومت مردم این شهرها در جریان ای...

شکار از جمله سنن رایج در بین اکثر اقوام گذشته است که با انگیزه های متفاوت بدان می پرداختند. اقوام ترک و مغول شکار را با هدف تأمین غذا و مایحتاج زندگی و همچنین تمرین فنون رزمی انجام‎می دادند. چنگیز خان و تیمور در فواصل جنگ ها و یا فصولی از سال، با برگزاری شکار در مناطق مختلف، سپاهیان خود را به تیر اندازی و شیوة فریب، اغفال، محاصره و صید حیوانات شکاری عادت می دادند تا آنان همین فنون را در میادین ...

در طول تاریخ ایران، جنگ های بسیاری به وقوع پیوسته است که شاید مهم ترین و مخرّب‌ترین آن، هجوم بی رحمانه قوم وحشی و بیابان نشین مغول باشد. به طور کلّی، هر جنگی خسارات متعدّد به همراه دارد. گذشته از کشتار وسیع و خسارات مادّی فراوانی که جبران آن نیازمند گذشت زمان است؛ خسارات روحی و روانی و اخلاقی و فرهنگی نیز در شمار آثار و پیامدهای منفی جنگ های بزرگ است که جبران آن به سادگی ممکن نیست و حتّی شاید تا چند...

کهن‏نمونۀ «بیگانه‌ـ دشمن» در تاریخ فرهنگی ایران بارها به صورت‏های مختلف بروز یافته است و از نمونه‏های آن، دشمنی و بیگانگی تاتار و مغول‏ را می‏توان نام برد. وحشی‌گری و قساوت مغولان به مردمان ایران‌زمین، تا آنجا بود که پس از حملۀ سهمگین و قتل و غارت ایشان، تا قرن‏ها نمونه‏ای برای هر نوع حمله و غارت به‌شمار می‏رفتند و کم‏کم از شکل تاریخی خارج و به شکلی اسطوره‏ای در ادبیات و فرهنگ ما باقی ماندند. ا...

حمله مغول به ایران در سال 616ق و مرگ سلطان محمد خوارزمشاه در 617ق به یکپارچگی سیاسی ایران در چارچوب قلمرو خوارزمشاهیان پایان داد و دوره‌ای از بی‌ثباتی و رقابت‌های سیاسی را در پی آورد. بنابراین بخش‌های مختلف ایران تحت نفوذ حکومت‌های محلی قرار گرفت. حکومت اتابکان لر کوچک (580-1006ق) از جملۀ این حکومت‌های محلی است که در دوران ضعف سلجوقیان تشکیل شده بود. حد فاصل بین تهاجم مغول تا تشکیل سلسلة ایلخان...

پریم یا فریم، شهر و ناحیه¬ای با سابقه¬ی تاریخی از دوره¬ی پیش از اسلام در طبرستان بوده است. نام این سرزمین خصوصا در ذکر حوادث دوره¬ی فتوحات مسلمین و نیز حمله¬ی مغول¬ها در منابع جغرافیایی ذکر شده است. در پیدایش و رشد طبیعی پریم، رودها و منابع آبی فراوان، نزدیکی به دریای مازندران، وجود مراتع و اراضی قابل کشت موثر بوده است. قرار¬گیری در مسیر راه¬های تجاری نیز در شکل گیری و رشد جغرافیای انسانی پریم ...

تحولات مذهبی ایران در دورة ایلخانان مغول (656-736ق) با رشد نسبی تفکر شیعی، در مقایسه با ادوار پیش همراه بود . پژوهش های متعددی دربارة عوامل این پدیدة تاریخی نسبت داده اند . « تسامح مذهبی مغولا ن » انجام گرفته که در برخی از آن ها، این پدیده را به این نوشتار در صدد است با بازخوانی سیاست های ایلخانان مغول در قبال ادیان و مذاهب مختلف، و به دست دادن تصویری روشن از اوضاع مذهبی این دوره، صحت و سقم انگ...